Μη μου τους “κύκλους” τάραττε...

Για να καταφέρει κανείς να κερδίζει σταθερά στις αγορές, ένα από πρώτα πράγμα που πρέπει να μάθει κατά την γνώμη μου είναι το πότε και από ποια αγορά πρέπει να μένει εκτός, αλλά κυρίως το σε ποια αγορά πρέπει να είναι οπωσδήποτε μέσα και πότε.

Για να μπορέσει όμως κανείς να το κατορθώσει αυτό, θα πρέπει πρωτίστως να γνωρίζει αν η εποχή που διανύουμε είναι ευνοϊκή για τις μετοχές ή για τα εμπορεύματα και αυτό γιατί όπως έχουμε επανειλημμένως αναφέρει, αυτά τα δύο για τα μεγαλύτερα διαστήματα της οικονομικής ιστορίας κινούνται αντίθετα.

Όχι ότι δεν είναι δυνατόν να κερδίσει κανείς από τις μετοχές σε έναν κύκλο εμπορευμάτων ή το αντίθετο.

Απλά ένας καλός κερδοσκόπος επιβάλλεται να ξέρει πότε κερδίζει από ένα γνήσιο bull market και πότε από ένα Bear Market Rally.

Έτσι ένα από τα πλέον βασικά συστατικά της επιτυχίας του καθενός μας, έγκειται στο να είμαστε σε θέση ανά πάσα στιγμή να γνωρίζουμε σε ποιο περίπου σημείο του οικονομικού κύκλου βρισκόμαστε, γιατί όσο πλησιάζουμε προς το τέλος του συγκεκριμένου κύκλου, όλο και πιο πολύ θα κοντοζυγώνουμε προς την τελική φούσκα, εκεί δηλαδή που θα βγουν τα πολλά λεφτά.

Το ότι τώρα βρισκόμαστε κοντά στα μέσα και μετά ενός κύκλου commodities, για αυτό εγώ προσωπικά δεν έχω πια καμιά αμφιβολία.

Ακόμη δεν έχω πια καμιά αμφιβολία για το ότι και αυτός ο κύκλος θα κλείσει όπως και όλοι οι αντίστοιχοι του παρελθόντος, δηλαδή με πολέμους, πληθωρισμό, με αστρονομικές τιμές στα εμπορεύματα και με ελλείψεις σε βασικά αγαθά και πρώτες ύλες.

Αυτό που ψάχνω ακόμη να βρω, είναι το πότε θα κλείσει τελικά αυτός ο κύκλος για να ξεκινήσει ο επόμενος, αυτός της ανάπτυξης και των μετοχών και αυτό μόνο και μόνο για να καταφέρω και εγώ μια φορά να μπω πρώτος σε έναν οικονομικό κύκλο και όχι τελευταίος όπως έγινε το 99.

Με δεδομένο λοιπόν ότι οι περισσότεροι από αυτούς τους οικονομικούς κύκλους διαρκούν από 15 έως 21 χρόνια με μέσο όρο τα 17 περίπου χρόνια, καθώς ακόμη και το ότι η άνοδος των εμπορευμάτων έχει αρχίσει ουσιαστικά από το 1998-99, μια πρώτη σκέψη μας λέει ότι αυτός ο κύκλος θα μας πάει περίπου μέχρι το 2015.

Όμως είναι γεγονός ότι αυτοί οι κύκλοι των commodities διαρκούν συνήθως λιγότερο από τους αντίστοιχους των μετοχών.

Αυτό φαίνεται εκ πρώτης όψεως λογικό, μόνο και μόνο επειδή απαιτείται περισσότερος χρόνος για να ανέβει κανείς σε μια κορυφή από το να την κατέβει, τη στιγμή μάλιστα που είναι πολύ πιθανόν να την κατεβεί ακόμη και “κουτρουβαλώντας”.

Καμιά φορά όμως αναρωτιέμαι γιατί όλα αυτά που περιμένω να γίνουν, δεν έχουν γίνει ακόμη.

Άλλες φορές πάλι σκέφτομαι πως αφού τα περισσότερα από αυτά δεν έχουν ήδη συμβεί, μάλλον δεν πρόκειται να συμβούν ποτέ.

Πάντα όμως στο τέλος καταλήγω στο ότι μάλλον όλα πρέπει να ξαναγίνουν στην “ώρα” τους και όχι πολύ νωρίτερα ή αργότερα, απλά και μόνο γιατί πρέπει και αυτός ο οικονομικός κύκλος να κλείσει σωστά και στην προβλεπόμενη χρονική διάρκεια, όπως ακριβώς έκανε τόσες φορές στην οικονομική ιστορία.

Ακόμη πολλές φορές αναρωτιέμαι γιατί όλοι αυτοί που τώρα υποτίθεται ότι "κρατάνε" τις τύχες του κόσμου στα χέρια τους, από τον Γιώργο παλαιότερα και τον Αντώνη, μέχρι τους Μερκοζί τον Μπέν και τον Μπάρακ, γιατί όλοι τους να λαμβάνουν αυτές τις αποφάσεις και όχι τις ακριβώς αντίθετες;

Πάντα όμως καταλήγω ξανά στο ότι όλοι αυτοί απλά προσπαθούν να καθυστερήσουν τον τρέχον κύκλο απλά και μόνο γιατί αυτό μπορούν να κάνουν και αυτό για να κλείσει και αυτός ο κύκλος για μια ακόμη φορά κοντά στον μέσο όρο των 17 χρόνων.

Όμως επειδή μόνο η τρόικα και το ΔΝΤ μπορούν να κάνουν τόσο επιτυχημένες μακροπρόθεσμες προβλέψεις (βλέπε Ελληνικό χρέος στο 120% το 2020), ενώ εμείς οι κοινοί θνητοί δεν μπορούμε να δούμε ούτε πέρα από την “μύτη” μας, θα ήταν πιο σώφρον κατά την γνώμη μου αντί να “βαδίζουμε στα τυφλά” και να ψάχνουμε για νούμερα και χρόνια, να εξετάσουμε τα γεγονότα αυτά που στην πραγματικότητα θα μας υποδείξουν ότι αυτός ο κύκλος είναι κοντά στο τέλος του και ότι ο καινούργιος είναι έτοιμος για να αρχίσει.

Με άλλα λόγια να εξετάσουμε τα πιθανά και αναμενόμενα σημάδια της αλλαγής αυτού του κύκλου που διανύουμε.

Το βασικότερο σημάδι το οποίο θα μας υποδείξει ότι έχουμε μπει για τα καλά στο τελικό στάδιο του κύκλου αυτού, είναι κατά την γνώμη μου ο πληθωρισμός.

Και αυτό γιατί όλοι οι παρόμοιοι κύκλοι των commodities του παρελθόντος, τελείωσαν με πληθωρισμό.

Εδώ όμως εξετάζοντας τα δεδομένα της τρέχουσας περιόδου που διανύουμε και λαμβάνοντας υπόψιν ότι μιλάμε για έναν ειδικό οικονομικό κύκλο με εξέχουσα βαρύτητα το τέλος του οποίου θα συνοδευτεί κατά την γνώμη μου με σημαντικές δομικές αλλαγές και όχι μόνο, αυτό που προβλέπω είναι ότι δεν πάμε απλά για πληθωρισμό, αλλά για υπερπληθωρισμό.

Αυτό γιατί διαβλέποντας τόσο την αντίδραση των Ευρωπαίων μπροστά στην κατάρρευση της νομισματικής Ευρωπαϊκής ένωσης, αλλά και της αντίδραση τον Μπέν μπροστά στο επικείμενο bust και την ύφεση, αυτό που προβλέπω είναι ότι το τύπωμα των φωτοτυπιών θα συνεχιστεί μέχρι τελικής “πτώσεως”, τόσο του Ευρώ όσο και του Δολαρίου.

Ο συγκεκριμένος υπερπληθωρισμός θα είναι λοιπόν αυτός που θα δώσει το μεγάλο “καύσιμο” και θα διαμορφώσει την τελική φούσκα στα commodities, με όλους εμάς απλά να “τρίβουμε” τα μάτια μας βλέποντας πχ τον χρυσό στα 5000 δολάρια η ουγκιά και το πετρέλαιο στα 300 δολάρια το βαρέλι.

Θα πρέπει να τονίσουμε όμως ξανά, ότι προς το τέλος ενός κύκλου παρουσιάζεται το φαινόμενο μετοχές και εμπορεύματα να κινούνται προς στην ίδια κατεύθυνση για κάποιο χρονικό διάστημα, έως ότου διαχωριστούν ξανά.

Στο τέλος αυτού του κύκλου πιστεύω ότι το δολάριο θα έχει πάψει ουσιαστικά και τυπικά να αποτελεί το παγκόσμιο αποθηκευτικό νόμισμα και οι περισσότερες χώρες θα έχουν αναγκαστεί να καλύψουν τα νομίσματά τους με χρυσό, τουλάχιστον όσον αφορά τις μεταξύ τους εμπορικές συναλλαγές, μια που μετά από τόσες "φωτοτυπίες" καμιά χώρα δεν θα δέχεται τα χαρτονομίσματα της άλλης.

Αυτό θα βάλει και ένα τέλος στα τεράστια εμπορικά ελλείμματα και πλεονάσματα του παρελθόντος, με τις χώρες να ζουν επιτέλους σύμφωνα με τις δυνατότητές τους και με σχεδόν ισοσκελισμένα τα εμπορικά ισοζύγια τους.

Η στημένη αγορά των Αμερικανικών ομολόγων θα έχει “σκάσει” και οι ΗΠΑ είτε θα δανείζονται με μεγαλύτερα επιτόκια είτε θα δανείζονται σχεδόν μόνο από εσωτερικό χρήμα, δηλαδή μόνο από την FED και τις Αμερικάνικες τράπεζες, με τους Αμερικάνους πολίτες να έχουν ήδη δει τον “Χριστό φαντάρο” που λέει ο λόγος, από τον υπερπληθωρισμό και τις υψηλές τιμές των commodities.

Από την άλλη πλευρά τα ομόλογα των χωρών που παράγουν commodities όπως αυτά της Αυστραλίας, του Καναδά, της Νορβηγίας κτλ θα έχουν γίνει πια φούσκες από την μεγάλη άνοδο και την πτώση των επιτοκίων.

Βασική προϋπόθεση για να ξεκινήσει η αρχή του τέλους αυτού του κύκλου, είναι κατά την γνώμη μου το να δούμε κάποια στιγμή ξεκάθαρες κινήσεις από τις κυβερνήσεις, με σκοπό την ενδυνάμωση των χαρτονομισμάτων.

Αυτό μπορεί να γίνει είτε με απότομη αύξηση των επιτοκίων η οποία θα συνοδευτεί και με κινήσεις απόσυρσης του ωκεανού του κυκλοφορούντος χρήματος διαμέσου πωλήσεων αυτή τη φορά εκ μέρους της FED των διαφόρων assets που έχει μαζέψει όλο αυτά τα χρόνια, είτε με άμεση σύνδεση των χαρτονομισμάτων με τον χρυσό.

Ένα άλλο σημάδι που μπορεί να μας υποδείξει το πιθανό κλείσιμο του κύκλου αυτού, είναι κατά γενική ομολογία το τέλος του τρίτου παγκοσμίου πολέμου ή αν θέλει κανείς των αναταραχών σε όλα τα κράτη του πλανήτη.

Ακόμη ένα πολύ σημαντικό γεγονός θα είναι ο τερματισμός του κρατικού παρεμβατισμού στις ελεύθερες αγορές, μια πιθανή  μείωση των φόρων καθώς και των κανονισμών και των ρυθμίσεων που αποτελούν απλά εμπόδια στην ελεύθερη οικονομία.

Για την Ευρώπη, θεωρώ ότι το τέλος αυτού του κύκλου θα συνοδευτεί με την παραδοχή εκ μέρους των ηγετών της, πως αυτή η νομισματική ένωση που έχουν κατασκευάσει και έτσι όπως είναι τώρα είναι απλά ελαττωματική και θα έχουν δώσει δυστυχώς για εμάς ένα τέλος σε αυτήν, παραδίδοντας πολλές από της Ευρωπαϊκές οικονομίες ιδίως του νότου στον υπερπληθωρισμό, το οικονομικό χάος και την φτώχεια.

Στο τέλος αυτού του κύκλου ακόμη εκτιμώ ότι δεν θα υπάρχει πια κανείς από τους τωρινούς και γνωστούς Ευρωπαίους πολιτικούς στις θέσεις του.

Στην Ελλάδα πιστεύω ότι η αλλαγή του κύκλου αυτού θα συνδυαστεί με μια καθολική αλλαγή της υπάρχουσας νοοτροπίας των Ελλήνων πολιτών.

Όταν λοιπόν δούμε στην Ελλάδα τους μισθούς είτε σε Ευρώ είτε σε Δραχμές στον δημόσιο τομέα να γίνονται χαμηλότεροι από αυτούς του ιδιωτικού και πολλούς δημοσίους υπαλλήλους όχι να απολύονται, αλλά να παραιτούνται από μόνοι τους για να ιδιωτεύσουν στην Ελλάδα και όχι στο Εξωτερικό, ο τωρινός κύκλος για εμάς θα είναι κοντά στο τέλος του.

Φυσικά πιο πριν από όλα αυτά θα πρέπει κατά την γνώμη μου να έχει περάσει ήδη η Νέα δραχμή, η οποία ωσάν χείμαρρος θα έχει “διαλύσει” τα πάντα στο πέρασμά της καλά και άσχημα και θα έχει “καθαρίσει” δια αυτού του τρόπου τους “Κόπρους του Αυγεία” της Ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας.

Παρ' όλα αυτά θέλω να είμαι αισιόδοξος και να πιστεύω ότι όπως εμείς οι Έλληνες κλείσαμε πρώτοι τον κύκλο των μετοχών το 99 και χρεοκοπήσαμε πρώτοι από όλους το 2009, έτσι και μελλοντικά θα ανοίξουμε και πρώτοι τον νέο κύκλο των μετοχών και της ανάπτυξης και ότι δεν θα επαναλάβουμε τα λάθη που κάναμε στο τέλος του προηγούμενου παγκοσμίου πολέμου.

Για μένα όμως ένα είναι πια το σίγουρο.

Πώς πριν από την έναρξη του νέου κύκλου και κατά προς το τέλος του τρέχοντος, οι Έλληνες θα έχουν ήδη πεινάσει, ακόμη και αν χρειαστεί για αυτό να βγει πρωθυπουργός ο Φώτης, ο Αλέξης ή ακόμη και η Αλέκα.

Ο “Καθηγητής Λυκείου”