Τα “φρένα” σώζουν και επενδυτές….

Μετά από πολλούς πειραματισμούς οι οποίοι μου επέφεραν μια σωρεία πανάκριβων λαθών, κατάλαβα επιτέλους κάποια στιγμή (ευτυχώς πριν χρεοκοπήσω), ότι το να μη χρησιμοποιεί κανείς εντολές περιορισμού ζημιών (Stop loss), στο χρηματιστήριο, είναι σαν να προσπαθεί να οδηγήσει ένα αυτοκίνητο που δεν έχει φρένα.

Μοιραία κάποια στιγμή και μετά από μια απότομη “στροφή”, επέρχεται το μοιραίο.

Για αυτό άλλωστε και οι παλιές καραβάνες των αγορών συμβουλεύουν συχνά τους νεότερους με το κλασικό :¨Άσε τα κέρδη σου να τρέχουν και πάρε την χασούρα σου γρήγορα’’.

Επιβάλλεται λοιπόν κατά την γνώμη μου, οι ζημιές να να μην αγνοούνται και να διακόπτονται όσο ακόμη είναι νωρίς.

Αυτό γιατί οι τάσεις στα χρηματιστήρια διαρκούν συνήθως για χρόνια, ενώ από την άλλη πλευρά οι κορυφές και οι πυθμένες εμφανίζονται μόνο από μία φορά έναν πλήρη οικονομικό κύκλο.

Έτσι αυτό που συμβαίνει τις πιο πολλές φορές, είναι το αρχικά μικρό ποσοστό της χασούρας να γίνεται σύντομα πολύ μεγάλο, “συνθλίβοντας” έτσι το κεφάλαιο του επενδυτή.

Αλλά τις περισσότερες φορές μαζί με το κεφάλαιο του επενδυτή “διαλύεται” και η ψυχολογία του, με αποτέλεσμα κάποια στιγμή αυτός να μην αντέξει το συνεχώς αυξανόμενο ψυχολογικό φορτίο της χασούρας και να πουλάει τις πιο “ακατάλληλες” στιγμές, συνήθως κοντά στον πάτο της μετοχής.

Αλλά το ακόμη χειρότερο είναι, ότι αποδεχόμενος κανείς την χασούρα του είναι σαν να θεωρεί ότι δεν είναι αυτός που κάνει το λάθος αλλά η ίδια η αγορά και έτσι να συνεχίζει τις αγορές σε χαμηλότερες τιμές, ρίχνοντας με αυτόν τον τρόπο και άλλα “καλά” χρήματα σε μια λάθος επιλογή, με την ελπίδα ότι σύντομα η κατάσταση θα αντιστραφεί.

Και επειδή η ελπίδα είναι ο χειρότερος επενδυτικός σύμβουλος, τις περισσότερες φορές αυτός που στο τέλος χρεοκοπεί δεν είναι η αγορά, αλλά ο ίδιος ο επενδυτής.

Για αυτό θεωρώ ότι θα πρέπει να απαιτεί κανείς “χειρουργική” ακρίβεια στην τιμή αγοράς του και κατόπιν να μην επιτρέπει απώλειες μεγαλύτερες από 7% με 8% ανά συναλλαγή. 

Αυτό γιατί σε μια τέτοια παερίπτωση και στην επιλογή της μετοχής να μην έχει κάνει λάθος, έχει κάνει σίγουρα λάθος στην είσοδο του, δηλαδή στην τιμή αγοράς.

Το κυριότερο βέβαια είναι ότι με την τεχνική του stop loss μπορεί κανείς να ανιχνεύει σχετικά “αναίμακτα” μια επικρατούσα πτωτική τάση. Έτσι “τρώει μια σφαλιαρίτσα” από την μια μετοχή, “τρώει” και άλλη μία από την άλλη, μοιραία καταλαβαίνει κάποια στιγμή(αν του κόβει λίγο χρηματιστηριακά και όχι μόνο) ότι δεν τον “σηκώνει το κλίμα” και έτσι αποσύρεται και μένει θεατής όταν θα “πέφτει το πολύ ξύλο” που ακολουθεί συνήθως.

Πολλοί “γκουρού” των χρηματιστηρίων έχουν παρομοιάσει την τεχνική του περιορισμού των ζημιών με την ασφάλεια πηρός που κάνει κάποιος για το σπίτι του. Μόνο που εδώ αυτό που ασφαλίζει κανείς είναι το ίδιο το κεφάλαιό του, με ένα “ασφάλιστρο” της τάξης του 7% με 8 % επί του επενδυμένου ποσού, για το κακό σενάριο του να το δει μια μέρα εντελώς “κατεστραμμένο”.

Αλλά ακόμη ένα stop loss (κυλιόμενο), μπορεί να βοηθήσει τον επενδυτή να διατηρήσει τα πολύτιμα κέρδη του πριν αυτά μετατραπούν σε ζημίες, αυτοματοποιώντας έτσι το σύστημά του και μην επιτρέποντας με αυτόν τον τρόπο σε ψυχολογικούς και άλλους ασαφείς παράγοντες να επηρεάζουν τις αποφάσεις του.

Με το πέρασμα των χρόνων όμως, έχω διαπιστώσει ότι το Stop Loss είναι και μια πολύ καλή και χρήσιμη τακτική και για την ίδια τη ζωή.

Ο πεθερός μου για παράδειγμα νοικιάζει ένα μαγαζί κάτω από το σπίτι του. Μια φορά λοιπόν ένας ενοικιαστής έφυγε αφήνοντας του ένα “φέσι” μερικών ενοικίων.

Αλλά ο πεθερός μου ο οποίος σημειωτέων είναι νομοταγής πολίτης (παλαιός Αστυνομικός γαρ) θεώρησε σωστό να “κυνηγήσει” τα χαμένα ενοίκια του δικαστικά και για αυτό αναγκάστηκε να πληρώσει στην εφορία τους αναλογούντες φόρους από τα λεφτά που δεν είχε εισπράξει ποτέ (έτσι του είπαν αυτοί που ξέρουν).

Αποτέλεσμα είναι να περιμένει ακόμα, έχοντας μάλλον χάσει και τα λεφτά των φόρων.

Για εμένα είναι πια προφανές. Έχασε περισσότερα χρήματα γιατί δεν έκανε “Stop loss’’.

Καλά να πάθει όμως, γιατί όταν με βλέπει να ασχολούμαι με το χρηματιστήριο με κοροϊδεύει και μου κάνει συνεχώς κήρυγμα ότι το χρηματιστήριο είναι λέει κάτι το κακό και ότι θα χάσω τα λεφτά μου από τους απατεώνες και τους “αετονύχηδες” εκεί μέσα.

Το χειρότερο όμως δεν είναι είναι ότι γελούσε μαζί μου, αλλά το ότι τις περισσότερες φορές δικαιωνόταν. Και αυτό φυσικά γιατί στο παρελθόν δεν χρησιμοποιούσα σωστά την τεχνική του stop loss!!!

Αλλά και στην ερωτική του σχέση κάποιος, όταν βλέπει ότι τα πράγματα δεν πάνε και τόσο καλά πρέπει κατά την γνώμη μου να εφαρμόσει άμεσα Stop loss, γιατί αν παραμείνει κινδυνεύει να πάει στο “γάμο του καραγκιόζη” με πρωταγωνιστή τον ίδιο, χάνοντας έτσι και τα “αυγά και τα πασχάλια’’ όταν μετά από μερικά χρόνια κάνει κάποιο “ταμείο” για την ζωή του (αν βέβαια είναι άξιος να κάνει ποτέ).

Ίσως βέβαια η μόνη εξαίρεση στον κανόνα ότι η τεχνική του περιορισμού των ζημιών σώζει αυτόν που την πραγματοποιεί, θα είναι κατά πάσα πιθανότητα το stop loss που κατά την γνώμη μου θα κάνει το ΠΑΣΟΚ, όταν θα δει τα ποσοστά του στις επόμενες εκλογές.

Αυτό το stop loss βέβαια μπορεί μεν να διαλύσει το ίδιο το ΠΑΣΟΚ, αλλά έχω την αίσθηση ότι θα είναι κάτι που μάλλον θα σώσει τις μελλοντικές γενιές της Ελλάδος από τα πολιτικά και οικονομικά λάθη του παρελθόντος.

Ο “Καθηγητής Λυκείου”