Οι φούσκες του Keynes....

Αν μελετήσει κανείς την οικονομική ιστορία θα διαπιστώσει ότι τα παλαιότερα χρόνια υπήρχε μια “αντιπαλότητα” μεταξύ των πολιτικών και των οικονομολόγων.

Αυτό γιατί οι παλαιοί οικονομολόγοι ήταν πάντα υπέρ της λιτότητας, του περιορισμού της σπατάλης και των δαπανών, ενώ οι πολιτικοί υπέρ των δαπανών και των άκρατων παροχών, μια που το μοναδικό ενδιαφέρον τους ήταν η επερχόμενη επανεκλογή τους.

Όλα αυτά μέχρι την έλευση του Keynes στο οικονομικοπολιτικό προσκήνιο.

Ο Keynes σαν μια όντως χαρισματική και πληθωρική προσωπικότητα ήθελε πάντα να πρωτοτυπεί.

Χαρακτηριστικό είναι αυτό που είχε πει κάποτε ο Τσώρτσιλ για αυτόν:

“Αν βάλεις δύο οικονομολόγους στο ίδιο δωμάτιο θα ακούσεις δύο αντιδιαμετρικά αντίθετες απόψεις.

Αν βάλεις και τον Keynes θα ακούσεις και μια τρίτη....”

Το θέμα όμως ήταν ότι αυτά που έλεγε ο Keynes άρεσαν πολύ στους πολιτικούς, γιατί απλά τους βόλευαν.

Και τι έλεγε ο Keynes;

“Σε περιόδους ύφεσης της οικονομίας ρίξτε τα επιτόκια στο μηδέν και αν δεν δανείζεται και δεν ξοδεύει ο ιδιωτικός τομέας, να βγει το κράτος “μπροστά” και να αρχίσει να δανείζεται και να ξοδεύει.

Και αν δεν μπορεί να δανειστεί, ας τυπώσει νέο χρήμα και να αρχίσει τα έργα υποδομών τις γέφυρες, τους δρόμους κτλ, αρκεί να τονωθεί η κατανάλωση, για να αρχίσει η οικονομία να κινείται ξανά και έτσι να σταματήσει η κακιά η ύφεση μια ώρα αρχύτερα.”

Μόνο που δεν εξέτασε ποτέ αν αυτή η ύφεση οφειλόταν σε μια παλαιότερη υπερβολή και την δημιουργία μιας φούσκας και αν η ύφεση διαμέσου του αποπληθωρισμού είχε έρθει για να διορθώσει αυτή την υπερβολή.

Ή αν αυτές οι γέφυρες χρειαζόντουσαν όντως ή αν είναι απλά μια σπατάλη των πόρων.

Το μόνο που μας ενδιαφέρει λοιπόν είναι να έχουμε να καταναλώνουμε.

Χωρίς όμως να μας νοιάζει τι θα καταναλώνουμε και κυρίως ποιος θα παράγει αυτά που θα καταναλώνουμε;

Γιατί μπορεί αυτή η κατανάλωση να οδηγήσει όντως σε επανεκκίνηση της οικονομίας, μόνο όμως όταν η χώρα έχει παραγωγική βάση και παράγει αυτά που θα καταναλώσουμε.

Αλλιώς υπάρχει “τρύπα στο βαρέλι” και τα χρήματα θα πάνε στο εξωτερικό, εκκινώντας τις οικονομίες των εμπορικών συνεταίρων μας.

Έτσι το μόνο που τελικά καταφέρνει το μοντέλο του Keynes είναι μέσω του φθηνού και άπλετου κομμένου χρήματος να διαβρώνει το ιδιωτικό κεφάλαιο και τις ιδιωτικές καταθέσεις, να απαξιώνει το νόμισμα και να δημιουργεί συνεχώς φούσκες, πότε στις μετοχές και πότε στα ακίνητα και τελευταία στα ομόλογα.

Και όπως ένας αλκοολικός η ένας ναρκομανείς αγοράζει λίγες στιγμές ευτυχίας, για να το πληρώσει μετά στο πολλαπλάσιο, έτσι και το μοντέλο του Keynes δημιουργεί ψεύτικο προσωρινό πλούτο αυξάνοντας υπέρμετρα το βιοτικό επίπεδο της κοινωνίας πάνω από τις πραγματικές της δυνατότητες, για να έρθει μετά η ώρα του λογαριασμού και να μην ξέρει κανείς τι χρωστά σε ποιόν.

Και φυσικά όσο περνάει ο καιρός, τόση μεγαλύτερη ποσότητα διεγερτικού απαιτείται για την αγορά αυτών των ευχάριστων στιγμών.

Αλήθεια υπάρχει κανείς που να μην γνωρίζει πια είναι τελικά η κατάληξη ενός αλκοολικού ή ενός ναρκομανούς;

Αλήθεια ποιος γονέας θα συμβούλευε ποτέ τα παιδιά του να ξοδεύουν παρά να αποταμιεύουν ή ακόμη χειρότερα να παίρνουν διεγερτικές ουσίες για να περνάνε καλά αδιαφορώντας για τις μετέπειτα συνέπειες;

Και όμως αυτό μας συμβουλεύουν τώρα οι αντιπρόσωποι της “νέας οικονομίας”.

Βέβαια για να ήμαστε περισσότερο αντικειμενικοί θα πρέπει να σημειώσουμε ότι ο Keynes είχε πει ότι στις καλές περιόδους το κράτος θα πρέπει να μειώνει το χρέος μέσω των πλεονασμάτων.

Το μόνο κακό όμως για την μακροημέρευση του υπάρχοντος οικονομικού συστήματος βασισμένου στις απόψεις του Keynes, είναι ότι αυτό έχει διαφύγει της προσοχής των πολιτικών της δύσης όλα αυτά τα τελευταία χρόνια.

Και αυτό το λάθος κατά την γνώμη μου, πρόκειται σύντομα να αποβεί μοιραίο για όλους μας.

Ο “Καθηγητής Λυκείου”