Στείλ' τον να αγοράσει ντομάτες και ας φέρει και … σάπιες

Την φράση αυτή την άκουγα παλιά από τον κυρ Παναγιώτη τον γείτονα, ο οποίος την έλεγε στην γυναίκα του, αναφερόμενος στον μικρότερο γιο του. Ενός γιου, που η μοίρα τον είχε ΄΄προικίσει΄΄ με ένα από αυτά που αποκαλούμε εκ γενετής πρόβλημα.

Μου πήρε πολλά χρόνια για να καταλάβω το νόημα αυτής της φράσης για την ίδια την ζωή και άλλα τόσα για να την συνδέσω με το χρηματιστήριο.

Το κέρδος από την δημιουργία ενός λάθους, μπορεί να είναι μεγαλύτερο και σημαντικότερο από την καθ' αυτή ΄΄ζημία΄΄ που μπορεί αυτό να προκαλέσει.

Στην πραγματικότητα το παιχνίδι του χρηματιστηρίου δεν διαφέρει και πολύ από αυτό της ζωής. Απλώς στο χρηματιστήριο τα λάθη πληρώνονται συνήθως ακριβότερα, ίσως γιατί εκεί δεν υφίσταται η ανέξοδη διέξοδος του “συγνώμην”.

Είναι βέβαιο ότι δεν υπάρχει κανείς που να μην κάνει λάθη. Η επιτυχία όμως τόσο στη ζωή όσο και στο χρηματιστήριο, περνάει μέσα από την ελαχιστοποίηση όλων αυτών των λαθών και πρωτίστως μέσα από την έγκαιρη παραδοχή τους.

Για να μπορέσει όμως κάποιος να διορθώσει τα λάθη του, θα πρέπει πρώτα να καταφέρει να “γυρίσει τον χρόνο πίσω“ για να τα βρει και να τα παραδεχθεί, αλλά κυρίως να ανακαλύψει την γενεσιουργό αιτία που τα προκάλεσε.

Κατόπιν έρχεται και το πιο δύσκολο στάδιο εκείνο της καταπολέμησης της αιτίας, μια που τις περισσότερες φορές αυτό συνεπάγεται ότι ο επενδυτής επιβάλλεται να αλλάξει κακές συνήθειες πολλών ετών και ίσως χρειαστεί να καταπολεμήσει σημαντικά ελαττώματα της προσωπικότητας του.

Αυτό λοιπόν μπορεί και να σημαίνει ότι ο υποψήφιος κερδοσκόπος θα πρέπει να καταπολεμήσει ελαττώματα όπως η ισχυρογνωμοσύνη και ο εγωισμός, παραδεχόμενος πρωτίστως ότι αυτός είναι που φταίει για την χασούρα του και όχι η ατυχία του, οι απανταχού απατεώνες, η αγορά που δεν ξέρει τι κάνει και ο ήλιος που βγήκε από την ανατολή σήμερα.

Επιπλέον θα πρέπει να μάθει να χαλιναγωγεί τους φόβους του καθώς και την απληστία του, ελαττώματα τα οποία ευθύνονται ως επί το πλείστων για την δημιουργία των περισσότερων λαθών.

Ένας κερδοσκόπος λοιπόν θα πρέπει πρώτα από όλα να μάθει να δέχεται τα λάθη όχι ως κάτι κακό και ντροπιαστικό, αλλά ως ένα αναπόφευκτο κομμάτι μιας διαδικασίας που θα τον κάνει καλύτερο σε αυτό που κάνει και την προερχόμενη από αυτά χασούρα, ωσάν τα απαραίτητα πληρωμένα δίδακτρα στο “πανεπιστήμιο” των αγορών.

Για να μπορεί όμως κανείς να “γυρίζει” εύκολα τον χρόνο πίσω και να βρίσκει τα λάθη του, θα πρέπει οπωσδήποτε να διατηρεί ένα ολοκληρωμένο αρχείο των χρηματιστηριακών του πράξεων, το οποίο να εξετάζει προσεκτικά όχι μόνο μετά από μια επιτυχημένη συναλλαγή, αλλά κυρίως μετά από μια αποτυχημένη.

Ο Alexander Elder (γνωστός Αμερικανός trader) έχει πει κάποτε: “Δείξε μου τις σημειώσεις ενός trader, για να σου πω πόσο καλός είναι”. Και μάλλον έχει δίκιο.

Για να είναι σε θέση όμως κανείς να διορθώσει τον εαυτό του, θα πρέπει πρώτα να έχει καθορίσει τους δικούς του κανόνες, οι οποίοι και θα διαμορφώνουν την δική του ξεχωριστή στρατηγική. Γιατί και λανθασμένη να αποδειχθεί η στρατηγική αυτή, στην πορεία μπορεί να “τελειοποιηθεί”, απλώς και μόνο με τον εντοπισμό και την παραδοχή των περισσότερων λαθών της και την ταυτόχρονη αποφυγή τους στο μέλλον.

Γιατί οι μεγαλύτερες και πιο επώδυνες χασούρες ενός επενδυτή προέρχονται κυρίως από την επί μακρών διαιώνιση ενός λάθους, το οποίο πεισματικά αρνείται να παραδεχθεί λόγω της "ελπίδας" και των έντονων εγωιστικών συναισθημάτων του.

Ίσως τελικά η μέθοδος αυτή της ελαχιστοποίησης των λαθών να αποτελεί και το μυστικό της κάθε επιτυχημένης επαγγελματικής σταδιοδρομίας ή ο ορισμός της εμπειρίας για την ίδια τη ζωή. Μπορεί, αλλά ποιος αμφισβητεί ότι η εμπειρία αποτελεί την κύρια αφετηρία των σωστών κρίσεων και των αποφάσεων, τόσο στη ζωή όσο και στο χρηματιστήριο;

Όποιος λοιπόν δεν παραδέχεται τα λάθη του, δεν μαθαίνει ποτέ από αυτά. Κατά συνέπεια είναι καταδικασμένος μια ζωή να τα επαναλαμβάνει, αλλά το κυριότερο είναι ότι έτσι δεν πρόκειται ποτέ να γίνει επιτυχημένος, ούτε στο χρηματιστήριο αλλά ούτε και στην ίδια τη ζωή.

Ο “Καθηγητής Λυκείου”