Ένα αναγκαίο "κακό" για την οικονομία...

Ένας από τους λόγους για τους οποίους πιστεύω ότι οι λεγόμενες ισχυρές οικονομίες της δύσης και ιδίως αυτή της Αμερικής “τα έχουν κάνει θάλασσα” από οικονομικής άποψης, είναι γιατί αντιμετωπίζουν τις υφέσεις σαν κάτι το καταστροφικό για την οικονομία.

Η αυταπάτη αυτή πιστεύω ότι έχει καλλιεργηθεί σκόπιμα από τους ίδιους τους πολιτικούς, διότι ως γνωστόν οι υφέσεις ως κάτι το οδυνηρό και μη επιθυμητό από τους πολίτες, μειώνουν σε πολύ μεγάλο βαθμό τις πιθανότητες για την επανεκλογή τους.

Κατά συνέπεια οι πρόεδροι των κεντρικών τραπεζών των δυτικών κρατών για να “ικανοποιήσουν” τους εργοδότες τους, κάνουν ότι περνά από το χέρι τους για να εξαλείψουν ει δυνατών τις υφέσεις, ή απλώς να τις καθυστερήσουν χρονικά έτσι ώστε να είναι “somebody else in the office” όταν με το “κακό” αυτές συμβούν.

Έτσι απλώς και μόνο με την ¨οσμή” μια επικείμενης ύφεσης, βγάζουν από την “ντουλάπα” όλα τα τα όπλα που διαθέτουν, “μηδενίζοντας” αμέσως τα επιτόκια και αρχίζοντας με ελικόπτερα, αεροπλάνα και βαπόρια, να μοιράζουν χρήμα αριστερά και δεξιά.

Αυτό που κάνουν όμως στην πραγματικότητα με την εκτύπωση του νέου χρήματος, είναι ότι προσπαθούν λανθασμένα να καταπολεμήσουν όχι την ίδια την βασική ασθένεια που είναι η ύφεση, αλλά ένα από τα συμπτώματα της, που είναι ο αποπληθωρισμός.

Ένας αποπληθωρισμός ο οποίος στην πραγματικότητα έρχεται για να διορθώσει τις τιμές, που έχει σηκώσει σε υπερβολικά υψηλά επίπεδα η φούσκα η οποία έχει δημιουργήσει η εφαρμογή του Κευνσαικού οικονομικού μοντέλου στις οικονομίες τους.

Έτσι κατόπιν, μη θέλοντας να πληρώσουν το λογαριασμό για τα σπασμένα της φούσκας που οι ίδιοι δημιούργησαν, προσπαθούν μέσω της εκτύπωσης του νέου χρήματος να δημιουργήσουν πληθωρισμό και σηκώνοντας έτσι τις τιμές να δημιουργήσουν την ψευδαίσθηση ότι η ύφεση τελείωσε. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα το οικονομικό “φιάσκο” της δημιουργίας του στασιμοπληθωρισμού της δεκαετίας του 70.

Αλλά και με την ενέργεια της μείωσης των επιτοκίων στο "μηδέν", στην πραγματικότητα αντί να θεραπεύσουν την ύφεση απλά βάζουν τα θεμέλια για την δημιουργία μιας μεγαλύτερης φούσκας και νέας και αναπόφευκτης ύφεσης για το άμεσο μέλλον.

Ακόμη ένα άλλο σφάλμα που κάνουν κατά την γνώμη μου οι διοικούντες των δυτικών κρατών όλα αυτά τα τελευταία χρόνια, είναι ότι δεν διαθέτουν και την απαιτούμενη υπομονή έτσι ώστε να αφήσουν την ύφεση να κάνει τον κύκλο της, αλλά προσπαθούν να πρωταγωνιστήσουν παρεμβαίνοντας με νόμους και κανόνες για να μειώσουν τον χρόνο και τον “πόνο” που αυτή επιφέρει.

Έτσι τις περισσότερες φορές αυτό που καταφέρνουν στην πράξη είναι να κάνουν τα πράγματα πολύ χειρότερα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η μεγάλη διάρκεια της ύφεσης στην Αμερική την δεκαετία του 30.

Όμως αν εξετάσει κανείς την παγκόσμια οικονομική ιστορία των τελευταίων διακοσίων χρόνων, θα διαπιστώσει ότι αυτή είχε πάρα πολλές και σοβαρές υφέσεις. Αυτές όμως δεν κατάφεραν να αποτρέψουν ούτε την βιομηχανική επανάσταση, ούτε και την μετέπειτα ραγδαία ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας.

Η αλήθεια λοιπόν κατά την γνώμη μου είναι, ότι οι υφέσεις αποτελούν  ένα "αναγκαίο κακό" για την ίδια την οικονομία, γιατί λειτουργούν καθαρτικά και αναζωογονητικά για το σύστημα, καταστρέφονας όλες τις άστοχες και λανθασμένες επενδύσεις του προηγούμενου ανοδικού κύκλου, επενδύσεις οι οποίες τώρα πρέπει να ρευστοποιηθούν περνώντας σε πιο “δυνατά” επιχειρηματικά χέρια και μυαλά, για να ελευθερωθούν έτσι πολύτιμοι πόροι για την οικονομία.

Διότι καλή και επιθυμητή η συνεχόμενη και δυνατή ανάπτυξη της οικονομίας, αλλά είναι στη φύση των ανθρώπων να δημιουργούν λανθασμένες επενδύσεις και υπερβολές κατά την διάρκειά των καλών εποχών. Και όσο πιο μεγάλες οι προηγούμενες υπερβολές, τόσο πιο ισχυρή η ύφεση που θα ακολουθήσει.

Μακάρι λοιπόν στην ζωή να μην υπήρχε αρρώστια, αλλά από την άλλη όλοι γνωρίζουμε καλά ότι αν το παιδί μας μεγαλώσει χωρίς να έχει περάσει καμιά παιδική αρρώστια, αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα το ανοσοποιητικό του σύστημα να μην θα έχει αναπτύξει τα κατάλληλα αντισώματα τα οποία είναι απαραίτητα για την καλή του υγεία. Κατά συνέπεια λοιπόν ίσως να αρκεί ακόμη και ένα απλό και συνηθισμένο “κρυολόγημα” για να προκαλέσει την “κατάρρευση” της φαινομενικά καλής του υγείας.

Η αλήθεια λοιπόν είναι ότι όπως οι άνθρωποι, έτσι οι εταιρείες και οι οικονομίες λειτουργούν και αναπτύσσονται σε κύκλους όπως οι ζωντανοί οργανισμοί, περνώντας έτσι από όλα τα στάδια όπως της νεότητας της εφηβείας της ωρίμανσης και τελικά του θανάτου. Και όλοι μας δεν θα πρέπει να παραγνωρίζουμε το γεγονός ότι στην ίδια την φύση, ο “θάνατος” κάποιων είναι απαραίτητος για την μετέπειτα ζωή κάποιων άλλων.

Είναι λογικό λοιπόν ότι κανένας “αθλητής” δεν μπορεί να τρέχει συνεχώς και ακατάπαυστα. Έτσι κάποια στιγμή θα πρέπει να ξεκουραστεί για να ανακτήσει δυνάμεις, στην προσπάθειά του να φτάσει πιο ψηλά. Με το να δίνουμε όμως “αναβολικά” στον “αθλητή” για να επιτύχει καλύτερες επιδόσεις, αυτό που επιτυγχάνουμε στην πραγματικότητα είναι να τον οδηγούμε την υγεία του ένα βήμα πιο κοντά στην μελλοντική της κατάρρευση.

Αυτή λοιπόν η εμμονή  των πολιτικών να παρεμβαίνουν στους οικονομικούς κύκλους με σκοπό να τους διαμορφώσουν κατά βούληση εξαλείφοντας τις υφέσεις, μοιάζει κατά την γνώμη μου με την προσπάθεια κάποιων ανθρώπων να αλλάξουν τους κανόνες της ίδιας της φύσης. Μοιραία κάποια στιγμή η φύση θα “ξεσπάσει” και αλίμονο σε αυτόν ή σε αυτούς που θα βρεθούν στο διάβα της.

Ο “Καθηγητής Λυκείου”