Τα ίδια Bernanke μου, τα ίδια “Παντελή” μου...

Δυστυχώς αυτό που πιστεύω ότι έχει αποδειχθεί περίτρανα όλα αυτά τα τελευταία χρόνια, είναι ότι τελικά ο άνθρωπος δεν έχει διδαχθεί σχεδόν τίποτα από τα παθήματα της ίδιας της Ιστορίας του και ειδικά της οικονομικής.

Έτσι πορεύεται συνεχώς, καταδικασμένος να επαναλαμβάνει τα ίδια και τα ίδια λάθη, ελπίζοντας κάθε φορά ότι αυτή τη φορά στο τέλος θα την “γλυτώσει”, ή με άλλα λόγια έχοντας την πεποίθηση ότι : “Αυτή τη φορά τα πράγματα είναι διαφορετικά.”

Έτσι και τώρα στις ΗΠΑ νομίζουν ότι έχουν βρει επιτέλους την “θεραπεία” στην κάθε είδους οικονομική “ασθένεια”. Μια θεραπεία που ουσιαστικά βασίζεται στα μηδενικά επιτόκια και στην όσο δυνατόν μεγαλύτερη αύξηση της κυκλοφορίας του χρήματος και των κρατικών δαπανών, όπως άλλωστε είχε προτείνει πριν από πολλά χρόνια ο διακεκριμένος οικονομολόγος John Maynard Keynes.

Αυτό που φαίνεται να λησμονούν όμως, είναι ότι το μοντέλο αυτό του Keynes έχει ήδη αποδειχθεί ότι είναι “ελαττωματικό” στην πράξη από την δεκαετία του '70, διότι βασίζεται στην παραδοχή ότι πληθωρισμός, ανάπτυξη και χαμηλή ανεργία είναι έννοιες συνυφασμένες, το ίδιο και η ύφεση με τον αποπληθωρισμό.

Αλλά δυστυχώς για τον Lord Keynes και τις οικονομικές θεωρίες του, η δεκαετία του '70 απέδειξε περίτρανα μέσω του “φιάσκου” του στασιμοπληθωρισμού της Αμερικανικής οικονομίας, ότι ο πληθωρισμός μπορεί κάλλιστα να συνδυαστεί και με ύφεση και με υψηλή ανεργία.

Έτσι τώρα στην απέναντι άκρη του Ατλαντικού, φαίνεται πως ήδη έχουν αρχίσει να τους “ζώνουν τα φίδια”, διότι διαπιστώνουν πως η ανάπτυξη αντί να “φουσκώνει” έχει αρχίσει ήδη να “ξεφουσκώνει”, ενώ από την άλλη πλευρά η ανεργία δεν μειώνεται και αυτό παρά τον “ωκεανό” του νέου χρήματος που δημιούργησαν και τα επί μακρόν χρονικό διάστημα μηδενικά επιτόκια.

Φαίνεται λοιπόν ότι αυτό που τους είχε διαφύγει εντελώς, είναι πως την ίδια “θεραπεία” την είχε ανακαλύψει και ο κύριος Νίξον την δεκαετία του '70, ο οποίος αφού πρώτα φρόντισε να ξεφορτωθεί τον κανόνα του χρυσού για το δολάριο, άρχισε να τυπώνει χρήμα ανεξέλεγκτα χρήμα με σκοπό να χρηματοδοτήσει τις ανάγκες της κυβέρνησής του, που τότε ήταν ο πόλεμος στο Βιετνάμ, καθώς και η επικείμενη προεκλογική του εκστρατεία.

Και μάλλον φαίνεται ακόμη πως έχουν λησμονήσει εντελώς, ότι την “θεραπεία” αυτή οι ΗΠΑ την “πλήρωσαν” πολύ ακριβά, με έναν έντονο στασιμοπληθωρισμό και με μια υψηλή ανεργία.

Βέβαια τότε το σύστημα την γλύτωσε κυριολεκτικά στο “παρά πέντε”, επειδή ο τότε πρόεδρος της FED Paul Volcker μετά από εντολή του τότε προέδρου Jimmy Carter, αύξησε πολύ τα επιτόκια μειώνοντας την κυκλοφορία του χρήματος και οδηγώντας την οικονομία σε ύφεση.

Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να τονωθεί η Αμερικανική οικονομία και να μπορέσει έτσι να οδηγηθεί στην μεγάλη ανάπτυξη των δεκαετιών του 80 και 90, αλλά και ο Jimmy Carter να χάσει την επόμενη εκλογική αναμέτρηση από τον Ronald Reagan.

Το πρόβλημα όμως με τον τωρινό πρόεδρο της FED Ben Bernanke, είναι πως δείχνει να είναι πολύ “φανατικός” οπαδός των θεωριών του John Maynard Keynes και μάλλον δεν θα πρέπει κανείς να τρέφει και πολλές ελπίδες ότι θα πράξει κάτι άλλο από μια νέα εκτύπωση “κάλπικων” δολαρίων, μια που τα επιτόκια έχουν ήδη “μηδενίσει” προ πολλού.

Το ακόμη χειρότερο όμως είναι, ότι κάποια στιγμή δυστυχώς και ο ίδιος θα καταλάβει (εκτός αν έχει παρόμοια “μυαλά” με αυτά της Παπαρήγα), ότι ακόμη και το διδακτορικό που εκπόνησε πριν πολλά χρόνια στο πανεπιστήμιο, είναι και αυτό βασισμένο πάνω σε ένα πελώριο λάθος.

Αυτό διότι στην διδακτορική διατριβή του, υποστηρίζει πως η Αμερική οικονομία εξήλθε της μεγάλης ύφεσης του 30 λόγω της αύξησης των κρατικών δαπανών του τότε προέδρου Franklin Roosevelt και ότι η μεγάλη και βαριά ύφεση θα είχε αποτραπεί αν η εκτύπωση αυτή και η παροχή του κρατικού χρήματος, γινόταν πολύ νωρίτερα.

Όμως δυστυχώς για αυτόν, η παροχή του τότε κυβερνητικού χρήματος δεν ήταν αυτή που έβγαλε τελικά την Αμερικανική οικονομία από την μεγάλη ύφεση. Αυτό άλλωστε το είχε παραδεχθεί και ο τότε πρόεδρος της FED σε μια από τις τελευταίες του ομιλίες του, δηλώνοντας ότι τελικά η “θεραπεία“ μέσω των κρατικών δαπανών και διαμέσου της εκτύπωσης νέου χρήματος δεν “δούλεψε” τελικά και ότι δεν κατάφερε να μειώσει την ανεργία.

Κατά την γνώμη λοιπόν, αυτό που μοιάζει πια ως το πιο πιθανό σενάριο από εδώ και πέρα, είναι πως πάμε “ντουγρού” για μια επανάληψη της δεκαετίας του '70, όσον αφορά τα οικονομικά δρώμενα στις ΗΠΑ.

Μόνο πως αυτή τη φορά εκτιμώ ότι ο πληθωρισμός θα είναι πολύ μεγαλύτερος από αυτόν της δεκαετίας του 70 το ίδιο και η ύφεση. 

Και αυτό γιατί έως τώρα, δεν φαίνεται πολύ πιθανό να εμφανιστεί κάποιος σαν το Paul Volcker, πριν το σύστημα καταρρεύσει εντελώς.

Έτσι αυτό για το οποίο είμαι σχεδόν βέβαιος, είναι πως το βιοτικό επίπεδο των ανθρώπων σε πολλές από τις χώρες της δύσης και ειδικά στις ΗΠΑ, θα επιστρέψει “κουτρουβαλώντας” και δια μέσω του υπερπληθωρισμού στην δεκαετία του 70.

Για αυτό που δεν είμαι σίγουρος για τα παγκόσμια δρώμενα, είναι αν αυτή τη φορά θα έχουμε και μια επανάληψη του τότε Αραβοϊσραηλινού πόλεμου, με καμιά Ισλαμικό-Ισραηλινή σύρραξη αυτή τη φορά.

Και ακόμη χειρότερα αν θα έχουμε και μια επανάληψη της τότε Τούρκο-Κυπριακής σύρραξης, με εμπλοκή αυτή τη φορά και της ίδιας της Ελλάδος.

Ο “Καθηγητής Λυκείου”

Η “εκπαίδευση” δια της Νέας Δραχμής...

Σαν καθηγητής έχω διαπιστώσει ότι μια από τις καλύτερες μεθόδους για να διδάξεις κάποιον για το ποιο είναι το σωστό, είναι να τον αφήσεις να πάρει τον λάθος δρόμο για να “φάει τα μούτρα του”, και να του αποδείξεις έτσι τελικά εκ του αποτελέσματος ότι είχε κάνει λάθος.

Το κακό όμως με αυτή τη μέθοδο είναι, ότι συνήθως αυτοί που την χρειάζονται δεν είναι μόνο ημιμαθείς στο συγκεκριμένο αντικείμενο, αλλά τις περισσότερες φορές έχουν και ένα άλλο μεγάλο ελάττωμα. Είναι εγωιστές και ισχυρογνώμονες. Με άλλα λόγια πρόκειται για τους γνωστούς “ξερόλες”.

Το πρόβλημα όμως με έναν “ξερόλα” είναι ότι μαθαίνει πολύ δύσκολα καινούργια πράγματα, διότι όπως και να το κάνουμε ένας “ξερόλας” δεν έχει ανάγκη από εκπαίδευση, γιατί απλά τα ξέρει ήδη όλα.

Προσωπικά λοιπόν πιστεύω ότι το Ελληνικό πρόβλημα (οικονομικό και μη) θα λυθεί μόνο όταν η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών αυτής της χώρας συνειδητοποιήσει όχι μόνο πως όλα αυτά τα χρόνια “αρμενίζαμε στραβά”, αλλά θα πρέπει ακόμη να καταλάβει και γιατί “αρμενίζαμε Θεόστραβα”.

Όμως θεωρώ πως για να συμβεί αυτό θα πρέπει πρώτα να μας αφήσουν ως λαό “να φάμε τα μούτρα μας”στην κυριολεξία, μήπως και καταλάβουμε κάποια στιγμή ότι πρέπει να σταματήσουμε τις ανοησίες.

Το πρόβλημα όμως με τους Έλληνες είναι ότι σαν λαός στην συντριπτική μας πλειοψηφία είμαστε γνήσιοι “ξερόλες”.

Τους Ρώσους κομουνιστές για παράδειγμα, τους πήρε σχεδόν 80 χρόνια για να παραδεχθούν ότι το σύστημα τους ήταν “ελαττωματικό” και ότι δεν δούλευε στην πράξη.

Όμως για τους Έλληνες κομουνιστές έχουν περάσει σχεδόν 100 χρόνια και ακόμη δεν έχουν παραδεχθεί ότι το σύστημα που υποστηρίζουν ως σωστό και δίκαιο, ήταν απλά ένα πελώριο “λάθος”, το οποίο το πλήρωσαν εκατομμύρια άνθρωποι, κάποιοι ακόμη και με την ίδια τους την ζωή. Και αυτό γιατί όπως είπαμε στην Ελλάδα είμαστε όλοι “ξερόλες”.

Πως μπορείς λοιπόν να πείσεις έναν “ξερόλα” να αλλάξει νοοτροπίες και συνήθειες τριάντα και πλέον χρόνων, τη στιγμή μάλιστα που αυτές οι συνήθειες και ως αυτονόητες τις είχε και τον βόλευαν κι όλας ταυτόχρονα;

Και αυτό τη στιγμή που δεν διαθέτουμε πλέον ούτε και την πολυτέλεια του χρόνου. Διότι στην πραγματικότητα δεν είμαστε πια μόνο εμείς οι Έλληνες το πρόβλημα.

Αυτό γιατί θεωρώ ότι στην ίδια θέση με εμάς βρίσκονται και πολλές χώρες της Δύσης, για αυτό πιστεύω ότι δεν έχουμε και πολύ χρόνο ακόμη και το πιθανότερο είναι πως αυτοί που τώρα μας “σώζουν”, σε λίγο καιρό οι ίδιοι δεν θα είναι σε θέση να σώσουν ούτε το ίδιο τους τον εαυτό.

Η πάγια θέση μου λοιπόν εδώ και καιρό, είναι ότι βρισκόμαστε στο τέλος ενός μεγάλου κύκλου, ενός κύκλου που συμβαίνει περίπου κάθε εκατό χρόνια και συνοδεύεται από μεγάλες αλλαγές και σημαντικά ιστορικά γεγονότα. Με άλλα λόγια ζούμε σε “ενδιαφέροντες καιρούς”, που λένε και οι Κινέζοι, οι οποίοι παρεμπιπτόντως και σύμφωνα πάντα με την άποψή μου, στο τέλος αυτού του κύκλου θα παραλάβουν την “σκυτάλη” από τις ΗΠΑ, ως η πρώτη παγκόσμια οικονομική δύναμη.

Μια από τις μεγάλες αυτές αλλαγές λοιπόν θεωρώ ότι θα είναι και το ενιαίο Ευρωπαϊκό νόμισμα στην σημερινή του μορφή.

Αυτό κοντεύει πλέον να το καταλάβει ακόμη και η καημένη η γιαγιά μου, η οποία δυστυχώς έχει πεθάνει εδώ και είκοσι χρόνια.

Αυτό που απομένει πια, είναι να το συνειδητοποιήσουν και οι Ευρωπαίοι ηγέτες, πράγμα φυσικά αρκετά δύσκολο, διότι θα πρέπει στην πραγματικότητα να παραδεχθούν ότι το πρόβλημα είναι το δικό τους δημιούργημα που είναι “ελαττωματικό” και όχι οι απανταχού κακοί και άπληστοι κερδοσκόποι των αγορών.

Εμείς οι Έλληνες όμως για να καταλάβουμε ποιο είναι το σωστό και το πρέπον μάλλον θα χρειαστεί να εκπαιδευτούμε με την χρήση “ταχύρυθμων σεμιναρίων”, για να μάθουμε έτσι να δουλεύουμε και να παράγουμε περισσότερο, αμειβόμενοι λιγότερο ειδικά εμείς οι δημόσιοι υπάλληλοι.

Και αυτή την “ταχύρυθμη εκπαίδευση” μπορεί κατά την γνώμη μου να την αναλάβει μόνο ένας : Η Νέα Δραχμή.

Γιατί κατά την γνώμη μου μόνο η Νέα Δραχμή είναι αυτή η οποία μπορεί να δώσει και στον τελευταίο πολίτη αυτής της χώρας να καταλάβει ποιοι στα αλήθεια είμαστε, που βρισκόμαστε πια και πόσο “αξίζουμε” πραγματικά ως λαός.

Αυτό που μου κάνει εντύπωση τελευταία, είναι ότι αυτοί που θεωρούσαν παλαιότερα το ενδεχόμενο να πάμε στην Νέα Δραχμή ως κάτι το αδιανόητο, έχουν αρχίσει τώρα να το εξετάζουν στα σοβαρά.

Μου αρέσει όμως ότι προσεγγίζουν το θέμα λέγοντας ότι : “εμένα προσωπικά δεν μου αρέσει η δραχμή”, ή “Δεν μας συμφέρει η δραχμή”.

Μάλλον αυτό που δεν έχουν καταλάβει ακόμη είναι ότι την δραχμή δεν θα την “πάρουμε” επειδή μας αρέσει ή όχι. Θα την πάρουμε σαν “τιμωρία”, μήπως και καταφέρουμε επιτέλους και “εκπαιδευτούμε” σωστά.

Την Νέα Δραχμή δεν θα την πάρουμε επειδή μας συμφέρει. Θα την πάρουμε γιατί με την νοοτροπία που έχουμε ως λαός, αυτή είναι που μας αξίζει και όχι το Ευρώ των βορειοευρωπαίων.

Και αν ποτέ αποδείξουμε στην πράξη ότι είμαστε ικανοί να κόψουμε όλες τις κακές συνήθειες και να μάθουμε να σεβόμαστε τους νόμους, τον διπλανό μας και το σύνολο, τότε μπορεί και να δώσουμε αξία στην Νέα Δραχμή, το δικό μας “καθρέφτη” και να βγούμε έτσι επιτέλους από αυτήν την κρίση.

Όταν λοιπόν όλοι αυτοί οι συνδικαλιστές και μη, που τώρα το παίζουν παντοδύναμοι “ξερόλες” πέσουν στα γόνατα και αρχίσουν να παρακαλάνε να βρεθεί κάποιος “χριστιανός” που να ξέρει πως να τους σώσει από την φτώχεια και την έλλειψη προϊόντων, τότε θα έχουμε διδαχθεί πως όλα αυτά που νομίζαμε και κάναμε τα τελευταία χρόνια ήταν απλά ένα πελώριο λάθος.

Παρόλο λοιπόν που εύχομαι ολόψυχα για το αντίθετο, πολύ φοβάμαι πως στο τέλος δεν θα την “γλυτώσουμε” τελικά αυτή την Νέα Δραχμή.

Αυτό γιατί γνωρίζω καλά από την ίδια την ζωή, πως ότι φοβάται κανείς τελικά δεν το γλυτώνει. Απλά του “έρχεται” όταν δεν το περιμένει και από που εκεί που δεν το περιμένει.

Ο “Καθηγητής Λυκείου”

Ο “κατάπτυστος” Νεοφιλελευθερισμός ...

Από όταν ήμουνα μικρός ήξερα πολύ καλά ποιος έφταιγε πραγματικά για όλα τα δεινά της χώρας μας, τα τελευταία τριάντα χρόνια και “βάλε”. Ποιος ήταν ο αποκλειστικός υπεύθυνος για την χούντα, την αδικία, την φτώχεια, και γενικότερα για την κατάντια και την γκαντεμιά που μας “έδερνε”. Ποιος άλλος, ο Μητσοτάκης.

Αυτό το ήξερα καλά, γιατί όλοι αυτό υποστήριζαν με την πρώτη ευκαιρία, διαλαλώντας σε κάθε τόνο ότι αυτός ήταν ο προδότης, ο αποστάτης, ο πουλημένος, ο γκαντέμης, και εξ' ορισμού ο αποκλειστικός υπεύθυνος για ότι κακό βλέπαμε τώρα μπροστά μας. Άλλωστε πως μπορούσα να το αμφισβητήσω εγώ, ένα μικρό παιδί; Αφού λοιπόν οι περισσότεροι αυτό έλεγαν, άρα δεν μπορεί παρά να είχαν δίκιο.

Κατόπιν μεγαλώνοντας περισσότερο συνειδητοποίησα και γιατί έφταιγε συγκεκριμένα ο Μητσοτάκης και όχι πχ ο Ανδρέας Παπανδρέου. Διότι ήταν νεοφιλελεύθερος.

Άρα συμπερασματικά κατάλαβα κάποια στιγμή ότι όποιος “μοίραζε” τα επιδόματα, τις αυξήσεις και τις συντάξεις των αντιστασιακών ήταν ο σοσιαλιστής, ο καλός της υπόθεσης, ενώ αυτός που τα έκοβε, ο κακός καπιταλιστής, το νεοφιλελεύθερο “γουρούνι”, ο δυνάστης του φτωχού πλην τίμιου εργαζόμενου δημοσίου υπαλλήλου, που απλά και μόνο ήθελε το κακό του για να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα της πλουτοκρατίας, των πολυεθνικών και των μονοπωλίων του ξένου και ντόπιου κεφαλαίου, μπλα ....μπλα ... ε συγνώμη μάλλον “το πήρα” πολύ προς τα αριστερά.

Επιπλέον όσο ήμουν ακόμη νέος, πίστευα (γιατί πάλι όλοι αυτό υποστήριζαν), ότι ο κομουνιστής και ο αριστερός ήταν οι “προοδευτικοί” της υπόθεσης, οι ιδεαλιστές, οι δημοκράτες, ενώ οι καπιταλιστές και οι δεξιοί, οι “συντηρητικοί”, οι οπισθοδρομικοί και τις περισσότερες φορές οι φασίστες της υπόθεσης.

Έτσι έφτασα στο σημείο απλώς και μόνο με το άκουσμα ότι κάποιος ήταν καπιταλιστής και ακόμη χειρότερα νεοφιλελεύθερος, να τον κοιτάζω σαν τον μελλοντικό αντίχριστο με το 666 χαραγμένο στο μέτωπο του, να ψάχνω επάνω του να βρω σπυριά και να μου έρχεται να τον ρωτήσω που έχει κρύψει τα κλοπιμαία, αυτά που είχε κλέψει από τον ιδρώτα των φτωχών πλην τίμιων εργαζομένων του (μαζί και των συνδικαλιστών).

Μεγαλώνοντας όμως περισσότερο, κατάλαβα τελικά ότι μπορεί οι κομουνιστές να αποκαλούσαν τους καπιταλιστές φασίστες, αλλά αυτοί ήταν που “εξαφάνιζαν” τους διαφωνούντες από “προσώπου γης”, αλλά και δεν άφηναν και κανέναν χριστιανό ή μη, να φύγει από την χώρα τους. Έτσι ενώ χαρακτήριζαν το δυτικό σύστημα ως ιμπεριαλιστικό, ταυτόχρονα κάνανε και καμιά εισβολή σε καμιά χώρα με άρματα μάχης, βέβαια πάντα για καλό σκοπό, όπως πχ έκαναν και στην Τσεχοσλοβακία.

Τελευταία λοιπόν, αυτό που έχω μάθει είναι ότι όλα τα συστήματα που κατέρρευσαν ή θα καταρρεύσουν προσεχώς, πλην φυσικά του κομμουνισμού, κατέρρευσαν λέει και καταρρέουν γιατί είναι νεοφιλελεύθερα.

Ακόμη και το δικό μας σύστημα, αυτό ντε που είχαμε στην Ελλάδα τα τελευταία τριάντα χρόνια, κατέρρευσε λέει γιατί ήταν νεοφιλελεύθερο.

Έτσι για αυτό που είμαι βέβαιος τώρα πια, είναι ότι οι περισσότεροι από αυτούς που ωρύονται κατά του “κατάπτυστου” νεοφιλελευθερισμού, στην πραγματικότητα δεν γνωρίζουν καν τι είναι ο νεοφιλελευθερισμός και ποια διαφορά έχει πχ από τον απλό φιλελευθερισμό.

Για αυτό όμως που δεν είμαι βέβαιος ακόμη είναι, αν όλοι αυτοί που τον κατηγορούν το κάνουν από άγνοια ή από συμφέρον. Η άποψή μου πάντως είναι ότι μάλλον το κάνουν από άγνοια και ότι έχουν πέσει θύματα προπαγάνδας, μιας “τέχνης” που ομολογουμένως τα απολυταρχικά καθεστώτα την κατέχουν πολύ καλά.

Και αυτό το υποστηρίζω γιατί σχεδόν πάντα αυτός που έχει ιδίων όφελος δεν φωνάζει ο ίδιος, αλλά βάζει τις περισσότερες φορές κάποιους άλλους “ανόητους” να φωνάζουν για αυτόν. Και τους αποκαλώ “ανόητους”, γιατί μάλλον δεν θα πληρώνονται και για αυτή την “υπηρεσία” που τους παρέχουν, τουλάχιστον όχι άμεσα.

Αυτό γιατί δεν μπορώ να φανταστώ πως είναι δυνατόν σε κάποιους να τους αρέσει να τους επιβάλει κανείς το τι επάγγελμα θα κάνουν, ή ποιο προϊόν θα αγοράσουν, ή σε ποια τιμή θα “πουλήσουν” το δικό τους προϊόν ή την υπηρεσία τους. Εκτός και αν τους αρέσει να τους καθορίζουν με ποιόν θα κάνουν παρέα, με ποια γυναίκα θα κάνουν σχέση και ποια θα παντρευτούν τελικά.

Διότι αυτό που ενστερνίζεται ο φιλελευθερισμός, είναι η ίδια η ελευθερία του ατόμου, θεωρώντας ότι στην πραγματικότητα η “αγορά” είμαστε εμείς οι ίδιοι, οι οποίοι και πρέπει να μπορούμε να ενεργούμε και να αποφασίζουμε ελεύθερα με βάση τις ανάγκες και τις επιθυμίες μας. Και ότι εμείς όλοι μαζί διαθέτουμε πολύ μεγαλύτερη δύναμη από τον οποιονδήποτε “μεγαλοεπιχειρηματία”, ο οποίος προσπαθεί με αθέμιτα μέσα να “χειραγωγήσει” προς όφελός του την αγορά.

Έτσι στην πραγματικότητα οι μόνοι που μπορούν να “στήσουν” μια αγορά και να φτιάξουν μονοπώλια είναι το ίδιο κράτος με τους απανταχού διοικούντες του, οι οποίοι με τους νόμους και τους κανόνες που μπορούν να περάσουν, έχουν στην πράξη την δύναμη να “στήσουν” μια αγορά προς όφελος ενός μεγαλοεπιχειρηματία ή μιας συγκεκριμένης συντεχνιακής ομάδας και πάντα εις βάρος του συνόλου.

Για αυτό και πιστεύω πως όλοι αυτοί οι “κρατιστές” έχουν καταφέρει όλα αυτά τα χρόνια και έχουν περάσει εντέχνως το μήνυμα ότι ελεύθερη αγορά σημαίνει δήθεν μια ασύδοτη αγορά, χωρίς νόμους και κανόνες. Αυτό φυσικά για να μπορούν να παρέμβουν οι ίδιοι στην αγορά με “φωτογραφικές” διατάξεις και ρυθμίσεις, με σκοπό να την χειραγωγήσουν προς όφελος των ιδίων και των πελατών τους.

Εκτός αν κάποιος θεωρεί δίκαιο να μπορεί αυτός να πουλάει τα προϊόντα και τις υπηρεσίες του όσο θέλει, ενώ την ίδια στιγμή ο γείτονας του θα πρέπει να τα πουλάει φτηνότερα, διότι αυτός ήδη τα πουλάει ακριβά, επειδή απλά είναι ένα νεοφιλελεύθερο καπιταλιστικό και άπληστο "γουρούνι", το οποίο απλά κερδοσκοπεί εις βάρος της κοινωνίας.

Τελικά αυτό που εγώ έχω διαπιστώσει τα τελευταία χρόνια, είναι ότι εκείνοι που μάχονται τον φιλελευθερισμό είναι στην πραγματικότητα αυτοί που φοβούνται τον ίδιο τον υγιή και ελεύθερο ανταγωνισμό, είτε γιατί ξέρουν ότι διαθέτουν μειωμένες ικανότητες και προσόντα, είτε γιατί θέλουν να αμείβονται ανεξάρτητα από το αν παράγουν κάτι και τι.

Και πριν βιαστεί κανείς να χαρακτηρίσει και εμένα ως ένα Νεοφιλελεύθερο “γουρούνι”, θα ήθελα να δηλώσω ότι και εγώ δεν συμφωνώ με τον Νεοφιλελευθερισμό, διότι πιστεύω ότι το νόμισμα είναι και αυτό ένα “αγαθό” όπως όλα τα άλλα και γι' αυτό θα πρέπει οι διοικούντες να το αφήσουν να διατιμάτε ελεύθερα, και να μην παρεμβαίνουν στην αγορά προσπαθώντας να καθορίσουν την τιμή του (καθορισμός επιτοκίων) και να το τυπώνουν κατά βούληση.

Δηλαδή για όποιον δεν το κατάλαβε, στην πραγματικότητα είμαι ένας ιδεολόγος καπιταλιστής, χειρότερα δηλαδή και από ένα νεοφιλελεύθερο “γουρούνι”.

Κατά συνέπεια λοιπόν, δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω απόλυτα με αυτό που είχε πει παλαιότερα ο Τσόρτσιλ:

“Το μεγαλύτερο μειονέκτημα του καπιταλισμού είναι η ανισοκατανομή του πλούτου, ενώ το μεγαλύτερο πλεονέκτημα του κομουνισμού είναι η ισοκατανομή της φτώχειας” (για τους απλούς πολίτες θα πρόσθετα εγώ).

Ο “Καθηγητής Λυκείου”

Προσοχή το χρηματιστήριο προεξοφλεί....

Παρόλο που η άποψή μου είναι ότι για την δεκαπενταετία (2000-2015) που διάγουμε, οι “πλανήτες” βρίσκονται στην εποχή του Ταύρου για τα Commodities, πιστεύω ότι είναι δυνατόν να εντοπίσει κανείς ευκαιρίες σε μετοχές, ακόμη και στο Ελληνικό χρηματιστήριο.

Αυτό γιατί παρ' όλη την ύφεση και την τραγική κατάσταση της Ελληνικής οικονομίας, καθώς και τα κακά μαντάτα για την παγκόσμια οικονομία τα οποία κατά την γνώμη μου είναι μπροστά μας, δεν θα πρέπει να παραγνωρίζουμε το γεγονός ότι το Ελληνικό χρηματιστήριο ήδη κοντεύει να συμπληρώσει δύο χρόνια συνεχόμενης πτώσης.

Έτσι κατ' εμέ, ήδη έχει προεξοφλήσει πάρα πολλά από αυτά που τελικά θα γίνουν, έχοντας φτάσει ήδη στο σημείο να υπάρχουν αυτή τη στιγμή στο Ελληνικό χρηματιστήριο δύο ειδών μετοχές: Αυτές που οι εταιρείες τους θα πτωχεύσουν και είτε θα κλείσουν, είτε θα περάσουν στα χέρια των τραπεζών και αυτές που θα μοιράσουν απλόχερα πολλά χρήματα.

Βέβαια για αυτό που δεν είμαι σίγουρος ακόμη και το έχω αναφέρει επανειλημμένος, είναι για το χρώμα που θα έχουν αυτά τα χρήματα, αλλά το κυριότερο το τι προϊόντα θα μπορείς να αγοράσει κανείς με αυτά.

Η απάντηση βέβαια στο παραπάνω ερώτημα είναι μάλλον πως θα έχουν και αυτά, ότι χρώμα θα έχουν και τα χρήματα του μισθού ενός οποιουδήποτε Καθηγητή Λυκείου.

Έτσι λοιπόν τώρα, που σχεδόν όλοι οι πρώην αισιόδοξοι έχουν συνειδητοποιήσει ότι πάμε “κατά διόλου”, πλησιάζει πιστεύω η ώρα που οι παλιοί απαισιόδοξοι πρέπει να τα “μαζεύουν” σιγά σιγά και να ετοιμάζονται να αλλάξουν “στρατόπεδο”, όσον αφορά την πορεία του Ελληνικού χρηματιστηρίου.

Και αυτό γιατί πιστεύω ότι το χρηματιστήριο πάντα προεξοφλεί τα γεγονότα και αυτό είναι κάτι που πρέπει όλοι μας να το έχουμε συνεχώς στο μυαλό μας.

Έτσι το πιθανότερο είναι ότι όταν θα ανακοινωθεί και επίσημα η χρεοκοπία της χώρας μας και εκεί έξω θα επικρατεί το "χάος", το χρηματιστήριο είναι πολύ πιθανό και να ανεβαίνει, απλά και μόνο διότι αυτό ενεργεί στο μέλλον και όχι στο παρόν.

Αλλά όλα αυτά βεβαίως δεν παύουν να αποτελούν λόγια και θεωρίες, τα οποία αν δεν επιβεβαιώνονται και από την ίδια την αγορά, τότε απλώς αποτελούν λανθασμένες θεωρίες κάποιων αποτυχημένων προφητών.

Έτσι αν κάποιος επιθυμεί να επενδύσει αυτή τη στιγμή στο Ελληνικό χρηματιστήριο, θα πρέπει κατά την γνώμη μου να ψάξει για δύο ειδών μετοχές: Τα Growth Stories και τα Turn Around Stories.

Τα Growth Stories.

Αναγνωρίζονται αρχικά από τις λογιστικές τους καταστάσεις, στις οποίες βλέπουμε ότι παρ' όλη την κρίση, οι εταιρίες αυτές συνεχίζουν να έχουν αύξηση τζίρου και μικτών κερδών, θετικές ταμειακές ροές και μικρές βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις, δηλαδή με άλλα λόγια δεν χρωστάνε σε όποιον “περπατάει”.

Κατόπιν εξετάζοντας το διάγραμμα της μετοχής, θα πρέπει να δούμε ότι αυτή συσσωρεύει για κάποιο διάστημα σε ένα στενό εύρος τιμών, όχι πολύ μακριά από το χαμηλό έτους. Όσο πιο μικρό το εύρος τιμών και όσο πιο μεγάλος ο χρόνος συσσώρευσης, τόσο το καλύτερο για εμάς, γιατί αυτό δείχνει ότι η μετοχή μαζεύεται από τα "δυνατά χέρια".

Άλλο χαρακτηριστικό αυτών των διαγραμμάτων είναι ότι οι τιμές τους κινούνται πάνω από τον ΚΜΟ των 150 ημερών, ο οποίος και ανεβαίνει.

Αυτές είναι κυρίως μετοχές, η τιμή των οποίων δεν έχει πέσει και πολύ κατά την διάρκεια της πτωτικής αγοράς και τις οποίες πολλοί τις θεωρούν ακριβές. Και όμως η ιστορία έχει δείξει ότι το πιο πιθανό είναι πως αυτές είναι που θα πρωταγωνιστήσουν θετικά στην επόμενη ανοδική αγορά.

Επιπλέον θα είναι και από τις πρώτες που θα εκτοξευτούν ψηλότερα, από την στιγμή που θα ξεκινήσει η νέα αυτή ανοδική αγορά.

Για αυτό θα πρέπει κανείς να έχει το νου του και στην περίπτωση που διαπιστώσει ότι η τιμή μιας τέτοιας μετοχής διασπά το άνω όριο συσσώρευσης με μεγάλο όγκο, θα πρέπει να την αγοράσει αμέσως στο σημείο διάσπασης, κλείνοντας τα αυτιά του σε αυτούς που πιθανόν να διαλαλούν σε κάθε τόνο ότι η μετοχή είναι ήδη ακριβή, θέτοντας παράλληλα stop loss είτε στο απόλυτο -7%, είτε στην τιμή του κάτω ορίου της πολύχρονης συσσώρευσης, όταν αυτό δεν είναι 10% και πάνω (που καλύτερα να μην είναι).

Χαρακτηριστικά παραδείγματα υποψήφιων τέτοιων μετοχών στο Ελληνικό χρηματιστήριο είναι αυτή τη στιγμή ο Ικτίνος και τα Ελληνικά καλώδια.

Τα Turn Around Stories

Τέτοια είδη μετοχών είναι αυτά που έχουν ήδη “φάει πολύ ξύλο” στην πτωτική αγορά, δείχνοντας ότι βρίσκονται “με το ένα πόδι στον τάφο”, αλλά στο τέλος όχι μόνο θα επιβιώσουν, αλλά θα πρωταγωνιστήσουν και στην νέα ανοδική αγορά.

Αυτές είναι και οι μετοχές που θα δώσουν τελικά και τα περισσότερα κέρδη, αλλά ταυτόχρονα έχουν και το μεγαλύτερο ρίσκο για να την “πατήσει” κανείς και να χάσει τα χρήματά του.

Αυτές τις αναγνωρίζουμε κυρίως από το διάγραμμα τους, στο οποίο πρέπει ήδη να έχει σχηματιστεί μια μορφή για τον υποψήφιο μεσοπρόθεσμο πάτο, ο οποίος μπορεί να είναι είτε ο διπλός ή τριπλός πάτος, είτε η ανάποδη κεφαλή με ώμους, ή να έχει ήδη πραγματοποιηθεί μια παρατεταμένη συσσώρευση σε ένα στενό εύρος κοντά στο χαμηλό, έτσι ώστε να έχει σχηματιστεί κάτι που να μοιάζει πχ με σουπιέρα.

Αυτού του είδους την μετοχή, αρχίζουμε να την εξετάζουμε σοβαρά για αγορά, όταν αυτή διασπάσει με όγκο αρχικά μια τοπική αντίσταση, καθώς και τον ΚΜΟ 30 ημερών, γεγονός το οποίο και αποτελεί ένα πρώιμο σημάδι αντιστροφής της μεσοπρόθεσμης τάσης. Κατόπιν αν ο MACD περάσει και αυτός σε θετικό έδαφος, έχουμε ακόμη ένα θετικό σημάδι για την αντιστροφή της τάσης της μετοχής.

Ειδικά στην περίπτωση που αυτή η μετοχή σημειώσει νέο υψηλό δύο ή τριών μηνών, τότε αυτό αποτελεί ακόμη ένα πολύ θετικό στοιχείο, το οποίο πρέπει κανείς να το λάβει σοβαρά υπόψιν του.

Κατόπιν το επιθυμητό για την μετοχή είναι να βρει σημείο ισορροπίας σε υψηλότερα επίπεδα, να συσσωρεύσει για κάποιο διάστημα (όσο περισσότερο τόσο το καλύτερο) με τον ΚΜΟ 150 ημερών να οριζοντιώνεται και κατόπιν να επιτύχει διάσπαση του άνω ορίου της συσσώρευσης καθώς και νέο υψηλό εξαμήνου ή έτους.

Τότε θα έχουμε αναγνωρίσει κατά την γνώμη ένα σίγουρο σημάδι αλλαγής της μεσοπρόθεσμης τάσης της και κατά συνέπεια θα έχουμε στα χέρια μας μια από τις μετοχές που θα πρωταγωνιστήσουν σχεδόν σίγουρα στην νέα ανοδική αγορά.

Ένα τέτοιο χαρακτηριστικό παράδειγμα για το Ελληνικό Χρηματιστήριο, τείνει να γίνει η Ιντραλότ (προσοχή δεν έχει γίνει ακόμη).

Αλλά πριν από όλα αυτά αυτά, θα πρέπει κατά την γνώμη μου να κάνουμε όλοι την “προσευχή” μας και να ελπίσουμε ότι αυτή τη φορά δεν θα πέσουμε στην δίνη κανενός εμφυλίου πολέμου, διότι σε αυτή την περίπτωση το μόνο πράγμα που θα μας ενδιαφέρει, θα είναι όχι το τι θα ανεβαίνει στο χρηματιστήριο, αλλά το τι θα κατεβαίνει στις κοιλιές μας.

Ο “Καθηγητής Λυκείου”

Παρηγοριά στον “καρκινοπαθή”..

Παρατηρώντας τελευταία την συμπεριφορά της Ελληνικής αγοράς και με δεδομένο ότι το χρηματιστήριο προεξοφλεί τα γεγονότα τρεις τουλάχιστον μήνες πιο πριν, εκτιμώ πως ότι αυτή τη στιγμή το χρηματιστήριο προεξοφλεί το τελικό αποτέλεσμα του Ελληνικού προβλήματος.

Έτσι αυτό που θεωρώ ως πιο πιθανό στην περίπτωσή μας είναι ότι μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους, όλα θα έχουν “τελειώσει” όσον αφορά το που θα “κάτσει η μπίλια” για το Ελληνικό πρόβλημα.

Ήδη οι αγορές κατά την γνώμη μου δείχνουν ότι γνωρίζουν αυτή τη στιγμή τι ακριβώς θα συμβεί στο Ελληνικό πρόβλημα και βλέποντας και κρίνοντας από την συμπεριφορά τους τις τελευταίες ημέρες, εκτιμώ ότι το αποτέλεσμα δεν θα είναι καθόλου καλό για εμάς του Έλληνες και κατ' επέκταση για την ίδια την κοινωνία μας.

Αυτό που μου κάνει εντύπωση όμως, είναι ότι τελευταία πολλοί έχουν αρχίσει και βλέπουν διάφορα “όνειρα”. Έτσι θεωρούν λέει ως πιο πιθανή την ολοκληρωτική ενοποίηση των Ευρωπαϊκών κρατών με την κατασκευή των "Ηνωμένων Πολιτιών της Ευρώπης", από την ίδια την χρεοκοπία, την στάση πληρωμών και την διάσπαση της Ευρωζώνης.

Και καλά οι πολιτικοί είναι γνωστό σε μένα ότι έχουν πάρει προ πολλού “διαζύγιο” με την κοινή λογική με αποτέλεσμα να "ζουν" στον δικό τους κόσμο. Τελευταία όμως νομίζω ότι και πολλοί δημοσιογράφοι έχουν αρχίσει και “τσακώνονται” με την πραγματικότητα και την λογική του εφικτού, “σκηνοθετώντας” έτσι ταινίες με σενάρια που αγγίζουν τα όρια της επιστημονικής φαντασίας.

Λυπάμαι που το λέω, αλλά η όλη κατάσταση εμένα μου θυμίζει έναν αλκοολικό και καρκινοπαθή στο τελευταίο στάδιο της ασθένειας, με τις εξετάσεις του να είναι ήδη τραγικές, για την ακρίβεια να μην γίνεται να είναι πιο χάλια.

Και ενώ η ιατρική επιστήμη έχει για την περίπτωσή του “σηκώσει και τα χέρια και τα πόδια ψηλά”, όλοι οι άλλοι τριγύρω του τον παρηγορούν και έχουν αρχίσει να διαδίδουν ότι το “θαύμα” που όλοι περιμένουμε για αυτόν, θα συμβεί από στιγμή σε στιγμή.

Και ενώ αυτός σηκώνεται τις νύκτες και συνεχίζει υποτίθεται κρυφά τις κακές του συνήθειες, οι “φίλοι” του και οι συγγενείς γύρω του, συνεχίζουν να του λένε ότι όλα θα πάνε καλά και όταν με το καλό θα γυρίσει ξανά στο σπίτι του, θα βάλουν αυτοί τα χρήματα για να ανοίξουν όλοι μαζί μια “κάβα” με ποτά.

Τελικά ή εγώ έχω αρχίσει και “χρωστάω ήδη της Μιχαλούς” από τις ληγμένες κονσέρβες που παίρνω, ή αυτοί πάσχουν από αυτό που ονομάζουμε: “Μειωμένη αντίληψη της πραγματικότητας”.

Αυτό λοιπόν που μάλλον δεν έχω καταλάβει ακόμη είναι, αν τα πιστεύουν αυτά που λένε ή τα λένε απλώς και μόνο για “παρηγοριά” στον άρρωστο.

Διότι αν τα πιστεύουν, τότε λυπάμαι πολύ αλλά μάλλον πάσχουν από αυτό που στην ψυχιατρική επιστήμη ονομάζεται “Άρνηση της πραγματικότητας”.

Δηλαδή έχουμε κάνει το μέγα λάθος και κρίνουμε με βάση το εάν το αποτέλεσμα μας συμφέρει ή όχι και όχι προς τα που μας οδηγούν τα δεδομένα της ίδιας της πραγματικότητας. Και ένα είναι το σίγουρο για εμένα τώρα πια: Ότι το τελικό αποτέλεσμα όπως δείχνουν τα πράγματα δεν θα “συμφέρει” κανέναν μας και ειδικά έναν “Καθηγητή Λυκείου”, που είναι και δημόσιος υπάλληλος.

Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι πρέπει να αρχίσουμε όλοι μας να πιστεύουμε στα θαύματα, διότι μάλλον και το πρόβλημα δεν θα λύσουμε, αλλά έτσι το πιθανότερο είναι ότι στο τέλος μπορεί και να μας μείνει και κανένα ψυχιατρικό “κουσούρι”.

Διότι πιστεύω ότι έτσι όπως πάνε τα πράγματα τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Παγκόσμια οικονομία, μπορεί εύκολα κανείς να αναφέρει καμιά σαρανταριά σενάρια για να την “πατήσουμε” και να “βουλιάξουμε” όλοι μαζί και ένα με δύο για να την “σκαπουλάρουμε” και να σωθούμε.

Και αναρωτιέται κανείς αν αυτό δεν είναι θαύμα τότε ποιο είναι;

Δυστυχώς λοιπόν θεωρώ ότι η παγκόσμια οικονομική κρίση και το "χάος" που περίμενα τόσο καιρό στην Ελληνική κοινωνία είναι πολύ κοντά και θα πρέπει κανείς να αρχίζει σιγά σιγά να προετοιμάζεται ψυχολογικά για την νέα πραγματικότητα. Μια πραγματικότητα στην οποία θα πρέπει κανείς να μάθει να παράγει και να ζει βασιζόμενος κυρίως στις δικές του δυνάμεις και όχι στους άλλους και ιδίως στους μισθούς τους βασισμένους στα δανεικά του κράτους.

Διότι καλή και αναγκαία είναι η παρηγοριά σε έναν μελλοθάνατο καρκινοπαθή, αλλά δυστυχώς αυτή δεν μπορεί να τον σώσει από τον σχεδόν βέβαιο θάνατο.

Και εδώ επειδή δεν έχουμε να κάνουμε με ανθρώπους αλλά με οικονομίες, θα πρέπει όλοι μας να γνωρίζουμε ότι όταν μια οικονομία “πεθαίνει”, αυτό που συμβαίνει στην πραγματικότητα είναι ότι στην επόμενη στροφή δεν παραμονεύει ο “Χάρος”, αλλά η ίδια η πείνα.

Ο “Καθηγητής Λυκείου”

Ένα αναγκαίο "κακό" για την οικονομία...

Ένας από τους λόγους για τους οποίους πιστεύω ότι οι λεγόμενες ισχυρές οικονομίες της δύσης και ιδίως αυτή της Αμερικής “τα έχουν κάνει θάλασσα” από οικονομικής άποψης, είναι γιατί αντιμετωπίζουν τις υφέσεις σαν κάτι το καταστροφικό για την οικονομία.

Η αυταπάτη αυτή πιστεύω ότι έχει καλλιεργηθεί σκόπιμα από τους ίδιους τους πολιτικούς, διότι ως γνωστόν οι υφέσεις ως κάτι το οδυνηρό και μη επιθυμητό από τους πολίτες, μειώνουν σε πολύ μεγάλο βαθμό τις πιθανότητες για την επανεκλογή τους.

Κατά συνέπεια οι πρόεδροι των κεντρικών τραπεζών των δυτικών κρατών για να “ικανοποιήσουν” τους εργοδότες τους, κάνουν ότι περνά από το χέρι τους για να εξαλείψουν ει δυνατών τις υφέσεις, ή απλώς να τις καθυστερήσουν χρονικά έτσι ώστε να είναι “somebody else in the office” όταν με το “κακό” αυτές συμβούν.

Έτσι απλώς και μόνο με την ¨οσμή” μια επικείμενης ύφεσης, βγάζουν από την “ντουλάπα” όλα τα τα όπλα που διαθέτουν, “μηδενίζοντας” αμέσως τα επιτόκια και αρχίζοντας με ελικόπτερα, αεροπλάνα και βαπόρια, να μοιράζουν χρήμα αριστερά και δεξιά.

Αυτό που κάνουν όμως στην πραγματικότητα με την εκτύπωση του νέου χρήματος, είναι ότι προσπαθούν λανθασμένα να καταπολεμήσουν όχι την ίδια την βασική ασθένεια που είναι η ύφεση, αλλά ένα από τα συμπτώματα της, που είναι ο αποπληθωρισμός.

Ένας αποπληθωρισμός ο οποίος στην πραγματικότητα έρχεται για να διορθώσει τις τιμές, που έχει σηκώσει σε υπερβολικά υψηλά επίπεδα η φούσκα η οποία έχει δημιουργήσει η εφαρμογή του Κευνσαικού οικονομικού μοντέλου στις οικονομίες τους.

Έτσι κατόπιν, μη θέλοντας να πληρώσουν το λογαριασμό για τα σπασμένα της φούσκας που οι ίδιοι δημιούργησαν, προσπαθούν μέσω της εκτύπωσης του νέου χρήματος να δημιουργήσουν πληθωρισμό και σηκώνοντας έτσι τις τιμές να δημιουργήσουν την ψευδαίσθηση ότι η ύφεση τελείωσε. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα το οικονομικό “φιάσκο” της δημιουργίας του στασιμοπληθωρισμού της δεκαετίας του 70.

Αλλά και με την ενέργεια της μείωσης των επιτοκίων στο "μηδέν", στην πραγματικότητα αντί να θεραπεύσουν την ύφεση απλά βάζουν τα θεμέλια για την δημιουργία μιας μεγαλύτερης φούσκας και νέας και αναπόφευκτης ύφεσης για το άμεσο μέλλον.

Ακόμη ένα άλλο σφάλμα που κάνουν κατά την γνώμη μου οι διοικούντες των δυτικών κρατών όλα αυτά τα τελευταία χρόνια, είναι ότι δεν διαθέτουν και την απαιτούμενη υπομονή έτσι ώστε να αφήσουν την ύφεση να κάνει τον κύκλο της, αλλά προσπαθούν να πρωταγωνιστήσουν παρεμβαίνοντας με νόμους και κανόνες για να μειώσουν τον χρόνο και τον “πόνο” που αυτή επιφέρει.

Έτσι τις περισσότερες φορές αυτό που καταφέρνουν στην πράξη είναι να κάνουν τα πράγματα πολύ χειρότερα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η μεγάλη διάρκεια της ύφεσης στην Αμερική την δεκαετία του 30.

Όμως αν εξετάσει κανείς την παγκόσμια οικονομική ιστορία των τελευταίων διακοσίων χρόνων, θα διαπιστώσει ότι αυτή είχε πάρα πολλές και σοβαρές υφέσεις. Αυτές όμως δεν κατάφεραν να αποτρέψουν ούτε την βιομηχανική επανάσταση, ούτε και την μετέπειτα ραγδαία ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας.

Η αλήθεια λοιπόν κατά την γνώμη μου είναι, ότι οι υφέσεις αποτελούν  ένα "αναγκαίο κακό" για την ίδια την οικονομία, γιατί λειτουργούν καθαρτικά και αναζωογονητικά για το σύστημα, καταστρέφονας όλες τις άστοχες και λανθασμένες επενδύσεις του προηγούμενου ανοδικού κύκλου, επενδύσεις οι οποίες τώρα πρέπει να ρευστοποιηθούν περνώντας σε πιο “δυνατά” επιχειρηματικά χέρια και μυαλά, για να ελευθερωθούν έτσι πολύτιμοι πόροι για την οικονομία.

Διότι καλή και επιθυμητή η συνεχόμενη και δυνατή ανάπτυξη της οικονομίας, αλλά είναι στη φύση των ανθρώπων να δημιουργούν λανθασμένες επενδύσεις και υπερβολές κατά την διάρκειά των καλών εποχών. Και όσο πιο μεγάλες οι προηγούμενες υπερβολές, τόσο πιο ισχυρή η ύφεση που θα ακολουθήσει.

Μακάρι λοιπόν στην ζωή να μην υπήρχε αρρώστια, αλλά από την άλλη όλοι γνωρίζουμε καλά ότι αν το παιδί μας μεγαλώσει χωρίς να έχει περάσει καμιά παιδική αρρώστια, αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα το ανοσοποιητικό του σύστημα να μην θα έχει αναπτύξει τα κατάλληλα αντισώματα τα οποία είναι απαραίτητα για την καλή του υγεία. Κατά συνέπεια λοιπόν ίσως να αρκεί ακόμη και ένα απλό και συνηθισμένο “κρυολόγημα” για να προκαλέσει την “κατάρρευση” της φαινομενικά καλής του υγείας.

Η αλήθεια λοιπόν είναι ότι όπως οι άνθρωποι, έτσι οι εταιρείες και οι οικονομίες λειτουργούν και αναπτύσσονται σε κύκλους όπως οι ζωντανοί οργανισμοί, περνώντας έτσι από όλα τα στάδια όπως της νεότητας της εφηβείας της ωρίμανσης και τελικά του θανάτου. Και όλοι μας δεν θα πρέπει να παραγνωρίζουμε το γεγονός ότι στην ίδια την φύση, ο “θάνατος” κάποιων είναι απαραίτητος για την μετέπειτα ζωή κάποιων άλλων.

Είναι λογικό λοιπόν ότι κανένας “αθλητής” δεν μπορεί να τρέχει συνεχώς και ακατάπαυστα. Έτσι κάποια στιγμή θα πρέπει να ξεκουραστεί για να ανακτήσει δυνάμεις, στην προσπάθειά του να φτάσει πιο ψηλά. Με το να δίνουμε όμως “αναβολικά” στον “αθλητή” για να επιτύχει καλύτερες επιδόσεις, αυτό που επιτυγχάνουμε στην πραγματικότητα είναι να τον οδηγούμε την υγεία του ένα βήμα πιο κοντά στην μελλοντική της κατάρρευση.

Αυτή λοιπόν η εμμονή  των πολιτικών να παρεμβαίνουν στους οικονομικούς κύκλους με σκοπό να τους διαμορφώσουν κατά βούληση εξαλείφοντας τις υφέσεις, μοιάζει κατά την γνώμη μου με την προσπάθεια κάποιων ανθρώπων να αλλάξουν τους κανόνες της ίδιας της φύσης. Μοιραία κάποια στιγμή η φύση θα “ξεσπάσει” και αλίμονο σε αυτόν ή σε αυτούς που θα βρεθούν στο διάβα της.

Ο “Καθηγητής Λυκείου”