Στις αγορές αφού πρώτα μάθει κανείς όλα τα απαραίτητα, δηλαδή αυτά που μαθαίνουν όλοι οι υπόλοιποι, όπως την θεμελιώδη, την τεχνική ανάλυση, τους οικονομικούς κύκλους κτλ, το τελευταίο πράγμα που του μένει να μάθει αν θέλει να μην βρίσκεται μόνιμα στο στρατόπεδο των χαμένων, είναι κατά την γνώμη μου το πώς παίζουν στα χρηματιστήρια τα “δυνατά χέρια”, δηλαδή οι θεσμικοί επενδυτές.
Και αυτό επειδή οι θεσμικοί επενδυτές, είναι αυτοί που κατά γενική ομολογία με τις αγορές τους και τις πωλήσεις τους δημιουργούν μια τάση από την αρχή της, με την μαρίδα και το πόπολο να την ακολουθεί σχεδόν πάντα τελευταίο και “καταϊδρωμένο” και τις περισσότερες φορές όταν είναι από αργά έως πολύ αργά.
Μπορεί όμως οι θεσμικοί να είναι αυτοί που λόγω μεγέθους διαθέτουν ένα σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι των απλών επενδυτών και να μπορούν με τα χρήματά τους και τα χαρτιά τους να καθορίσουν μια τάση, αλλά ταυτόχρονα έχουν και ένα σημαντικό μειονέκτημα: Ξανά αυτό το “καταραμένο” μέγεθός τους.
Και αυτό για να μπορέσει να το συνειδητοποιήσει ο καθένας μας, θα πρέπει απλά να σκεφτεί την περίπτωση κατά την οποία αυτός δεν θα διαθέτει χίλιες ή δύο χιλιάδες μετοχές μιας συγκεκριμένης εταιρίας, αλλά ένα εκατομμύριο ή δέκα εκατομμύρια.
Άραγε σε μια τέτοια περίπτωση έχει αναρωτηθεί ο καθένας μας τι θα έπρεπε να κάνει, αν ήθελε να πουλήσει μια τέτοια σημαντική ποσότητα μετοχών;
Θα έβγαινε για παράδειγμα να πουλάει Market και σε όποια τιμή αγοράζουν οι άλλοι, μη λαμβάνοντας υπόψιν του ότι τώρα δεν διαθέτει χίλιες αλλά ένα εκατομμύριο μετοχές, μηδενίζοντας έτσι ουσιαστικά την τιμή της μετοχής και κάνοντας τους πάντες να “χεστούν” επάνω τους στην κυριολεξία, με τελικό αποτέλεσμα να μην αγοράζει πια κανείς στο τέλος;
Αλλά και στην αντίθετη περίπτωση στην οποία θα ήθελε κανείς να “σηκώσει” από την αγορά όχι χίλιες, αλλά ένα εκατομμύριο μετοχές μιας συγκεκριμένης μετοχής, θα έβγαινε να τις αγοράζει στο “φτερό” και στο +10%, στέλνοντας τις τιμές στην “στρατόσφαιρα” πριν καν προλάβει να μαζέψει ούτε καν τις μισές μετοχές;
Σε μια τέτοια περίπτωση λοιπόν, αυτό που πρέπει να κάνει κανείς είναι κατά την γνώμη μου αυτό που κάποτε ο Jesse Livermore είχε αποκαλέσει ως “διαμόρφωση της αγοράς”, με σκοπό να την φέρει στα μέτρα του.
Στην ουσία λοιπόν αυτό που πρέπει να κάνει κανείς πριν προσπαθήσει να αγοράσει ή να πουλήσει ένα σημαντικό αριθμό μετοχών, είναι να κάνει την συγκεκριμένη μετοχή απλά να “κράζει" περί του αντιθέτου.
Για παράδειγμα αν θέλει κανείς να ξεφορτώσει τα χαρτιά του, αυτό που θα πρέπει από πριν να κάνει είναι να αρχίσει να αγοράζει την μετοχή σαν "τρελός" καθημερινά στο +4% και πάνω, για να την προσέξουν με αυτόν τον τρόπο ακόμη και οι “στραβοί” που λέει ο λόγος επενδυτές.
Και αυτό γιατί μόνο έτσι θα "μαζευτούν" στην συγκεκριμένη μετοχή όλοι οι επενδυτές και κερδοσκόποι της “πιάτσας”, ακριβώς όπως μαζεύονται οι μύγες και τα κουνούπια γύρω από το φως μιας λάμπας.
Αυτό φυσικά είναι καλό να συνδυαστεί και με την παραγωγή και εκμετάλλευση ανάλογων ειδήσεων για την συγκεκριμένη μετοχή ή μια αγορά.
Για παράδειγμα αν παρουσιαστεί μια ευκαιρία με μια καλή είδηση για την εταιρία, σηκώνουμε την ίδια ημέρα την τιμή της μετοχής της τόσο ώστε αυτή να προκαλέσει εντύπωση.
Αλλά και να μην παρουσιαστεί μια τέτοια ευκαιρία, δεν “τρέχει και τίποτε βρε αδερφέ”. Φτιάχνουμε εμείς μια είδηση με την βοήθεια των γνωστών μας ιδιοκτητών της εταιρίας, οι οποίοι και επιβάλλεται να είναι και αυτοί στο "κόλπο" αν θέλουμε να πετύχουμε τον σκοπό μας, και αυτό γιατί επιβάλλεται να ελαχιστοποιήσουμε τον κίνδυνο να μας ξεφορτώσουν κάποια στιγμή τα χαρτιά τους στην “μούρη” μας.
Ακόμη μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για αυτό το σκοπό και τους “κολλητούς” μας τους δημοσιογράφους, πάντα για το καλό και την ενημέρωση του επενδυτικού κοινού βρε “αδερφέ”, για να δημιουργήσουμε έτσι το ανάλογο αγοραστικό ενδιαφέρον και να καταφέρουμε να “σπρώξουμε” τα χαρτιά μας πιο εύκολα.
Αλλά και όταν θέλουμε να “μαζέψουμε” ένα χαρτί, πάντα είναι καλό να εκμεταλλευόμαστε τις υποτιθέμενα κακές ειδήσεις για την εταιρία ή για την χώρα και την οικονομία της γενικότερα, σπρώχνοντας την μετοχή κάτω απότομα και έντονα, δημιουργώντας με αυτόν τον τρόπο τον κατάλληλο πανικό για να μαζέψουμε τα χαρτιά πιο εύκολα και σε καλύτερες τιμές.
Με αυτές τις τεχνικές τα “δυνατά χέρια” απλά προσπαθούν να “κεντρίσουν” την ανθρώπινη φύση και τις αδυναμίες της, με σκοπό να εκμεταλλευτούν τον ανθρώπινο φόβο όταν θέλουν να μαζέψουν τα χαρτιά και την ανθρώπινη απληστία όταν θέλουν να τα σπρώξουν, τον αντίθετο δηλαδή φόβο ότι δηλαδή οι άλλοι θα κερδίζουν και εμείς θα είμαστε στην “απέξω”.
Ένα από τα μεγαλύτερα σφάλματα στα οποία έχω παρατηρήσει ότι πέφτουν ακόμη και οι θεωρητικά έμπειροι κερδοσκόποι, είναι το ότι βλέποντας συχνά κάποιες κατά γενική ομολογία κακές ειδήσεις για μια μετοχή ή για ένα χρηματιστήριο, στις οποίες όμως επειδή το χρηματιστήριο αυτό ή η συγκεκριμένη μετοχή μπορεί βραχυπρόθεσμα να αντιδράσουν θετικά ή τουλάχιστον όχι τόσο αρνητικά, αυτοί σχεδόν πάντα νομίζουν ότι η είδηση αυτή έχει ουσιαστικά προεξοφληθεί από την αγορά.
Στην πραγματικότητα όμως όχι μόνο δεν έχει προεξοφληθεί, αλλά είναι απλά οι θεσμικοί που έχοντας αποφασίσει να ξεφορτώσουν τις μετοχές τους “φτιάχνουν την αγορά στα μέτρα τους” προσπαθώντας με αυτόν τον τρόπο να “σβήσουν” από την μνήμη των επενδυτών την κακή αυτή είδηση και να σπρώξουν έτσι ευκολότερα την “πραμάτεια” τους αργότερα.
Αυτό όμως προϋποθέτει να έχει κανείς όχι απλώς άποψη, αλλά συγκεκριμένα την σωστή άποψη για το που θα πάνε τα πράγματα στο μέλλον χρηματιστηριακά και όχι μόνο.
Για την ακρίβεια, σπάνια οι θεσμικοί και τα “δυνατά χέρια” αιφνιδιάζονται από μια κακή είδηση, πετώντας με πανικό τα χαρτιά τους και σε οποιαδήποτε τιμή, βγάζοντας έτσι τα ίδια τα χέρια τους τα "μάτια" τους.
Ένα άλλο σημάδι στο οποίο πρέπει κανείς να δώσει την δέουσα προσοχή για το πώς σπρώχνονται τα χαρτιά όμορφα και ωραία στο χρηματιστήριο, είναι τα πακέτα μετοχών και ειδικά αυτά αυτά προς τους θεσμικούς.
Για παράδειγμα όταν ακούει κανείς για πακέτα προς θεσμικούς επενδυτές τις περισσότερες φορές αυτά αφορούν στην πραγματικότητα μετοχές προς ξεφόρτωμα, τις οποίες λόγου μεγάλου όγκου αλλά και λόγω έλλειψης εμπειρίας, δεν μπορεί να τις σπρώξει σωστά αυτός που τις κατέχει αρχικά και για το λόγο αυτό απλά αναθέτει την δουλειά αυτή σε ειδικούς "διανεμητές", που σχεδόν πάντα τους χαρακτηρίζουν για “ξεκάρφωμα” ως θεσμικούς επενδυτές.
Αυτό μπορεί να το καταλάβει κανείς διακρίνοντας μια σημαντική άνοδο της μετοχής την ημέρα που πραγματοποιείται το πακέτο καθώς και κάποιες από τις επόμενες, ακολουθούμενο όμως σχεδόν πάντα από τα καθιερωμένα σημάδια “αδυναμίας” της μετοχής, όταν με το καλό αρχίσει το ξεφόρτωμα στους αδαείς.
Και αν όλα τα παραπάνω συνοδευτούν και με ένα δελτίο τύπου για το πόσο “καλά” πάει η συγκεκριμένη εταιρία και το τι “μεγαλόπνοα” σχέδια έχει αυτή, τόσο το καλύτερο για αυτούς που πρόκειται να διανέμουν τα χαρτιά.
Όλα αυτά όμως μπορεί να τα διακρίνει κανείς εύκολα επάνω στο διάγραμμα της μετοχής, διότι σχεδόν πάντα οι θεσμικοί στην βιασύνη τους να “φτιάξουν την αγορά” αφήνουν πάντα σημάδια, όπως ακριβώς αφήνουν σημάδια και οι δολοφόνοι στον τόπο του εγκλήματος.
Έτσι όταν διακρίνει κανείς μια μεγάλη, έντονη διακύμανση και μεταβλητότητα σε μια μετοχή, με τις βάσεις συσσώρευσης να έχουν διακύμανση πάνω από 30% από το χαμηλό στο υψηλό τους, τις περισσότερες αυτό σημαίνει διανομή.
Ακόμη όταν η διάρκεια μιας συσσώρευσης είναι σχετικά μικρή πχ μικρότερη του ενός μηνός και όχι δηλαδή η ενδεδειγμένη με εύρος από 5 έως 7 με 8 εβδομάδες και επάνω, αυτό δεν σημαίνει μάζεμα αλλά “καζούρα” σε όλους αυτούς που λαμβάνουν τις επενδυτικές τους αποφάσεις με βάση την τεχνική ανάλυση, με σκοπό φυσικά τα “δυνατά χέρια” να τους χρησιμοποιήσουν για να σπρώξουν ευκολότερα τα χαρτιά τους.
Ένα ακόμη σημάδι αδυναμίας και "διαμόρφωσης αγοράς" είναι η άνοδος και ειδικά η επίτευξη νέων υψηλών αλλά με μειωμένους όγκους.
Ένα ακόμη σημάδι αδυναμίας και "διαμόρφωσης αγοράς" είναι η άνοδος και ειδικά η επίτευξη νέων υψηλών αλλά με μειωμένους όγκους.
Διότι όλα αυτά τα χρόνια που ασχολούμαι με τις αγορές, έχω μάθει πια και από την “καλή και από την ανάποδη”, ότι τα δυνατά χέρια προκειμένου να σε πείσουν να αγοράσεις ή να πουλήσεις τα χαρτιά σου, μπορούν να σου ζωγραφίσουν στο γράφημα μιας μετοχής ακόμη και την Joconda!
Ο “Καθηγητής Λυκείου”