και χρήμα δεν εκράτεις...

και χρήμα δεν εκράτεις...
και χρήμα δεν εκράτεις...

Τρίτη 30 Αυγούστου 2011

Οι “φωνές” της διαίσθησης...


Η διαρκής και αέναη προσπάθεια μου για την εύρεση ενός επιτυχημένου χρηματιστηριακού συστήματος, με έχει οδηγήσει όλα αυτά τα χρόνια στην χρήση των περισσότερων γνωστών εργαλείων-συστημάτων τα οποία χρησιμοποιεί συνήθως ένας επενδυτής, στην προσπάθειά του να επιτύχει ένα σταθερό με την πάροδο του χρόνου κέρδος.

Αυτό που διαπίστωσα στο τέλος όμως είναι, ότι όσο πιο πολλά μαθαίνει κανείς για τις επενδύσεις και το χρηματιστήριο, τόσο πιο πολύ αρχίζει να χρησιμοποιεί, αλλά κυρίως να εμπιστεύεται την διαίσθησή του, για την λήψη των επενδυτικών του αποφάσεων.

Διότι αυτό που μάλλον συμβαίνει πραγματικά σε έναν επενδυτή όλα αυτά τα χρόνια της πάλης του με τις αγορές, με τις συνεχόμενες και δυνατές “σφαλιάρες” από τα λάθη του, τις ατέλειωτες ώρες μπροστά από την οθόνη του υπολογιστή και τα πολλά και διαφορετικά χρηματιστηριακά βιβλία και άρθρα που έχει κατά καιρούς διαβάσει, είναι ότι στο επενδυτικό υποσυνείδητο του έχει αρχίζει και αναπτύσσεται σταδιακά μια έκτη αίσθηση, αυτό που οι περισσότεροι αποκαλούν επενδυτική διαίσθηση.

Ο Κοστολάνι έχει γράψει κάποτε ότι στο χρηματιστήριο με το να έχει κανείς εμπειρίες για πολλά χρόνια και με το να έχει διαβάσει αρκετά βιβλία, αν καμιά φορά προσπαθήσει κλείνοντας τα μάτια του να ξεχάσει όλα αυτά που έχει μάθει, αυτό που τελικά θα του μείνει θα είναι η ίδια η διαίσθηση του.

Άλλωστε δεν είναι τυχαίο πως ο ίδιος ο Κοστολάνι κατάφερε χωρίς την χρήση θεμελιωδών στοιχείων και τεχνικών αναλύσεων, αλλά χρησιμοποιώντας μόνο την κοινή λογική και την διαίσθησή του, να γίνει ένας πολύ επιτυχημένος κερδοσκόπος ή μάλλον για την ακρίβεια ένας πραγματικός “θρύλος” των αγορών.

Έτσι τώρα πια για να αγοράσω μια μετοχή, μετά από τα απαραίτητα τεστ των θεμελιωδών αλλά και της τεχνικής ανάλυσης, πρέπει οπωσδήποτε αυτή να περάσει και το τεστ της διαίσθησης μου.

Όταν λοιπόν εξετάζω την ακτινογραφία μιας μετοχής, το διάγραμμα τιμών της ή παρακολουθώ την συμπεριφορά της στο ταμπλό, πρέπει οπωσδήποτε να “νιώσω” την θετική ή την αρνητική “αύρα” της, προκειμένου να της επιλέξω τελικά για αγορά ή για πώληση.

Την διαδικασία αυτή την αναλαμβάνει συνήθως η διαίσθησή μου, η οποία με επισκέπτεται απρόσκλητα την συγκεκριμένη στιγμή κάνοντάς με να νομίζω ότι ακούω διάφορες φωνές, που είναι σαν να μου λένε : “αγόρασε την τώρα”, η το γνωστό αλλά αρκετά προσοδοφόρο “πούλα, πούλα”. Έτσι ενώ αρχικά είχα αρχίσει να πιστεύω ότι πιθανόν να έχω κάποιο πρόβλημα, σε σημείο που ήμουν έτοιμος να ψάξω τον χρυσό οδηγό για κανέναν καλό ψυχίατρο, κατάλαβα επιτέλους κάποτε ότι τελικά αυτή είναι η φωνή της χρηματιστηριακής μου διαίσθησης, η οποία έχει “οικοδομηθεί” στο υποσυνείδητό μου όλα αυτά τα τελευταία χρόνια.

Και όχι μόνο αυτό, αλλά όσες φορές την αγνόησα για πολλούς και διαφορετικούς λόγους, αποδεδειγμένα την “πάτησα χοντρά” και αυτό στο τέλος μου κόστισε πάρα πολλά χρήματα.

Έτσι τώρα γνωρίζω καλά ότι όταν το κεφάλι μου βουίζει, όταν ακούω “καμπάνες” και περίεργες φωνές, είναι οι "φωνές" της διαίσθησής μου που με καθοδηγούν στο να πάρω την σωστή απόφαση, μέσω των διάφορων καλών ή κακών προαισθημάτων μου.

Βέβαια τις περισσότερες φορές έχω διαπιστώσει ότι αυτή η διαίσθηση έρχεται με την μορφή του:

'Αυτό το “έργο” το έχω ξαναδεί διότι απλά μου έχει ξανασυμβεί κάτι παρόμοιο και έτσι είμαι σε θέση ξέρω εκ των προτέρων τι περίπου θα συμβεί στο τέλος.'

Και αυτό επειδή είναι κάτι που μοιάζει με “προφητεία”, τις περισσότερες φορές παρεξηγείται από τους μη γνώστες και φυσικά λοιδορείται αναλόγως.

Όμως ακόμη και μετά από όλα αυτά, δεν παύει για εμένα η διαίσθηση να παραμένει κάτι το ανεξέλεγκτο, κάτι που όσο και αν προσπαθήσεις σκόπιμα να το "καλλιεργήσεις" δεν "καλλιεργείται". Αλλά ούτε μπορεί κανείς να την καλέσει σκόπιμα και εκβιαστικά. Έτσι όταν κάποιος θέλει με το “ζόρι” να την χρησιμοποιήσει, το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν θα καταφέρει απολύτως τίποτε και το πιο πιθανό ότι θα πάρει τελικά λανθασμένες υποδείξεις.

Όμως αν την αγνοήσει και συνεχίσει απλά να δουλεύει πραγματικά σκληρά και με πάθος στο αντικείμενό του, το πιθανότερο είναι πως αυτή θα αρχίσει από μόνη της να τον επισκέπτεται όλο και πιο συχνά, με το πέρασμα του χρόνου.

Τώρα πια ένα είναι το σίγουρο για εμένα . Ότι με το να διαθέτει κανείς αυτή την έκτη χρηματιστηριακή αίσθηση, μπορεί και να πετυχαίνει ευκολότερα και γρηγορότερα όλα αυτά που κάποιοι άλλοι προσπαθούν να επιτύχουν χρησιμοποιώντας πολύπλοκα μοντέλα και τεχνικούς δείκτες, όπως για παράδειγμα το να καταλάβουν αν μια αγορά είναι πτωτική η ανοδική.

Όλα αυτά όμως δυστυχώς για κάποιον που δεν τα έχει “νιώσει”, αποτελούν ακαταλαβίστικες έννοιες. Και για να είναι σε θέση να τα “νιώσει” κανείς, θα πρέπει απλά και μόνο κατά την γνώμη μου να εργαστεί σκληρά και να “προπονηθεί” κατάλληλα για πολλά χρόνια, είτε στην αρένα του χρηματιστηρίου είτε στην μεγαλύτερη αρένα, αυτής της ίδιας της ζωής.

Ο “Καθηγητής Λυκείου”

Παρασκευή 26 Αυγούστου 2011

Από που θα φύγει ο “ατμός” ;...


Το ότι οι Έλληνες διοικούντες είναι άσχετοι περί των οικονομικών και ανόητοι το ήξερα. Αυτό που δεν γνώριζα όμως ήταν, ότι και οι Ευρωπαίοι διοικούντες είναι και αυτοί το ίδιο ανόητοι, αλλά το κυριότερο ότι κατέχουν την οικονομική λογική όσο την κατέχει και ο γιος μου που είναι έξι ετών.

Αυτό άρχισα να το “ψιλιάζομαι” από τότε που ανακοινώθηκε το μεσοπρόθεσμο νο 1, διότι από τότε όχι μόνον εγώ αλλά και σχεδόν όλο το Internet, ξέραμε ότι θα αυτό θα αποτύχει σύντομα και παταγωδώς.

Και αν στην αρχή ήθελα να πιστέψω ότι οι διοικούντες την ΕΕ αλλά και το ΔΝΤ, ενεργούσαν βάσει κάποιου σχεδίου το οποίο θα αποδείκνυε σε στάδια στους δικούς μας “κουτούς” Έλληνες διοικούντες την αναπόφευκτη και πρέπουσα λύση για το Ελληνικό προβλημα, ήρθε το μνημόνιο 2 για να μου επιβεβαιώσει πανηγυρικά ότι τελικά όλοι αυτοί “εκεί πάνω”, έχουν πάρει όλοι τους στην κυριολεξία, “διαζύγιο” με την κοινή λογική.

Αλλά όπως λένε και οι παλιοί: “είναι να μην σε πάρει η κατηφόρα”. Έτσι τελευταία και πριν ακόμη στεγνώσει το μελάνι από την υπογραφή στο μνημόνιο νο 2, ακούγεται έντονα ότι θα έρθει λέει και νέο μνημόνιο, το μνημόνιο νο 3.

Λυπάμαι αλλά εμένα όλη αυτή η κατάσταση μου θυμίζει την “Μεγάλη των μπάτσων σχολή no 1,2,3,4...”. Μόνο που εδώ δυστυχώς, έχουμε να κάνουμε με το έργο: “ Η μεγάλη των κάφρων σχολή νο 1,2,3....”.

Καμιά φορά με πιάνουν κάποιες τάσεις αυτοκριτικής και σκέφτομαι ότι όλα αυτά που λέω εγώ ένας καθηγητής και μάλιστα όχι των οικονομικών, για “αξιοσέβαστους” ανθρώπους, έμπειρους πολιτικούς και οικονομολόγους που αμείβονται με εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ το χρόνο, δεν μπορεί παρά να είναι βλακείες.

Έλα όμως που τα αποτελέσματα δικαιώνουν συνεχώς όλους εμάς (που εδώ που τα λέμε δεν είμαστε και λίγοι) που θεωρούν τους διοικούντες μας άσχετους, αφού το αποτέλεσμα των ενεργειών τους παραμένει συνεχώς στο “μηδέν” με τα μνημόνια καταρρέουν το ένα πίσω από το άλλο στην σειρά σαν τραπουλόχαρτα, τη στιγμή μάλιστα που η Ελλάδα είναι ήδη και με την βούλα εδώ και καιρό σε κατάσταση “Great Depression”.

Επειδή λοιπόν όλοι μας πρέπει να κρινόμαστε εκ του αποτελέσματος, θεωρώ ότι όταν κάποιος λέει ότι θα γίνει το Α και γίνεται Α, τότε αυτός είναι ο “Καθηγητής”, ενώ ο άλλος που υποστήριζε το Β, ο “αδιάβαστος”. Και όταν αυτός ο “άλλος”, επιμένει πεισματικά στην λάθος επιλογή αγνοώντας συστηματικά την πραγματικότητα, τότε δεν είναι μόνο “αδιάβαστος” αλλά και ανόητος. Αυτή δυστυχώς ή ευτυχώς είναι η πραγματικότητα κατ' εμέ.

Κάποιος θα ανταπαντήσει ότι “Έξω από τον χορό πολλά τραγούδια....” αλλά αυτό που έχω να του απαντήσω εγώ, είναι ότι βεβαίως και το Ελληνικό πρόβλημα χρέους είναι ένα πολύ δύσκολο πρόβλημα. Όμως η γνώμη μου είναι, ότι όσο πιο δύσκολο είναι ένα πρόβλημα, τόσο πιο ριζοσπαστική και η λύση που πρέπει κάποιος να εφαρμόσει για να το επιλύσει.

Το να καλύπτει κανείς όμως συνεχώς τους χρεοκοπημένους, να τους δανείζει και άλλα χρήματα κλείνοντας συνεχώς τα μάτια στην πραγματικότητα, και με το να “χτυπάει συνεχώς το σαμάρι ενώ φταίει ο γάιδαρος”, αυτό να με συγχωρέσετε, αλλά μόνο ριζοσπαστική λύση δεν είναι.

Γιατί το να πιστεύεις ότι θα πετύχεις με το μνημόνιο 2 την στιγμή που απέτυχε παταγωδώς το μνημόνιο 1, είναι κατά την γνώμη μου σαν να περιμένεις η ομάδα της γειτονιάς σου να κερδίσει έναν αγώνα με την Μπαρτσελώνα, τη στιγμή μάλιστα που από το πρώτο ημίχρονο χάνεις “μόνο” με 15-0.

Αυτά λυπάμαι πολύ, αλλά ούτε με πρόεδρο τον Μπέο δεν γίνονται.

Η πραγματικότητα λοιπόν είναι ότι έχουμε ήδη χρεοκοπήσει, και φυσικά η λογική λέει ότι όποιος χρεοκοπεί φτωχαίνει. Και όσο μεγαλύτερη η χρεοκοπία, τόσο μεγαλύτερη και η φτώχεια.


Το θέμα λοιπόν στην περίπτωσή μας είναι ποιος, αλλά κυρίως με ποιόν τρόπο θα αναλάβει αυτή την διαδικασία του “φτωχαίνω”.

Όταν όμως οι διοικούντες δεν μπορούν να “βρουν” αυτούς που ευθύνονται πραγματικά για την χρεοκοπία μας για να τους “φτωχύνουν” ανάλογα, αναλαμβάνουν συνήθως τα “αόρατα χέρια” της οικονομίας που έλεγε και ο Adam Smith, τα οποία δια της υποτιμήσεως του νομίσματος “φτωχαίνουν δίκαιους και αδίκους”, επαναφέροντας έτσι την ισορροπία στο σύστημα.

Στην περίπτωσή μας όμως δεν υπάρχει αυτός ο “δρόμος”, γιατί μαζί με εμάς θα πρέπει να “φτωχύνουν” και οι Γερμανοί, οι οποίοι όλα αυτά τα χρόνια που εμείς βαδίζαμε βλακωδώς προς την χρεοκοπία, αυτοί φερόντουσαν έξυπνα πουλώντας μας τα “μουράτα” αυτοκίνητα τους και τα Gay* υποβρύχια τους, σπρώχνοντάς μας έτσι όλο και πιο περισσότερο σε αυτό το "τέλμα" των δανεικών.

Έτσι με αυτά και με αυτά, το άλλοτε ακίνδυνο “μείγμα” των χρεών έχει μπει εδώ και καιρό σε “διαδικασία βρασμού”, ο ατμός έχει γίνει πάρα πολύς και αν δεν συμβεί σύντομα μια “εξαέρωση” στο σύστημα, η χύτρα θα εκραγεί βίαια. Και αυτό είναι κάτι που μάλλον δεν είχαν σκεφτεί αυτοί που επινόησαν και υλοποίησαν το ευρώ σαν κοινό νόμισμα, αφήνοντας τόσα χρόνια τις ανισορροπίες και τα χρέη του συστήματος να μεγαλώνουν.

Το θέμα λοιπόν για μένα πια, είναι αν οι διοικούντες θα καταφέρουν να επαναφέρουν επιτυχώς την ισορροπία στο σύστημα, αφαιρώντας με μαεστρία τον περισσευούμενο ατμό ή την διαδικασία αυτή θα την αναλάβουν για μια ακόμη φορά τα “αόρατα χέρια”.

Μόνο που με αυτούς τους διοικούντες και έτσι όπως πάνε τα πράγματα, εγώ προσωπικά βλέπω πιο πιθανό να αναλάβουν τα “αόρατα χέρια”. Το πρόβλημα όμως είναι, ότι τα “αόρατα χέρια” είναι “μαχαίρια” και στο τέλος αυτό που προβλέπω είναι ότι θα μας καταντήσουν τα “αόρατα όντα” από την πείνα.

Ο “Καθηγητής Λυκείου”

*Τα ονομάζω Gay, γιατί μας τα παρέδωσαν ολίγων “κουνιστά”.

Τετάρτη 24 Αυγούστου 2011

Κανένα καλό χαρτί (υγείας) ξέρεις;


Από την αρχή που ξεκίνησε αυτή η Ελληνική κρίση, είχα την διαίσθηση ότι η χρηματιστηριακή εποχή που θα ζήσουμε, θα είναι κάτι σαν το ανάποδο του 99. Και φυσικά δεν εννοώ το 66, αλλά κάτι σαν το 666.

Δηλαδή όπως συνέβη το 99 που ακόμη και ο πιο αισιόδοξος από τους αισιόδοξους, δεν είχε καταφέρει να προβλέψει την πορεία του ΓΔ προς τις 6300 και κάτι μονάδες, κάτι ανάλογο πίστευα από την αρχή ότι θα γίνει και με την κρίση αυτή. Ότι δηλαδή και ο πιο απαισιόδοξος θα τρομάξει με το νούμερο που θα δει στο ταμπλό για τον ΓΔ.

Και δυστυχώς, αυτό που έχω να δηλώσω ως ένα από τα χαρακτηριστικά “δείγματα” των πλέον απαισιόδοξων αυτής της κρίσης, είναι ότι έχω ήδη “τρομάξει” με αυτά που βλέπω στο ταμπλό του ΧΑΑ και ομολογώ ότι κλείνω τον υπολογιστή μου, μην “αντέχοντας” να βλέπω άλλο αυτά που συμβαίνουν.

Τελικά λοιπόν, αυτό που κατάλαβα για μια ακόμη φορά είναι, ότι άλλο να περιμένεις κάτι να συμβεί και άλλο να το βλέπεις “ζωντανό” μπροστά σου.

Και παρόλο που στην ουσία δεν κατέχω καθόλου μετοχές, παρά μόνο λίγες ΓΕΒΚΑ μόνο και μόνο για να κρατάω μια “επαφή”, δηλώνω απερίφραστα ότι τελευταία τα “έχω κάνει επάνω μου” στην κυριολεξία!

Αυτό γιατί μετά από τόσα χρόνια, γνωρίζω καλά ότι το χρηματιστήριο είναι ένας προεξοφλητικός μηχανισμός, ο οποίος σπάνια κάνει λάθος. Και σαν τέτοιος μηχανισμός λοιπόν, μπορεί και φανερώνει σε αυτούς που τον "πιστεύουν" τα μελλούμενα για τη ίδια την ζωή καθώς και την κοινωνία.

Και μακάρι να κάνω λάθος ,αλλά τα “μαντάτα” που έχει αρχίσει εσχάτως και μας "ξεφουρνίζει" η αγορά είναι κάτι ανάλογο με το “μαύρη είναι η νύχτα στα βουνά, στους κάμπους πέφτει χιόνι”.

Λαμβάνοντας λοιπόν υπόψιν του κανείς το πως είναι τώρα τα πράγματα, εύκολα συνειδητοποιεί πως αν η τάση στην αγορά μας δεν αλλάξει σύντομα, το συμπέρασμα που “βγαίνει” εύκολα και αβίαστα είναι ότι μάλλον θα πάμε όλοι μας “άκλαυτοι”.

Από την αρχή είχα καταλάβει ότι οι ξένοι στο τέλος θα αποχωρήσουν και μάλιστα με πάταγο. Αυτό που δεν ήξερα και δεν ξέρω ακόμη είναι, αν έχουν απλώς σκοπό να σπρώξουν την ρηχή μας αγορά χαμηλότερα για να μαζέψουν τα χαρτιά μας καρά-τζάμπα, ή μας βλέπουν οσονούπω με άλλο νόμισμα και πουλάνε όσο όσο για να γλιτώσουν μια ενδεχόμενη υποτίμηση, ή τέλος έχουν σκοπό απλώς και μόνο να φύγουν από την Ελλάδα επειδή μας έχουν “σιχαθεί”, εμάς και την “κατεστραμμένη” νοοτροπία μας.

Στην πρώτη περίπτωση βέβαια έχουμε να κάνουμε με μια φυσιολογική εξέλιξη ενός σοβαρότατου Bear Market το οποίο κοντεύει να κλείσει τα δύο χρόνια. Και ένα σοβαρό Bear Market το οποίο σέβεται πρώτα από όλα το εαυτό του, δεν μπορεί παρά να έχει και ένα ανάλογο τέλος, που να “φοβίζει” δηλαδή ακόμη και κάποιον που δεν βαστά χαρτιά.

Στη δεύτερη περίπτωση δυστυχώς, η αγορά θα πέφτει έως ότου συμβεί, ότι είναι να συμβεί, μέχρι δηλαδή να γίνει η υποτίμηση του νέου νομίσματος. Κατόπιν πιστεύω ότι θα δούμε ίσως το μεγαλύτερο ράλι όλων των εποχών για το Ελληνικό χρηματιστήριο, διότι πολλά εγκλωβισμένα κεφάλαια ιδίως Ελληνικά τα οποία παραμένουν τώρα εκτός αγοράς θα σπεύσουν αμέσως να τοποθετηθούν, για να μειώσουν κάπως τις συνέπειες αυτής της υποτίμησης.

Αλλά και ξένα κεφάλαια θα τοποθετηθούν, γιατί η αλλαγή στην ισοτιμία μεταξύ των νομισμάτων θα καταστήσει τις ήδη “σακατεμένες” Ελληνικές μετοχές ακόμη πιο ελκυστικές. Βέβαια για την άνοδο του βιοτικού μας επιπέδου δεν είμαι και τόσο σίγουρος, αλλά αυτό είναι μια άλλη κουβέντα.

Η τελευταία όμως περίπτωση, είναι αυτή που εμένα προσωπικά με φοβίζει περισσότερο. Σε αυτή την περίπτωση μάλλον οι ξένοι μας θεωρούν ήδη “πεθαμένους” και ότι δεν πρόκειται να δούμε άσπρη μέρα ούτε “του παρά-παρά-χρόνου τέτοια μέρα”. Και αυτό γιατί με τα “καμώματά” μας και την νοοτροπία μας καταφέραμε να καταστρέψαμε την ίδια την επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα.

Αν λοιπόν ισχύει η περίπτωση αυτή, αυτό που προβλέπω είναι ότι οι ξένοι δεν πρόκειται να επιστρέψουν σύντομα και ότι εμείς οι δημόσιοι υπάλληλοι θα αναγκαστούμε να “βόσκουμε γελάδια” για να καταφέρουμε να επιβιώσουμε.

Γι΄ αυτό λοιπόν ως δημόσιος υπάλληλος και ως Έλληνας εύχομαι ολόψυχα να ισχύει η πρώτη περίπτωση, αυτής του τελευταίου σταδίου του "πανικού" μιας πτωτικής αγοράς.

Ας αρχίσει λοιπόν το επόμενο Bull Market και εμείς “εδώ είμαστε”. Και ας είμαστε “χεσμένοι επάνω μας”. Κάποια στιγμή θα καταφέρουμε να σταθούμε στα πόδια μας θα “σκουπιστούμε” και θα αρχίσουμε να αγοράζουμε και κανένα χαρτί της προκοπής, από αυτά που θα πρωταγωνιστήσουν στην επόμενη ανοδική αγορά.

Γιατί σε διαφορετική περίπτωση, προβλέπω ότι το μόνο χαρτί που θα “πρωταγωνιστήσει” τα επόμενα χρόνια, θα είναι στην κυριολεξία το χαρτί υγείας.

Ο “Καθηγητής Λυκείου”

Δευτέρα 22 Αυγούστου 2011

Δουλεύω, παράγω, αμείβομαι...


Όσο περισσότερο ασχολούμαι με τα οικονομικά, τόσο πιο πολύ πείθομαι πως το σωστότερο και δικαιότερο οικονομικό σύστημα το οποίο και μπορεί να επιβιώσει μέσα στο πέρασμα του χρόνου, είναι το:

Δουλεύω ===> Παράγω ===> Αμείβομαι...”

Διότι σε αυτό το οικονομικό σύστημα, το μόνο που πρέπει να προσέχει κανείς για να μην την “πατήσει”, είναι να παράγει κάτι το οποίο είναι επιθυμητό από τους άλλους και όχι πχ να κατασκευάζει καμουτσίκια για άλογα.

Φυσικά βέβαια σε μια τέτοια “αλυσίδα”, αρκεί απλώς και μόνο το σπάσιμο ενός “κρίκου”, για να καταρρεύσει με μιας ολόκληρο το οικοδόμημα. Έτσι για παράδειγμα το σύστημα:

“Δουλεύω ===> Δεν παράγω ===> αλλά Αμείβομαι”,

δεν μπορεί να διατηρηθεί επί μακρόν και τελικά μια μέρα καταρρέει.

Όπως και το : “Δουλεύω ===> Παράγω ===> αλλά ΔΕΝ Αμείβομαι”,

οδηγεί πάλι στην κατάρρευση μοιραία δια της επαναστάσεως.

Όλα αυτά φυσικά έχουν επιβεβαιωθεί ιστορικά και στην πράξη, από τα πρώην κομουνιστικά κράτη όπου το σύστημα στο τέλος ήταν το:

Κάνουμε πως δουλεύουμε ===> Δεν παράγαμε ===>Κάνανε ότι μας πληρώνανε. “

Γι' αυτό και κάποια στιγμή κατέρρευσε ο κομουνισμός σαν σύστημα.

Αλλά και στην Ελλάδα, που τα τελευταία χρόνια για τους περισσότερους δημοσίους υπάλληλους αλλά και τους πολιτικούς το σύστημα ήταν το:

Κάνουμε πως δουλεύουμε ===> Δεν παράγουμε τίποτε ===> Αλλά μας πληρώνουν κανονικά “,

πάλι δεν άργησε να έρθει η κατάρρευση. Αυτό διότι όταν ένας “κάθεται”, κάποιος άλλος πρέπει να δουλεύει “διπλά” για αυτόν, αλλιώς αυτά που δεν παράγει αυτός που “Κάνει πως δουλεύει”, πρέπει να τα αγοράσουμε με δανεικά. Και φυσικά όταν αυτοί που “κάθονται” γίνονται πολλοί, το επόμενο που “κάθεται” πάνω στα “κεφάλια” όλων είναι η ίδια η χρεοκοπία.

Αλλά και στην Αμερική που το βασικό οικονομικό σύστημα τώρα πια είναι το:

Τους Δουλεύουμε όλους ===> Παράγουν οι Κινέζοι ===> Και κάνουμε ότι τους πληρώνουμε”,

είναι πια για εμένα βέβαιο ότι επίκειται και γι' αυτό προσεχώς η κατάρρευση.

Και πως να μην καταρρεύσει άλλωστε, αφού οι ΗΠΑ κατάφεραν και εφάρμοσαν στην πράξη το χειρότερο οικονομικό σύστημα που έχει εφαρμοστεί ποτέ στην παγκόσμια οικονομική ιστορία. Στην περίπτωση λοιπόν των δεκάδων εκατομμυρίων δολαρίων που δόθηκαν ως αποζημίωση σε διευθυντικά στελέχη εταιριών οι οποίες χρεοκόπησαν στην φούσκα των Αμερικανικών ακινήτων, το σύστημα που εφαρμόστηκε ήταν το ακόμη χειρότερο:

Δουλεύουμε ===> Τα κάνουμε μαντάρα ===> Αμειβόμαστε πλουσιοπάροχα”.

Δυστυχώς αυτό που τελικά έχει γίνει στα περισσότερα δυτικά κράτη στις μέρες μας, είναι ότι ο κρίκος της “αλυσίδας” που συνδέει την εργασία με την παραγωγή έχει ουσιαστικά “σπάσει” και έτσι έχει δημιουργηθεί μια φούσκα στις αμοιβές, ιδίως σε αυτές που μοιράζει το κράτος.

Αυτό έγινε κατά την γνώμη μου γιατί το οικονομικό σύστημα των δυτικών κρατών προσανατολίστηκε λανθασμένα στην κατανάλωση και όχι στην παραγωγή.

Έτσι το σύστημα έχει πάψει πια να είναι δίκαιο, διότι δεν λαμβάνει υπόψιν του αυτά που προηγουμένως πρέπει κάποιος να έχει παράγει για να μπορέσει να καταναλώσει ανάλογα, αλλά επιτρέπει σε πολλούς να καταναλώνουν ασύστολα, χωρίς προηγουμένως να έχουν παράγει σχεδόν τίποτε.

Και αυτό τους το επιτρέπει είτε με την παροχή δανεικών (Ελλάδα) είτε με το τύπωμα “κάλπικων” χαρτονομισμάτων (ΗΠΑ). Φυσικά και στις δύο περιπτώσεις το οικονομικό σύστημα που ουσιαστικά εφαρμόζεται δεν είναι άλλο από αυτό της “χρεοκοπίας”.

Όποιο οικονομικό σύστημα λοιπόν δεν στηρίζεται στην βασική αρχή της παραγωγής, είναι κατά την γνώμη μου ελαττωματικό και καταδικασμένο κάποια στιγμή να καταρρεύσει. Κατά συνέπεια, αυτό που πρέπει να ρωτάει πια κανείς από εδώ και πέρα δεν είναι το εάν αυτό θα καταρρεύσει, αλλά το πότε.

Ο “Καθηγητής Λυκείου”

Παρασκευή 19 Αυγούστου 2011

Μάθε να “ακούς” την κορδέλα.....


Παλαιότερα πίστευα ότι το μυστικό ενός πετυχημένου επενδυτή, βρισκόταν στην έγκαιρη ενημέρωσή του από τους "ειδικούς" των χρηματιστηριακών και παραχρηματιστηριακών στηλών, τόσο των εφημερίδων όσο και του διαδικτύου.

Δεν άργησα όμως να καταλάβω ότι οι περισσότεροι από αυτούς μόνο ειδικοί δεν ήταν, κάτι βέβαια απολύτως λογικό γιατί διαφορετικά θα είχαν ήδη πλουτίσει και δεν θα είχαν ανάγκη να εργάζονται στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Διότι δυστυχώς στις μέρες μας δεν υπάρχουν και πολλοί σαν τον Κοστολάνι, που να γράφουν απλώς και μόνο για να καταπολεμήσουν την πλήξη και την ανία τους.

Αργότερα πάλι πίστεψα ότι όλες οι πληροφορίες που απαιτείται να γνωρίζει κανείς για να κερδίσει στο χρηματιστήριο, περιέχονταν στις τρίμηνες λογιστικές καταστάσεις που ανακοινώνουν κάθε τόσο οι εισηγμένες εταιρίες. Κάποια στιγμή όμως κατάλαβα ότι οι πληροφορίες αυτές δεν ήταν και τόσο “φρέσκες” όσο αρχικά πίστεψα, ευτυχώς πριν “αποδημήσω οικονομικά εις κύριον” λόγω υπερβολικής κατανάλωσης “μπαγιάτικης χρηματιστηριακής διατροφής” .

Μετά λοιπόν από αρκετό χαμένο χρόνο και ιδίως μετά από πολύ χασούρα, συνειδητοποίησα ότι δεν χρειάζεται να τρέχει κανείς πανικόβλητος και αγχωμένος αριστερά και δεξιά για να μάθει όλες τις απαραίτητες χρηματιστηριακές πληροφορίες. Γιατί όλες οι σημαντικές πληροφορίες που χρειάζεται να γνωρίζει κανείς, αποστέλλονται στον καθένα μας συστημένες αλλά και κωδικοποιημένες ωσάν σήματα mors, μέσα από το ίδιο το χρηματιστηριακό “ταμπλό “.

Δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί θρύλοι του trading όπως ο Jese Livermore, είχαν βασίσει την επιτυχία τους στην ικανότητα τους να διαβάζουν με έναν μοναδικό τρόπο την τότε κορδέλα των τιμών, καθορίζοντας έτσι ανάλογα και την στρατηγική τους. Μάλιστα λέγεται ότι ο Livermore μπορούσε ακόμη και να αγοράσει μετοχές ακούγοντας μόνο τον ήχο της κορδέλας του μηχανήματος εκτύπωσης των τιμών.

Τώρα λοιπόν πιστεύω ακράδαντα ότι μόνο η “κορδέλα” είναι αυτή που μπορεί να φανερώσει σε όποιον έχει την εμπειρία και μπορεί να αποκρυπτογραφήσει τα “σήματα” της, όλα αυτά που συμβαίνουν στο παρασκήνιο και τα οποία γνωρίζουν μόνο οι πιο καλά ενημερωμένοι, τόσο για μια συγκεκριμένη μετοχή όσο και για ολόκληρη την αγορά. 

Δίνοντας λοιπόν κανείς την πρέπουσα σημασία σε αυτά που “ανακοινώνει” η ίδια η “κορδέλα”, είναι σε θέση να ενημερωθεί για όλα αυτά που συνήθως μαθαίνουν πρώτα οι insiders, διαγιγνώσκοντας παράλληλα αν αυτά είναι καλά ή άσχημα “μαντάτα” για την πορεία της μετοχής και για το αν τα καλά πληροφορημένα “δυνατά χέρια” μαζεύουν χαρτιά ή τα διανέμουν.

Έτσι αν παρατηρήσει κανείς σε μια σχετικά ήρεμη από χρηματιστηριακής άποψης ημέρα, μια απότομη και άγαρμπη πτώση (κάτω του -5%) σε μια μετοχή, αυτό πολύ πιθανόν και να σημαίνει την ύπαρξη μιας άσχημης είδησης. Ειδικά στην περίπτωση που το φαινόμενο αυτό επαναληφθεί στο άμεσο μέλλον, τότε αυτό αποτελεί ένα ξεκάθαρο και ισχυρό πωλητικό σήμα, διότι μάλλον το “μαντάτο” είναι πραγματικό και έχει αρχίσει και να διαδίδεται. Επιπλέον αν το φαινόμενο αυτό εμφανιστεί σε περισσότερες μετοχές, τότε αποτελεί ένα ισχυρό και αξιόπιστο σημάδι αντιστροφής της ισχύουσας τάσης.

Αντίθετα αν δει κανείς μια μετοχή να “κινείται” επιθετικά σκαρφαλώνοντας ψηλότερα με προοδευτικά αυξανόμενους όγκους και με αξιοσημείωτα ημερήσια κέρδη, τότε αυτή η κίνηση πιθανόν και να σημαίνει κάποιο καλό επιχειρηματικό νέο, είτε μπορεί απλά και να δηλώνει μια σημαντική και με διάρκεια μελλοντική ανάπτυξη για την ίδια την εταιρία.

Ακόμη όταν μια μετοχή η μια αγορά ανεβαίνει με μεγάλους όγκους και πέφτει με μικρότερους, τις περισσότερες φορές βρίσκεται στο στάδιο του μαζέματος από τα “δυνατά χέρια”, ενώ στην αντίθετη περίπτωση έχουμε μάλλον ένα έντονο σημάδι διανομής χαρτιών.

Αν μια μετοχή ανοίγει απότομα ψηλά με ανοδικό χάσμα, το οποίο όμως γεμίζει την ίδια ημέρα με κλείσιμο σε χαμηλότερες τιμές, το σήμα αποκωδικοποιείται ως σημάδι “διανομής”, ενώ το αντίθετο σαν σημάδι “μαζέματος”.

Παρόμοια αν η μετοχή διαπραγματεύεται σχεδόν όλη την ημέρα με αρνητικό πρόσημο και στο τέλος κλείνει σχεδόν αμετάβλητη, πιθανόν αυτό να κρύβει ξανά διανομή, ενώ πάλι το αντίθετο “μάζεμα”.

Αν από την άλλη, μια μετοχή συμπεριφέρεται ως “πεθαμένη” πραγματοποιώντας πολύ λίγες πράξεις και μικρό συνολικά ημερήσιο όγκο, με τον ένα αγοραστή να είναι στημένος στην “ανατολή” και τον άλλο πωλητή στην “δύση”, τότε η ετυμηγορία της κορδέλας είναι ότι εκεί δεν υπάρχει καν “αγορά” και ότι ο υποψήφιος επενδυτής θα πρέπει να ψάξει αλλού για “πορτοκάλια”.

Αλλά μπορεί ακόμη κανείς μέσω της "κορδέλας" να πραγματοποιήσει και μια “δειγματοληψία” της ζήτησης ή της προσφοράς σε μια μετοχή, τοποθετώντας κατάλληλα τις εντολές του. Έτσι αν για παράδειγμα διαπιστώσει ότι υπάρχουν πάντα αρκετά “πρόθυμοι” πωλητές για να του παραδώσουν τα χαρτιά τους σε χαμηλότερες τιμές, καλύτερα να πάρει το “κουβαδάκι” του και να πάει να παίξει σε καμιά άλλη “παραλία”.

Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο στο οποίο πρέπει να δίνει κανείς μεγάλη σημασία είναι τα πακέτα που περνάνε από την “κορδέλα”. Όταν στην αγορά τα πακέτα πέφτουν “βροχή”, συνήθως ακολουθεί μια κανονική “πλημμύρα” χαρτιών και αυτοί που συνήθως τρώνε το “πακέτο” στο τέλος είναι οι ίδιοι οι αγοραστές.

Το πιο σημαντικό όμως για κάποιον που μπορεί να “διαβάζει την κορδέλα”, είναι ότι μπορεί εύκολα να διαπιστώνει ποια είναι η τεχνική κατάσταση της ίδιας της αγοράς, δηλαδή αν η αγορά είναι πτωτική ή ανοδική ή το ακόμη πιο σημαντικό αν βρίσκεται σε διαδικασία αντιστροφής της τάσης.

Έτσι για παράδειγμα αν στην αγορά αρχίζουν να “τρέχουν” τα δεύτερης διαλογής χαρτιά, ενώ οι πρωταγωνιστές σταματούν την άνοδο και αρχίζουν να κοιτάζουν “νότια”, καλό θα είναι κανείς να ρυθμίζει τα “πανιά” του ανάλογα, διότι μάλλον επίκειται αλλαγή του “καιρού”.

Αντίθετα αν ο γενικός δείκτης παραμένει “κόκκινος” ενώ κάποιες αναπτυξιακές μετοχές “δορυφόροι” πραγματοποιούν άνω διασπάσεις συσσώρευσης με μεγάλους όγκους, ή διαδοχικά νέα υψηλά, τότε η αλλαγή του καιρού προμηνύει “καλοκαίρι”.

Έτσι λοιπόν δεν είναι ανάγκη να σπαταλάει κανείς χρόνο και χρήμα και να αγχώνεται ψάχνοντας εδώ και και εκεί για πληροφορίες ή για ειδικούς, που να ξέρουν αν μια εταιρεία πάει καλά και αν θα πάει καλύτερα στο μέλλον ή για το αν η επόμενη κρίση στα χρηματιστήρια θα προέλθει από το πετρέλαιο, το κρατικό χρέος, την νόσο των πουλερικών, των αλόγων ή των αλογόμυγων.

Θα τα έχει “ανακοινώσει” όλα έγκαιρα και με παραστατικό μάλιστα τρόπο η ίδια η “κορδέλα”. Αρκεί κανείς να έχει από πριν αφιερώσει αρκετό χρόνο στην προσεκτική παρατήρηση της, εξασκώντας κατάλληλα το “αυτί” του, έτσι ώστε να είναι ικανός να “ακούει” όλα αυτά που όλοι οι άλλοι προσπαθούν μάταια να μαντέψουν.

Ο "Καθηγητής Λυκείου"

Τρίτη 16 Αυγούστου 2011

Το “φάντασμα” του πληθωρισμού...


Το βασικότερο αντεπιχείρημα των οπαδών της νέας οικονομίας, απέναντι στο επιχείρημα ότι η δημιουργία χρήματος από το “πουθενά” δημιουργεί πληθωρισμό, είναι η παρακάτω ρητορική ερώτηση:

Αφού όλα αυτά τα χρόνια η FED έχει δημιουργήσει τόσο χρήμα, γιατί ο πληθωρισμός παραμένει ακόμη σε χαμηλά επίπεδα;”

Κατ' αρχάς θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι πληθωρισμός είναι στην ουσία η αύξηση του χρήματος σε κυκλοφορία. Η αύξηση των τιμών είναι το λογικό επακόλουθο αυτής της αύξησης του χρήματος. Αυτό συμβαίνει γιατί συνήθως η αύξηση του προσφερόμενου χρήματος δεν συμβαδίζει με αυτήν της παραγωγής νέων προϊόντων, οπότε και παρατηρείται το φαινόμενο, περισσότερα χρήματα να αντιστοιχούν σε λιγότερα προϊόντα.

Για να το κάνουμε πιο εύκολα αντιληπτό αυτό, το πως δηλαδή η αύξηση του χρήματος σε κυκλοφορία οδηγεί τελικά και σε αύξηση των τιμών των προϊόντων, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ένα απλουστευμένο παράδειγμα:

Ας υποθέσουμε λοιπόν ότι τα μόνα που υπάρχουν στη γη είναι ένα σακί από σιτάρι και ένα δολάριο. Τότε αφού δεν θα υπάρχει τίποτε άλλο για να αντιστοιχηθεί με αυτό το δολάριο, παρά μόνο ένα σακί από σιτάρι, μοιραία αυτό θα “αξίζει” ένα δολάριο.

Κατόπιν ας υποθέσουμε ότι τον επόμενο χρόνο η παραγωγή του σιταριού πάει καλύτερα και παράγονται σε όλο τον κόσμο 2 τσουβάλια από σιτάρι, αλλά ταυτόχρονα αυξάνεται και η παραγωγή νέου χρήματος με το να υπάρχουν συνολικά 10 δολάρια. Τότε σε αυτή την περίπτωση το κάθε σακί σιτάρι θα “αξίζει” μοιραία πια 5 δολάρια.

Το παραπάνω παράδειγμα αποτελεί ουσιαστικά μια απόδειξη μιας οικονομικής πραγματικότητας δια μέσου της κοινής λογικής, κάτι που όμως οι οπαδοί της νέας οικονομίας αδυνατούν να κατανοήσουν, είτε λόγο προκατάληψης είτε λόγω μειωμένης οικονομικής “αντίληψης”.

Κατά την γνώμη μου λοιπόν ένας από τους βασικότερους λόγους για τους οποίους δεν έχει φανεί ακόμη έντονα ο αυξημένος πληθωρισμός, είναι κατ' αρχάς γιατί τα στοιχεία υπολογισμού του πληθωρισμού “μαγειρεύονται” από την ίδια την FED.

Αυτό γιατί η FED έχει ουκ ολίγες φορές τροποποιήσει τα τελευταία χρόνια τα “προϊόντα” και τις υπηρεσίες που συμμετέχουν στον δείκτη τιμών καταναλωτή. Έτσι αν χρησιμοποιήσει κανείς τα “δείγματα” υπολογισμού του πληθωρισμού που χρησιμοποιούσε η ίδια η FED την δεκαετία του 1970, θα διαπιστώσει ότι ο τωρινός πληθωρισμός τρέχει με πολύ μεγαλύτερα νούμερα από αυτά που ανακοινώνονται τώρα στις ΗΠΑ.

Αλλά η FED δεν είναι η μόνη πουδημιουργεί χρήμα από το πουθενά” αγοράζοντας εταιρικά, κρατικά ομόλογα ή άλλα assets. Το ίδιο κάνουν και οι τράπεζες εκμεταλλευόμενες τους υπάρχοντες χρηματοπιστωτικούς κανόνες που βέβαια έχει καθορίσει πάλι η ίδια η FED, δημιουργώντας και αυτές με την σειρά τους νέο χρήμα από το “πουθενά”.

Αυτό γίνεται γιατί μια τράπεζα εκμεταλλευόμενη το σύστημα των κλασματικών αποθεματικών, μπορεί και κρατά ως αποθεματικό το 10% των χρημάτων που καταθέτει ένας πελάτης, ενώ το υπόλοιπο 90% το δανείζει, θεωρώντας όμως ταυτόχρονα το 100% των παραπάνω χρημάτων ως διαθέσιμα για πιθανή ανάληψη από τον πελάτη. Με αυτόν τον τρόπο λοιπόν όσο τα χρήματα μετακινούνται από πελάτη σε πελάτη και από τράπεζα σε τράπεζα, είναι δυνατόν στο τέλος να πολλαπλασιαστούν από το σύστημα έως και κατά 9 φορές.

Επιπλέον κατά την διάρκεια τόσο της δεκαετίας του 90 όσο και των αρχών αυτής του 00, ο πληθωρισμός διατηρήθηκε χαμηλός όχι διότι δεν “έμπαινε” νέο χρήμα στο σύστημα, αλλά εξαιτίας του αποπληθωρισμού που εισήγαγαν στην δύση οι αναπτυσσόμενες οικονομίες και ιδίως αυτή της Κίνας, λόγω της αύξησης της παραγωγικότητας.

Για να το καταλάβουμε αυτό, ας υποθέσουμε ότι ο πληθωρισμός που θα διατηρούσε κανονικά όλο αυτόν τον καιρό ο δυτικός κόσμος θα ήταν ένα +8%. Με το να εξάγει όμως η Κίνα τα φθηνότερα προϊόντα της στην Δύση εισήγαγε με αυτά έναν αποπληθωρισμό της τάξεως του -5%. Έτσι ο τελικός πληθωρισμός που καταγράφεται σε αυτή την περίπτωση είναι ο προστιθέμενος (+8-5%) δηλαδή ένα +3%. Στην πράξη λοιπόν αυτό που “πάθαμε”, ήταν να μην καταφέρουμε να επωφεληθούμε εξολοκλήρου από αυτήν την μεγάλη αύξηση της παραγωγής και την μεγαλύτερη μείωση των τιμών, που αυτή θα απέφερε υπό κανονικές συνθήκες μηδενικού πληθωρισμού.

Ακόμη είναι γεγονός ότι ένας πληθωρισμός αργεί να φανεί, διότι απαιτείται κάποιος χρόνος έως ότου το χρήμα αρχίσει να κυκλοφορεί από λογαριασμό σε λογαριασμό και από χέρι σε χέρι και έτσι δεν γίνεται αμέσως αντιληπτός από την ίδια την οικονομία. Έτσι καταφέρνει στην αρχή να κρύβεται, κινούμενος όπως ένα “φάντασμα” και αυτό φυσικά δίνει ένα σημαντικό πλεονέκτημα σε αυτούς που καρπώνονται το νέο χρήμα στα πρώτα του στάδια.

Το σημαντικότερο από όλα αυτά όμως, είναι ότι το περισσότερο από όλο αυτό το καινούργιο χρήμα που εκδίδει τόσο καιρό η FED βρίσκει τελικά καταφύγιο σε πολλά και διαφορετικά assets, όπως οι μετοχές, τα ομόλογα, το κρατικό χρέος, καθώς και άλλα σύγχρονα χρηματοοικονομικά προϊόντα. Έτσι αυτό που πραγματικά συμβαίνει είναι να “πληθωρίζονται” οι τιμές αυτών των “προϊόντων”, τις περισσότερες φορές σε επίπεδα φούσκας και να την “γλιτώνουν” έτσι οι τιμές των προϊόντων “δειγμάτων” που χρησιμοποιούνται για την μέτρηση του πληθωρισμού.

Όλο αυτό το καιρό όμως που η FED σφυρίζει αδιάφορα για το πρόβλημα, το "τέρας" του πληθωρισμού έχει ήδη δείξει τα “δόντια” του στη Ασία. Και επειδή οι Ασιάτες δεν έχουν λόγο να μαγειρεύουν τα στοιχεία τους, διότι αυτοί δεν έχουν άλλωστε να κρύψουν και τίποτε, έχουν συνειδητοποιήσει ήδη το πρόβλημα και γι' αυτό αυξάνουν συνεχώς τα επιτόκια τους.

Η εξήγηση για αυτή την μεγάλη αύξηση του πληθωρισμού στις Ασιατικές χώρες είναι στην πράξη πολύ απλή. Οι ΗΠΑ τρέχουν μεγάλα εμπορικά ελλείμματα με τις Ασιατικές χώρες. Έτσι πάρα πολλοί Ασιάτες ιδιοκτήτες εξαγωγικών επιχειρήσεων, εξάγουν στις ΗΠΑ την παραγωγή τους και πληρώνονται σε δολάρια. Επειδή όμως αυτοί πληρώνουν τις υποχρεώσεις τους (μισθοδοσία, φόρους κτλ) στο νόμισμα τις χώρας τους, πηγαίνουν στην κεντρική τράπεζα τους και αλλάζουν τα δολάρια τους στο τοπικό νόμισμα.

Η κεντρική τράπεζα λοιπόν τότε, δημιουργεί το αντίστοιχο ποσό στο τοπικό νόμισμα για να μπορέσει να εκπληρώσει αυτήν την συναλλαγή. Έτσι είναι φυσικό να δημιουργείται πληθωρισμός, διότι πλέον περισσότερο χρήμα αντιστοιχεί σε λιγότερα προϊόντα, μια που θα πρέπει να λάβει κανείς υπόψιν του και το γεγονώς ότι ένα μεγάλο μέρος της τοπικής παραγωγής αυτών των χωρών εξάγεται.

Με αυτά τα δεδομένα λοιπόν, το “φάντασμα” του πληθωρισμού ήδη πλανάται πάνω από τις περισσότερες χώρες, “χτυπώντας” όλο και περισσότερο τα μεσαία και κατώτερα κοινωνικά στρώματα, διότι θα πρέπει να σημειωθεί ότι η αύξηση των τιμών που εισάγει ένας πληθωρισμός, ευνοεί περισσότερο αυτούς που έχουν την μεγαλύτερη και καλύτερα κατανεμημένη περιουσία, δημιουργώντας έτσι ακόμη μεγαλύτερη ανισοκατανομή του πλούτου.

Έτσι τώρα πολλοί άνθρωποι έχουν βγει στους δρόμους, διότι τα μέτρα λιτότητας για τον περιορισμό του χρέους από τη μια και η ακρίβεια στα βασικά προϊόντα διατροφής που δημιουργεί το “τέρας” του πληθωρισμού από την άλλη, σπρώχνουν τους πολίτες αργά αλλά σταθερά στην φτώχεια και στη ανέχεια, ενώ τα αντίστοιχα κράτη τους προς την δίνη του τρίτου παγκοσμίου πολέμου.

Το “τέρας” λοιπόν του πληθωρισμού, που τόσα χρόνια “έτρεφαν” οι διοικούντες με την λανθασμένη οικονομική πολιτική τους, έχει ήδη ξεφύγει από το κλουβί του και εκτιμώ ότι από τα πρώτα και κυριότερα “θύματα” που θα “κατασπαράξει”, θα είναι τελικά αυτά που το δημιούργησαν.

Ο “Καθηγητής Λυκείου”

Σάββατο 13 Αυγούστου 2011

Εντάξει, το λύσαμε το πρόβλημα..

Όλο αυτό τον τελευταίο καιρό διαβάζω στα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης από τους μόνιμα αισιόδοξους, ότι το πρόβλημα για αυτή την οικονομική κρίση που διάγουμε, είναι λέει κατεξοχήν πολιτικό και ότι τελικά θα λυθεί προσεχώς με μια πολιτική απόφαση.

Παλαιότερα δε οι ίδιοι, δεν έβλεπαν καν να υπάρχει κάποιο σοβαρό πρόβλημα στο οικονομικό μας σύστημα και ήταν αρκετά αισιόδοξοι, τόσο για την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας όσο και αυτής των χρηματιστηρίων. Τελευταία δε κάποιοι μας λένε να μην “ελπίζουμε” λέει στην καταστροφή, γιατί οι πολιτικοί και το σύστημα τους, δεν πρόκειται να νικηθούν ποτέ.

Διαφωνώ τόσο οριζοντίως όσο και καθέτως. Το πρόβλημα δεν είναι πολιτικό, αλλά κατ' εξοχήν πρακτικό και έχει να κάνει με το ποιος θα δουλεύει και ποιος θα κάθεται να “τρώει” αυτά που ο άλλος παράγει δουλεύοντας. Αλλά και ακόμη χειρότερα για το τι θα γίνουν όλα αυτά, που τόσα χρόνια κάποιοι παρήγαγαν και αποταμίευαν για τα γεράματά τους και τώρα πάνε να τους τα “φάνε” αυτοί που τα ίδια χρόνια δανείζονταν, έπιναν και έτρωγαν ζώντας στην πραγματικότητα εις βάρος τους.

Όταν λοιπόν όλοι αυτοί που τόσα χρόνια δούλευαν στις πλεονασματικές χώρες για να πίνουν “εις υγείαν των κορόιδων” και να μεγαλώνουν τις κοιλιές τους οι άλλοι στις ελλειμματικές, συνειδητοποιήσουν ότι έχασαν τα λεφτά τους λόγω κανονικής ή πληθωριστικής χρεοκοπίας καθώς και τα χρόνια τους, τότε η κοινή λογική επιτάσσει ότι θα κλείσουν σιγά σιγά τις “κάνουλες” της παραγωγής προς αυτούς και οι έξυπνοι τωρινοί “κοιλαράδες” των περισσότερων δυτικών κρατών, θα πρέπει να μάθουν τόσο να δουλεύουν περισσότερο, όσο και να αμείβονται λιγότερο. Και αυτό είναι κάτι που εκτιμώ ότι θα “πονέσει” πάρα πολύ.

Τελευταία όμως κάποιοι μας ανακοίνωσαν ότι ήδη το πρόβλημα έχει λυθεί οριστικά και με πολιτική απόφαση. Μόνο που δεν μας είπαν από την αρχή πια ήταν αυτή η λύση και έτσι προσωρινά φάνηκε μάλλον ότι μας το κρατάνε κρυφό για να ας κάνουν έκπληξη. Και ξάφνου ως δια μαγείας, η λύση ανακοινώθηκε από όλα σχεδόν τα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης:

Η λύση λοιπόν για μία ακόμη φορά στην οικονομική ιστορία των αγορών, ήταν η απαγόρευση του short selling.

Για άλλη μια φορά λοιπόν βρέθηκαν τα εξιλαστήρια θύματα, οι συνήθεις ύποπτοι για αυτές τις περιπτώσεις short sellers και για μια ακόμη φορά οι “αρμόδιοι” προσπαθούν να μας πείσουν, ότι για το “πτώμα” ευθύνονται τα “όρνεα” και όχι ο “δολοφόνος”.

Η πικρή αλήθεια όμως είναι, ότι για μια ακόμη φορά στοχοποιούνται οι short, διότι είναι αυτοί που με τις short πωλήσεις τους αναδεικνύουν δια μέσου της πτώσης των τιμών, όλα τα υπάρχοντα προβλήματα τόσο σε μια εταιρεία όσο και στο σύστημα συνολικά, προσπαθώντας φυσικά να κερδίσουν χρήματα από την ύπαρξή τους. Αυτός είναι κατά την γνώμη μου και ο βασικός λόγος, για τον οποίο κατηγορούνται και βγαίνουν άμεσα “εκτός νόμου”, για να “κουκουλωθούν” για άλλη μια φορά τα προβλήματα και οι ατέλειες κάτω από το “χαλί”.

Όμως αν το εξετάσει κανείς χωρίς προκαταλήψεις, θα διαπιστώσει ότι οι short πωλήσεις επιτελούν ένα σημαντικό έργο στην αγορά, διότι βοηθούν τόσο στην ομαλότερη εξομάλυνση των τιμών, όσο και στην εμπορευσιμότητα της ίδιας της αγοράς. Έτσι με το να πουλούν κάποιοι μετοχές τις οποίες πρέπει κατόπιν να αγοράσουν, δεν δημιουργούν μόνο πτώση, αλλά και έντονες ανοδικές αντιδράσεις όταν καλύπτουν τις θέσεις τους (Short covering). Ιδίως όταν οι πωλήσεις αποδειχθούν λανθασμένες, τότε προκαλούν μόνο άνοδο.

Έτσι λοιπόν τώρα μπορούμε όλοι να κοιμόμαστε ήσυχοι τα βράδια. Ο ένοχος βρέθηκε, οι εχθροί του συστήματος ανακαλύφθηκαν και τιμωρήθηκαν και τώρα οι κυβερνώντες μπορούν να συνεχίσουν απτόητοι το κοινωφελές τους έργο, για το καλό των ίδιων των πολιτών.


Και αν στο κάτω κάτω η απαγόρευση αυτή δεν λύσει το πρόβλημα, έχω να προτείνω στους "αρμόδιους" την ακόμη καλύτερη λύση του να καταργήσουν εντελώς όλες τις πωλήσεις στα χρηματιστήρια και να επιτρέπουν μόνο τις αγορές. Έτσι τα χρηματιστήρια θα ανεβαίνουν συνεχώς "εις τον αιώνα τον άπαντα" και όλοι θα είναι ευχαριστημένοι, γιατί θα γίνουν πλούσιοι.

Αυτό που δεν έχω καταλάβει ακόμη όμως είναι, γιατί εμένα η όλη αυτή κατάσταση με τους short, μου θυμίζει έντονα την παρακάτω γελοιογραφία από τον ισοβίτη του Αρκά:



Ο “Καθηγητής Λυκείου”

Παρασκευή 12 Αυγούστου 2011

Το επόμενο αποτυχημένο πείραμα της ιστορίας....


Από τον Ιανουάριο του 2011, είχα αρχίσει πλέον να αμφιβάλω σοβαρά για την βιωσιμότητα τόσο της Ε.Ε, όσο και του Ενιαίου Ευρωπαϊκού νομίσματος.

Είχα γράψει μάλιστα ότι πιο πιθανό βλέπω το σενάριο η Γερμανία ή κάποια άλλη από τις βόρειες πλεονασματικές χώρες(ή και όλες μαζί) να αναγκαστούν να εγκαταλείψουν την Ευρωζώνη, παρά να την εγκαταλείψει η Ελλάδα ή κάποια άλλη από τις ελλειμματικές χώρες του νότου. Σενάριο που τελικά αν επαληθευτεί, θα σημάνει και την αρχή του τέλους για την ίδια την ΟΝΕ.

Αυτό το πιστεύω διότι θεωρώ ότι το ευρώ δεν αποτελεί κατ' ουσίαν ένα νόμισμα, αλλά κατά βάση μια πολιτική απόφαση και κατά συνέπεια στερείται όλων εκείνων των θεμελιωδών τα οποία πρέπει να χαρακτηρίζουν ένα νόμισμα στην σημερινή εποχή. Διότι όλοι γνωρίζουμε ότι βρισκόμαστε στην εποχή των “κάλπικων” νομισμάτων (Fiat Money) και έτσι ένα νόμισμα δεν διαθέτει πια “κάλυψη”, αλλά ουσιαστικά αντανακλά την εμπιστοσύνη και την αξιοπιστία της χώρας που το εκδίδει.

Με άλλα λόγια ένα νόμισμα αποτελεί τον “καθρέφτη του λαού του” που έλεγε και ο Κοστολάνι. Άραγε όμως μπορεί κανείς να μου απαντήσει το Ευρώ σαν νόμισμα ποιανού τον καθρέφτη της αξιοπιστίας αποτελεί; Των Ελλήνων ή των Γερμανών;

Προσωπικά δεν θα έλεγα ούτε ότι συμπαθώ ούτε ότι αντιπαθώ τους Γερμανούς (για τις Γερμανίδες δηλώνω προκατειλημμένος), αλλά νιώθω λίγο ότι σαν λαός όσον αφορά το νόμισμα, το παίζουμε “τζάμπα μάγκες” με την αξιοπιστία των άλλων. Και τους τα “χώνουμε” και χοντρά.

Διότι δεν νομίζω να αμφιβάλει κανείς, ότι εάν είχαμε τώρα το δικό μας νόμισμα, δεν θα είχαμε φτωχύνει όλοι ως έθνος δια της υποτιμήσεως πάνω από 50%. Γι' αυτό και τώρα που ως χώρα έχουμε ουσιαστικά χρεοκοπήσει χωρίς να έχουμε το δικό μας νόμισμα(παγκόσμια πρωτοτυπία), τους έχουμε “μπερδέψει” όλους και προσπαθούν λανθασμένα να μας “φτωχύνουν” δια της φορολογίας.

Τώρα λοιπόν είναι πλέον φανερό σε όλους ότι ένα ενιαίο νόμισμα σε διαφορετικά κράτη, δεν μπορεί να “σταθεί” και να επιβιώσει, όταν σε αυτά τα κράτη δεν υπάρχει μια ενιαία οικονομική πολιτική.

Αυτό για το οποίο όμως εγώ απορώ, είναι πως σε μερικούς φαντάζει τόσο εύκολη αυτή η οικονομική και πολιτική Ευρωπαϊκή ενοποίηση.

Προσωπικά κοιτάζοντας προς την ΕΕ, αυτό που βλέπω είναι μια τεράστια ασυνεννοησία μεταξύ πολλών και εντελώς διαφορετικών κρατών, με άλλα λόγια είναι σαν να κοιτάζει κανείς έναν σύγχρονο πύργο της Βαβέλ. Γι' αυτό και θεωρώ πιο πιθανό το να κλειστεί η Τζούλια σε κανένα μοναστήρι(προσοχή όχι σε στούντιο για καμιά ταινία), παρά να επιτευχθεί αυτή η πολυπόθητη ένωση, στην οποία όλοι οι αισιόδοξοι βασίζουν πια τις τελευταίες τους ελπίδες για την σωτηρία της ΟΝΕ.

Ακόμη κατά την άποψή μου, αν οι ΗΠΑ δεν πρέπει να έχουν μια φορά κεντρική τράπεζα που να καθορίζει τα επιτόκια, η ΕΕ δεν θα πρέπει να έχει “δέκα”. Αυτό γιατί όπως έχει αποδειχθεί και στην πράξη, έτσι όπως είναι ρυθμισμένα τα πράγματα μέσα στην Ευρωζώνη, είναι δυνατόν άλλες χώρες να βρίσκονται σε ύφεση και κάποιες άλλες σε ανάπτυξη. Έτσι το να καθορίζει λοιπόν κανείς ένα ενιαίο επιτόκιο για όλες αυτές τις χώρες, είναι κατά την άποψή μου μια καθαρή απόπειρα οικονομικής “αυτοκτονίας”.

Κατά την διάρκεια λοιπόν όλων αυτών των καλών εποχών που τα επιτόκια παρέμεναν χαμηλά και σχεδόν όλες οι χώρες βρίσκονταν στην ανάπτυξη, όλα ήταν ρόδινα και ανθηρά με τους Γερμανούς να πωλούν σαν “τρελοί” τις Mercendes τα Audi και τις BMW τους και τους Έλληνες(κράτος και πολίτες) να δανείζονται σαν “τρελοί” για να τις αγοράσουν. Όλα λοιπόν έβαιναν καλώς και τα δημιουργούμενα χρέη, κρύβονταν εύκολα κάτω από το “χαλί” της ανάπτυξης.

Με την πρώτη σοβαρή κρίση όμως, τα προβλήματα διογκώθηκαν και τα χρέη δεν χωράνε πια κάτω από το χαλί, γιατί η ανάπτυξη με τα δανεικά μας τέλειωσε. Έτσι στην ΕΕ άρχισαν οι γκρίνιες και τα βάρη ρίχθηκαν στους “κακούς” κερδοσκόπους καθώς και στις “άπληστες” αγορές, ακριβώς όπως ένα παντρεμένο για χρόνια ζευγάρι, “ανακαλύπτει” ξαφνικά ότι “πάσχει” από την λεγόμενη “ασυμφωνία των χαρακτήρων” και τα ρίχνει στην γειτόνισσα και στον κουμπάρο.

Η πραγματικότητα όμως είναι σκληρή και ο “καρκίνος” του χρέους αφού χτύπησε πρώτα την Ελλάδα και την Πορτογαλία, τώρα έχει ήδη κάνει μετάσταση σε πιο ζωικά “όργανα” της Ευρωζώνης, όπως η Ιταλία η Ισπανία.

Έτσι τώρα τα κράτη της ΕΕ ή θα προσπαθήσουν μέσω περικοπών να μειώσουν τα χρέη τους οδηγώντας έτσι τις οικονομίες τους σε βαθιά και σκληρή ύφεση, ή θα προσπαθήσουν να πείσουν την ΕΚΤ να τυπώσει κάνα δυο ωκεανούς από κάλπικα χαρτονομίσματα για να τους “ξελασπώσει”. Στην πρώτη περίπτωση όμως εκτιμώ ότι θα “ξεσηκωθούν” όλοι οι πολίτες των ελλειμματικών χωρών, ενώ στην δεύτερη των πλεονασματικών, μαζί με τους πολιτικούς τους.

Κατόπιν όλων αυτών λοιπόν, πιστεύω ότι η Ευρωπαϊκή Νομισματική Ενοποίηση αποτελεί στην πράξη μια φιλόδοξη προσπάθεια, ένα όνειρο ορισμένων ανθρώπων(πολιτικών) να οδηγήσουν τους λαούς τους στην ευημερία, ενάντια όμως στην ίδια την οικονομική πραγματικότητα και βαδίζοντας κόντρα στους νόμους της οικονομικής “φύσης”.

Για αυτό και έχω την αίσθηση πως μετά τον κομουνισμό, το επόμενο αποτυχημένο πείραμα που θα καταγραφεί από την ίδια την Ιστορία, θα είναι αυτό της Οικονομικής και Νομισματικής Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο “Καθηγητής Λυκείου”

Πέμπτη 11 Αυγούστου 2011

Η “τάση” ανόητε, η “ΤΑΣΗ”......


Μέχρι πριν από λίγα χρόνια, είχα ως βασική μου επιδίωξή να γίνω ένας επιτυχημένος επενδυτής αξίας και όχι ένας “τυχοδιώκτης” κερδοσκόπος του χρηματιστηρίου.

Έτσι για να αγοράσω μια μετοχή, θεωρούσα τότε σωστό να προκαθορίσω εκ των προτέρων μια “χαμηλή” τιμή στην οποία κατά την γνώμη μου η μετοχή αυτή ήταν φθηνή, μια πραγματική αγοραστική ευκαιρία, με άλλα λόγια ένα πραγματικό “κελεπούρι” και να περιμένω όσο χρόνο χρειαζόταν μέχρι η μετοχή να μου κάνει το χατήρι, δηλαδή να μου δώσει κάποιο κέρδος.

Επειδή όμως στην αγορά ισχύει το : “Όπου θέλεις πάνε ρώτα... τα καλά πωλούνται πρώτα...”, κατάλαβα σύντομα ότι με την τεχνική αυτή ουσιαστικά αγόραζα την “σκαρταδούρα“, με άλλα λόγια αυτά που οι άλλοι ήθελαν να “ξεφορτωθούν”. Και το ακόμη χειρότερο ήταν, ότι κατόπιν μάθαινα και τον λόγο για τον οποίο ήθελαν να τα ξεφορτωθούν, σε αυτές τις υποτιθέμενα χαμηλές τιμές. 


Άσε που πολλές φορές αυτό που ουσιαστικά "φώναζαν" αυτές οι πολύ χαμηλές τιμές, ήταν μια επικείμενη εταιρική χρεοκοπία.

Έτσι τις περισσότερες φορές οι μετοχές που αγόραζα σύντομα μετατρέπονταν από πραγματικές “ευκαιρίες”, σε σχεδόν “τζάμπα” και στο τέλος σε εντελώς “τζάμπα”.

Κατόπιν επειδή πίστευα ότι δεν ήμουν εγώ που έκανα το λάθος, αλλά ήταν η αγορά που είχε γεμίσει από κακούς “υποτιμητές” κερδοσκόπους, αγόραζα και άλλες σε χαμηλότερη τιμή και περίμενα υπομονετικά για να δικαιωθώ στο τέλος. Διότι όπως είπαμε ήμουν ένας σωστός επενδυτής και όχι ένας κακός κερδοσκόπος.

Έτσι σύντομα συνειδητοποίησα και κάτι άλλο. Ότι στην αγορά υπάρχουν δύο είδη επενδυτών: Ο γρήγορος επενδυτής...και ο “κοιμισμένος” επενδυτής.

Αυτό το κατάλαβα στο τέλος του 07 όταν πούλησα τις μετοχές της Εθνικής που κατείχα θεωρώντας τις πια ακριβές λίγο πάνω από τα 40 €, με σκοπό να τις αγοράσω χαμηλότερα, όταν θα ξαναγίνουν πάλι φθηνές.

Διακρίνοντας στις αρχές του 08 την μεγάλη αδυναμία της αγοράς, έθεσα τον στόχο της επαναγοράς στην χαμηλή για την εποχή(το λέω και ανατριχιάζω), τιμή των 29 ευρώ. Αν τα κατάφερνα να τις ξαναγοράσω εκεί σκέφτηκα, η επιτυχία μου θα ήταν τεράστια. Τα 11 ολόκληρα ευρώ θα μου έμεναν στη τσέπη.

Ναι αλλά θα μου έκανε το χατήρι να να γίνει η Εθνική τόσο φθηνή αναρωτήθηκα;

Περίμενα υπομονετικά. Κάποια στιγμή το ταμπλό έγραψε το πολυπόθητο 29.

Και τότε δείλιασα. Λες σκέφτηκα να πάει πιο κάτω; Περίμενα και άλλο. 28, 27, 26 και ακόμη δείλιαζα.

Δεν πάει άλλο σκέφτηκα. Θα βάλω έναν τελευταίο στόχο. Δεν παίζεται έτσι το παιχνίδι. Ο στόχος τελικά τέθηκε στα 21 €.

Ναι αλλά θα γίνει τόσο “τζάμπα”, ξανασκέφτηκα;

Ήμουν λες και καθόμουν σε αναμμένα κάρβουνα. Περίμενα όμως υπομονετικά, και μόλις το ταμπλό έγραψε 21€ έκλεισα αυτιά και μάτια και τις αγόρασα ξανά. Τεράστια ευκαιρία σκέφτηκα. Πραγματικό κελεπούρι η Εθνική στα 21 €. Είχα όντος καταφέρει να τις αγοράσω πολύ φθηνά (το λέω και ανατριχιάζω περισσότερο). 19€ ολόκληρα ευρώ παρακάτω ήταν αυτά.

Δυστυχώς όμως για εμένα, μετά από δύο εβδομάδες το ταμπλό έγραφε σχεδόν 11€ για τις μετοχές της Εθνικής!!

Φυσικά έπαθα “σόκ”. Η πιο επιτυχημένη αγορά της δεκαετίας, το πραγματικό “κελεπούρι”, είχε μετατραπεί για εμένα σε ένα πραγματικό επενδυτικό “Βατερλό”. Η επενδυτική ευφορία και η υπεροψία που ένιωθα, είχε μετατραπεί σε μια μεγάλη κρίση αξιοπιστίας του επενδυτικού μου συστήματος.

Θυμάμαι ήταν Σάββατο μεσημέρι και δεν μπορούσα να κοιμηθώ από την υπερένταση. Προσπαθούσα να καταλάβω πού είχα κάνει λάθος. Κάποια στιγμή ενώ πίστευα ότι δεν κοιμόμουν, άκουσα μια φωνή να μου λέει:

Η τάση ανόητε... Η ΤΑΣΗ....”

Η ΤΑΣΗ! ... Ναι!...πώς δεν το είχα σκεφτεί τόσο καιρό;... αναρωτήθηκα μισοκοιμισμένος.

Αυτή η μικρή λέξη, που δεν λείπει σχεδόν από καμιά χρηματιστηριακή ανάλυση και που ποτέ δεν της έδωσα την απαιτούμενη σημασία.

Τότε ξαφνικά βλέπω να ανοίγει μια πόρτα και στο βάθος του δωματίου κάτι τύποι κουστουμαρισμένοι με γραβάτες δίπλα σε ένα τεράστιο μπουφέ, να αρχίζουν να με χειροκροτούν, ενώ ταυτόχρονα ένας άλλος στην πόρτα με κουστούμι και παπιγιόν μου γνέφει λέγοντας: “Join the club sir .....”.

Από εκείνη την ημέρα λοιπόν έχω βγάλει ένα σημαντικό συμπέρασμα:

Ότι για να καταφέρει κανείς να γίνει επιτυχημένος επενδυτής, θα πρέπει πρωτίστως να μπορεί να αναγνωρίζει την μεσοπρόθεσμη τάση, όχι μόνο της “φθηνής” μετοχής που αγοράζει, όσο και της ίδιας της αγοράς και ότι όποιος πάει κόντρα στην “τάση”, στο τέλος καταλήγει να βλέπει “εφιάλτες”...

Ο “Καθηγητής Λυκείου”

Τετάρτη 10 Αυγούστου 2011

The End of Fed …


Από τότε που άρχισα να αντιλαμβάνομαι τα “ελαττώματα” του υπάρχοντος οικονομικού μοντέλου, συνειδητοποίησα ότι η επερχόμενη παγκόσμια οικονομική κρίση μάλλον δεν θα είναι από αυτές που αναγράφονται στην οικονομική ιστορία ως απλά “κρυολογήματα” του συστήματος, αλλά για μια κρίση η οποία θα σηματοδοτήσει το κλείσιμο ενός μεγάλου οικονομικού κύκλου.

Ενός κύκλου από αυτούς που το τέλος τους επιφέρει μια σειρά από μεγάλες και κοσμοϊστορικές αλλαγές στα ισχύοντα οικονομικά μοντέλα, παρέχοντας έτσι μια μοναδική ευκαιρία για την εξάλειψη όλων των ελαττωμάτων που η ίδια την πραγματικότητα αναδεικνύει.

Κατά την γνώμη μου λοιπόν ένα από τα μεγαλύτερα ελαττώματα του υπάρχοντος οικονομικού συστήματος, είναι η ίδια η ύπαρξη και ο ρόλος των κεντρικών τραπεζών στην διαμορφούμενη οικονομική πολιτική, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτό της FED.

Κάποτε είχαν ρωτήσει τον Jim Rogers, για το τι θα έκανε εάν γινόταν μια μέρα πρόεδρος της FED και αυτός απάντησε:

Θα την καταργούσα και μετά θα υπέβαλα και την παραίτηση μου”.

Αυτό νομίζω είναι το πιο σωστό που έχω διαβάσει κατά καιρούς για την FED.

Η FED υποτίθεται πως λειτουργεί ως ανεξάρτητη, αλλά στην πραγματικότητα είναι ένα συμβούλιο από γραφειοκράτες διορισμένους ουσιαστικά από το κράτος, οι οποίοι λαμβάνοντας υπόψιν τους οικονομικά στοιχεία και δείκτες παλαιότερων μηνών, παίρνουν αποφάσεις οι οποίες επηρεάζουν σημαντικά ολόκληρη την οικονομία. Και όλα αυτά μακριά από την αγορά και πάντα για το καλό της ίδιας της αγοράς.

Δυστυχώς όμως όλα αυτά ισχύουν στην θεωρία, γιατί στην πράξη τις περισσότερες φορές οι αποφάσεις που λαμβάνονται είναι για το καλό της κυβέρνησης και των πολύ καλά αμειβομένων θέσεων των μελών της. Διότι ο οποιοσδήποτε εκεί μέσα γνωρίζει καλά καλά ότι μια απόφαση που μπορεί να στοχεύει μακροπρόθεσμα αλλά επιφέρει βραχυπρόθεσμο "οικονομικό πόνο" , θα στοιχίσει αυτόματα και την αντίστοιχη θέση.

Ένας από τους λόγους λοιπόν για τους οποίους δημιουργήθηκε η FED ήταν η διαφύλαξη της σταθερότητας του δολαρίου. Τα στοιχεία όμως μας λένε ότι από τότε που δημιουργήθηκε η FED έως τώρα, το δολάριο έχει χάσει πάνω από το 95% της αγοραστικής του δύναμης. Άραγε αναρωτιέται κανείς αν αυτό δεν είναι μια τεράστια επιτυχία, τότε πιο είναι;

Αυτό γιατί δύο πράγματα ξέρει να κάνει καλά η FED κάθε φορά που βρίσκεται αντιμέτωπη με μια ύφεση, για να την καταπολεμήσει. Να τυπώνει χρήμα και να μειώνει τα επιτόκια. Αυτό που καταφέρνει όμως στην πραγματικότητα, είναι να δημιουργεί φούσκες από εδώ και από εκεί, το σκάσιμο των οποίων κάνουν τα πράγματα στο τέλος χειρότερα .

Έτσι με αυτή την τακτική τα τελευταία χρόνια, έχει καταφέρει να δημιουργήσει μια φούσκα στις μετοχές, μια στα Αμερικανικά ακίνητα, και τώρα μια μεγαλύτερη στα Αμερικανικά ομόλογα.

Αυτό γιατί η εκτύπωση χρήματος από το πουθενά, το μόνο που κάνει είναι να δημιουργεί μια ψευδή αίσθηση προσωρινής ανακούφισης μέσω της αύξησης των τιμών από τον πληθωρισμό, καθώς και μια πλασματική ευημερία, ακριβώς όπως ένας άρρωστος υπό την επήρεια ναρκωτικών ουσιών νιώθει ότι είναι υγιής και δυνατός, ξεχνώντας προσωρινά το πρόβλημά του, για να καταρρεύσει αργότερα από το πρόβλημά αυτό ή από υπερβολική δόση.

Όσον αφορά τώρα τα επιτόκια αυτό που ουσιαστικά επιτυγχάνουν οι κεντρικές τράπεζες μειώνοντάς τα στο μηδέν, είναι να “αποπροσανατολίζουν” την οικονομία δημιουργώντας έτσι περισσότερες αποτυχημένες επενδύσεις, οι οποίες αναπόφευκτα καταρρέουν αργότερα με το σκάσιμο της φούσκας, στερώντας έτσι απαραίτητους οικονομικούς πόρους για την ανάπτυξη και τον πλούτο μιας κοινωνίας.

Αυτό γιατί σε ένα υγιή οικονομικό κύκλο τα επιτόκια μειώνονται από την ίδια την αγορά, όταν οι πολίτες αναβάλλοντας τις αγορές λόγω πιθανόν των κακών οικονομικών συνθηκών που επικρατούν, αρχίζουν και αποταμιεύουν περισσότερο και να καταναλώνουν λιγότερο.

Έτσι το κεφάλαιο αρχίζει να συσσωρεύεται, ενώ ταυτόχρονα οι υποψήφιοι επιχειρηματίες αρχίζουν να κάνουν σχέδια για τις επόμενες κερδοφόρες επιχειρηματικές τους ιδέες. Όταν λοιπόν με την πάροδο του χρόνου οι καταναλωτές αρχίζουν ξανά να ξοδεύουν όλο και περισσότερο, οι επενδύσεις αυτές έχουν ήδη καταστεί παραγωγικές και έτσι βρίσκουν άμεσα πρόθυμους καταναλωτές για τα προϊόντα τους, καλύπτοντας έτσι με έναν υγιή και σωστό τρόπο τις τρέχουσες καταναλωτικές ανάγκες.

Το σπουδαιότερο από όλα όμως, είναι ότι σε αυτή την περίπτωση οι περισσότερες από αυτές τις επιχειρηματικές ιδέες βρίσκουν διαθέσιμους τους απαιτούμενους για την πραγματοποίηση τους πόρους, χωρίς να καταλήγουν στο τέλος ανεκπλήρωτες και αποτυχημένες στερώντας έτσι πολύτιμους από άλλους παραγωγικότερους τομείς της οικονομίας.

Όταν όμως η μείωση των επιτοκίων χρησιμοποιείται από τις κεντρικές τράπεζες ως θεραπεία για μια κρίση, αυτό που ουσιαστικά γίνεται είναι μέσω της παροχής φθηνού χρήματος, είναι να αποπροσανατολίζονται οι υποψήφιοι επιχειρηματίες οι οποίοι νομίζοντας ότι οι οικονομικές συνθήκες είναι οι κατάλληλες, αρχίζουν να σχεδιάζουν ή και δανείζονται για επενδύσεις οι οποίες δεν είναι κατάλληλες για την εποχή.

Κατά συνέπεια λοιπόν όλες αυτές οι επενδύσεις έχουν λιγότερες πιθανότητες να καταστούν στο τέλος κερδοφόρες, από ότι αν είχαν ξεκινήσει στην κατάλληλη χρονικά στιγμή ενός οικονομικού κύκλου.

Αλλά και όσο περισσότερο διατηρούνται χαμηλά τα επιτόκια, τόσο περισσότερες είναι οι λανθασμένες επενδύσεις οι οποίες δημιουργούνται και φυσικά τόσο μεγαλύτερες θα είναι κατόπιν οι αρνητικές συνέπειες στην οικονομία, από την πιθανή κατάρρευσή τους. Για αυτό και η FED αρνούμενη πάντα να πληρώσει τον λογαριασμό, τυπώνει και άλλο χρήμα για να κρατήσει ζωντανές τις αποτυχημένες αυτές εταιρίες και επενδύσεις που στην πραγματικότητα έχουν χρεοκοπήσει.

Όμως έτσι ότι το μόνο που καταφέρνει η FED είναι τελικά απλώς να αναβάλλει για το μέλλον την “πληρωμή” αυτή, κάτι όμως που εκτιμώ τελικά ότι θα το “πληρώσει” με την ίδια την ύπαρξή της, στην σημερινή της μορφή.

Επειδή λοιπόν θεωρώ ότι οι ΗΠΑ διαθέτουν και καλούς οικονομολόγους όσο και την κατάλληλη οικονομική παιδεία, πιστεύω ότι θα αντιληφθούν επιτέλους, ιδίως μετά από αυτή την τελευταία και σημαντικότερη οικονομική “σφαλιάρα” που θα δεχθούν, ότι μια από τις πρώτες αποφάσεις που επιβάλλεται να πάρουν για για να μην ξαναβρεθούν στην ίδια κατάσταση είναι:

The End of FED...

Ο “Καθηγητής Λυκείου”