και χρήμα δεν εκράτεις...

και χρήμα δεν εκράτεις...
και χρήμα δεν εκράτεις...

Πέμπτη 10 Νοεμβρίου 2011

Είναι ο “καλός” αποπληθωρισμός stupid...


Μια τραγική πλάνη η οποία έχει κυριαρχήσει στην παγκόσμια οικονομική αντίληψη στις μέρες μας, είναι ότι ο αποπληθωρισμός είναι κάτι το πολύ κακό και καταστροφικό για την οικονομία.

Αυτό το ενστερνίζονται κατά κύριο οι Αμερικανοθρεμένοι εκπρόσωποι της νέας οικονομίας, φέρνοντας σχεδόν πάντα σαν χαρακτηριστικό παράδειγμα την μεγάλη ύφεση της Αμερικής την δεκαετία του '30.

Και φυσικά αυτή η λαθεμένη αντίληψη έχει ενισχυθεί τα μέγιστα και από τους ίδιους τους πολιτικούς, διότι όπως ήδη έχω αναφέρει, το σύστημα που βολεύει τους απανταχού διοικούντες δεν είναι σε καμιά περίπτωση ο αποπληθωρισμός, αλλά ο πληθωρισμός.

Αυτό διότι οι πολιτικοί, μόνο σε ένα πληθωριστικό περιβάλλον το οποίο συντελείται με την κοπή νέου χρήματος από τις "υποτίθεται" ανεξάρτητες κεντρικές τράπεζες, μπορούν να έχουν στην κατοχή τους το “μαχαίρι” αλλά και το “πεπόνι” και ως εκ τούτου είναι σε θέση να διανέμουν τον “κάλπικο” αυτό πληθωριστικό πλούτο, όπου και όπως αυτοί επιθυμούν.

Όμως αυτό που φαίνεται να διαφεύγει, σκόπιμα ή μη από τους περισσότερους εκπροσώπους της νέας οικονομίας, είναι ότι στην πράξη υπάρχουν δύο είδη αποπληθωρισμού.

Ο αποπληθωρισμός ο οποίος “έρχεται” για να μειώσει τις τιμές μετά από το σκάσιμο μιας φούσκας, που έχει δημιουργηθεί εξαιτίας της μεγάλης αύξησης στην παροχή του χρήματος και της πίστωσης μέσα σε ένα περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων και αυτός ο οποίος οδηγεί στην μείωση των τιμών των προϊόντων και υπηρεσιών, λόγω της αύξησης της παραγωγικότητας.

Έτσι ο αποπληθωρισμός της δεκαετίας του 30 στην Αμερική, άνηκε κατά βάση στην πρώτη κατηγορία και είχε έρθει στην πραγματικότητα για να μειώσει τις υψηλές τιμές που είχε δημιουργήσει η φούσκα των μετοχών και κατ' επέκταση αυτή της Αμερικανικής οικονομίας.

Μια φούσκα όμως, που στην πραγματικότητα είχαν κατασκευάσει οι ίδιοι οι Αμερικάνοι διοικούντες κατά την διάρκεια της δεκαετίας του '20, κρατώντας χαμηλά τα επιτόκια για μεγάλο χρονικό διάστημα και επιτρέποντας στις τράπεζες τους να δημιουργήσουν χρήμα από το πουθενά μέσω μόχλευσης.

Αλήθεια μήπως σας θυμίζουν κάτι όλα αυτά;

Όμως το είδος του αποπληθωρισμού που επιτυγχάνεται μέσω της αύξησης της παραγωγής, είναι εξαιρετικά ευεργετικό για την οικονομία και την ίδια την κοινωνία και στην πράξη βοηθά τα μέγιστα στην ανάπτυξη, καθώς και στον σωστότερο καταμερισμό του πλούτου.

Αυτό γιατί σε ένα τέτοιο σύστημα στο οποίο οι τιμές πέφτουν μέσω της παραγωγικότητας, τα προϊόντα και οι υπηρεσίες γίνονται όλο και πιο φθηνά και κατά συνέπεια πιο προσιτά, ιδίως για τα φτωχότερα στρώματα της κοινωνίας, τα οποία και μπορούν να αποκτούν αγαθά και υπηρεσίες που δεν θα ήταν σε θέση να αποκτήσουν σε ένα πληθωριστικό περιβάλλον, με τις υψηλές τιμές που αυτό δημιουργεί.

Αλήθεια έχει αναρωτηθεί κανείς γιατί πρέπει ένα πολύ καλό σπίτι να κοστίζει για παράδειγμα 1 εκατομμύριο και όχι 100 χιλιάδες, σε οποιοδήποτε νόμισμα;

Η απάντηση είναι, ότι αυτός που έχει συμφέρον για να κοστίζει ένα σπίτι ακριβότερα κάθε φορά, είναι αυτός που το κατέχει ήδη και θέλει να το πουλήσει. Μα άλλα λόγια ο πλούσιος που θέλει να γίνει πλουσιότερος ή κάποιος που το αγόρασε απλά για να κερδοσκοπήσει δηλαδή πάλι ένας έχων και κατέχων.

Άλλη μια πλάνη η οποία έχει κυριαρχήσει στις μέρες μας είναι ότι οι τιμές δεν πρέπει να μειώνονται λέει, διότι σε αυτή περίπτωση κανείς δεν θα αγοράζει γιατί θα περιμένει διαρκώς να πέσουν και άλλο οι τιμές, με αποτέλεσμα να δημιουργείται αυτό που ονομάζουμε “αποπληθωριστικό σπιράλ”.

ούτε αυτό όμως είναι κατά την γνώμη μου σωστό, διότι οι ανθρώπινες ανάγκες είναι δεδομένες και κατά συνέπεια ένας ο άνθρωπος δεν μπορεί να αναβάλει συνεχώς τις αγορές του.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα τα κινητά τηλέφωνα. Αλήθεια ποιος δεν έχει αγοράσει ποτέ του κινητό τηλέφωνο, γιατί γνωρίζει πολύ καλά ότι σε λίγο καιρό θα έχει κυκλοφορήσει ένα άλλο καλύτερο και φθηνότερο;

Μια άλλη σφαλερότητα των σύγχρονων οικονομολόγων, είναι η πεποίθηση ότι σε ένα περιβάλλον αποπληθωρισμού δεν είναι δυνατή η επίτευξη εταιρικών κερδών λόγω τις πτώσης των τιμώντων προϊόντων και ως εκ τούτου με αυτόν τον τρόπο δημιουργείται η απλά παρατείνεται η οικονομική ύφεση.

Και αυτό όμως πιστεύω ότι είναι ένα μεγάλο λάθος, διότι τα εταιρικά κέρδη βασίζονται κυρίως στον κύκλο εργασιών καθώς και στο περιθώριο κέρδους.

Επειδή λοιπόν όπως όλοι ίσως γνωρίζουμε ισχύει ότι “η φθήνια τρώει τον παρά”, αυτό που συμβαίνει στην πραγματικότητα είναι ότι όταν οι τιμές είναι χαμηλές, τότε ο κόσμος αγοράζει περισσότερο και κατά συνέπεια ο τζίρος των εταιριών αυξάνεται.

Αν τελικά ίσχυε, αυτό που πιστεύουν οι εκπρόσωποι της νέας οικονομίας, τότε οι εταιρείες κατασκευής υπολογιστών οι οποίες εδώ και πάνω από 40 χρόνια αναπτύσσονται μέσα σε ένα έντονα αποπληθωριστικό περιβάλλον, θα είχαν “βαρέσει κανόνι” προ πολλού και τώρα δεν θα υπήρχαν πουθενά υπολογιστές.

Αλήθεια αν ο ένας υπολογιστής σήμερα δεν κόστιζε 500 ευρώ αλλά 5.000, πόσους από δαύτους θα είχε αγοράσει ο καθένας μας στην ζωή του, ή πόσοι από εμάς θα είχαμε πάνω από έναν τώρα στο σπίτι μας;

Επειδή όμως είναι όντως δύσκολο να επιτευχθεί ανάπτυξη και αύξηση της παραγωγής μέσω της εξέλιξης της τεχνολογίας σε όλους τους τομείς, παρόμοια με αυτήν που συντελέστηκε στους υπολογιστές και στα κινητά τηλέφωνα τα τελευταία χρόνια, ίσως ο μοναδικός τρόπος για την μείωση των τιμών να είναι μέσω της σταδιακής αύξησης των παραγόμενων υλικών και προϊόντων και την ταυτόχρονη διακοπή της εκτύπωσης του χρήματος από το “πουθενά”.

Έτσι με αυτόν τον τρόπο θα δημιουργηθεί ένας ελαφρύς και εξαιρετικά ευεργετικός αποπληθωρισμός, ο οποίος θα μειώσει τις τιμές και με αυτόν τον τρόπο θα πάψουν πια να δημιουργούνται φούσκες από εδώ και από εκεί.

Το κυριότερο όμως είναι, ότι έτσι θα πάψουν οι φούσκες αυτές και να σκάνε κάθε λίγο και λιγάκι, αφήνοντας πίσω τους χρεοκοπημένους, συντρίμμια και χάος.

Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα της μεγάλης ανάπτυξης που είναι δυνατόν να επιτευχθεί δια μέσου ενός αποπληθωριστικού περιβάλλοντος, αποτελεί η ανάπτυξη που συντελέστηκε τις δύο τελευταίες δεκαετίες του δέκατου ένατου αιώνα στην Δύση και η οποία οδήγησε στην λεγόμενη βιομηχανική επανάσταση.

Όλα αυτά όμως ίσως να ακούγονται σαν “κινέζικα” και γραφικά όταν έχει κανείς ζήσει για πάνω από 70 χρόνια μέσα σε ένα πληθωριστικό περιβάλλον, θεωρώντας λανθασμένα ότι αυτό είναι το μόνο οικονομικό σύστημα, το οποίο μπορεί να οδηγήσει τους πολίτες στην ευημερία.

Μια ευημερία, που σύντομα η ίδια η πραγματικότητα θα αποδείξει σε όλη το Δυτικό κόσμο, το πόσο πλασματική ήταν τελικά. 

Κατά συνέπεια, πιστεύω ότι σε λίγο πρόκειται όλοι μας να συνειδητοποιήσουμε με τον πλέον σκληρό και βάναυσο τρόπο, ότι το πιο σημαντικό στη ζωή δεν είναι το πόσα χρήματα έχει κανείς μέσα στο πορτοφόλι του, αλλά το τι προϊόντα και υπηρεσίες μπορεί να αγοράσει με αυτά.

Ο “Καθηγητής Λυκείου”

4 σχόλια:

  1. Οι δύο αυτές μορφές αποπληθωρισμού λέγονται :

    Ο ΚΑΚΟΣ :Νομισματικός αποπληθωρισμός (monetary deflation)
    Ο ΚΑΛΟΣ : Αποπληθωρισμός τιμών (price deflation)

    Επανέρχεσαι βλέπω σε προσφιλές εξαιρετικά σημαντικό θέμα για το οποίο έγραψες το καλοκαίρι (Το “φάντασμα” του πληθωρισμού... , Η (αυτ)απάτη του πληθωρισμού... ).

    ΔΥΣΤΥΧΩΣ φοβάμαι και εγω ότι θα έχουμε μεγάλο πληθωρισμό με κόψιμο χρήματος για να καλυφθούν τα κρατικά χρέη και να μειωθεί η αγοραστική δύναμη...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Επανέρχομαι φίλε μου διότι δυστυχώς πιστεύω ότι πολλοί είναι αυτοί που στις μέρες μας ενστερνίζονται λανθασμένες οικονομικές θεωρίες και απόψεις, ειδικά στον στον στενό κύκλο των "σπουδαίων και τρανών" οικονομολόγων.

    Η άποψή μου είναι ότι τα πράγματα θα ήταν πολύ διαφορετικά αν ο κόσμος κατείχε την σωστή οικονομική παιδεία και αλήθεια.

    Τέλος όσον αφορά τον πληθωρισμό και το χρέος, αυτό που θα ήθελα να τονίσω ότι και το σβήσιμο ενός χρέους με πληθωριστικό χρήμα αποτελεί ουσιαστικά ένα είδος χρεοκοπίας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Αγαπητέ Γεράσιμε,

    Ο αποπληθωρισμός που αναφέρεις αποτελεί κατά την γνώμη μου ένα χαρακτηριστικό δείγμα αποπληθωρισμού το οποίο έρχεται για να διορθώσει τα 'κακώς κείμενα" μιας πληθωριστικής φούσκας.

    Κατά συνέπεια λοιπόν δεν είναι ο αποπληθωρισμός που δημιουργεί το πρόβλημα αλλά ο πληθωρισμός που ανεβάζει υπερβολικά τις τιμές κατά την διάρκεια του οικονομικού Boom.

    Και φυσικά είναι στην ανθρώπινη φύση να πιστεύει ότι το boom αυτό θα διαρκέσει για πάντα και για αυτό και χρησιμοποιούνται (κακώς) τα χρεόγραφα που αναφέρεις ως εγγυήσεις από τις τράπεζες.

    Για αυτό και οι τράπεζες πουλάνε τώρα την βίλα του Λάκη Γαβαλά στην Μύκονο 2 εκ ευρώ και δεν την αγοράζει κανείς.

    Η ζημιά λοιπόν κατά την γνώμη μου δεν γίνεται κατά την διάρκεια του αποπληθωρισμού, αλλά κατά την περίοδο της πληθωριστικής φούσκας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Ε.. Συγνώμη έκανα ένα λάθος όσον αφορά την βίλα..

    ..με τιμή εκκίνησης τα 7 εκ Ευρώ ήθελα να γράψω .. και όχι 2

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.