και χρήμα δεν εκράτεις...

και χρήμα δεν εκράτεις...
και χρήμα δεν εκράτεις...

Πέμπτη 14 Ιουνίου 2012

Τα λεφτά δεν “χάνονται”.. Απλά αλλάζουν τσέπες...


Ένα από τα μεγαλύτερα σφάλματα στο οποίο δυστυχώς “πέφτουν” συχνά αρκετοί οικονομολόγοι ή μη στην εποχή μας, είναι ότι θεωρούν πως τα λεφτά σε περίπτωση χρεοκοπίας ή γενικά σε περιόδους ύφεσης, χάνονται ή εξαφανίζονται.

Δεν ξέρω αν αυτό είναι απλά μια καθαρή προπαγάνδα των διοικούντων, αλλά αυτό που γνωρίζω στα σίγουρα, είναι πως αυτή η πλάνη αποτελεί “βούτυρο στο ψωμί” των κεντρικών τραπεζών, μια που με τέτοια επιχειρήματα μπορούν να κόβουν και με την “βούλα” όσα χαρτονομίσματα επιθυμούν, περιορίζοντας με αυτόν τον τρόπο τις τυχών αντιδράσεις.

Όμως δυστυχώς για όλους αυτούς αλλά και για όλους εμάς, τα μόνα χρήματα που χάνονται ή εξαφανίζονται, είναι αυτά που καταστρέφονται από ατυχήματα, όπως φωτιές ή πλημμύρες, ή πιθανόν κάποια κρυμμένα λίτρα μιας απαγωγής ή μιας ληστείας και αυτό φυσικά μέχρι αυτά να βρεθούν ίσως κάποια μέρα και να χρησιμοποιηθούν.

Όλα τα υπόλοιπα χρήματα στην πραγματικότητα δεν “χάνονται”, απλά αλλάζουν τσέπες και από τα χέρια των “χαμένων”, καταλήγουν στα χέρια των “κερδισμένων”.

Αν δε εκτός από χέρια αλλάξουν και τράπεζα, τότε όχι απλά δεν χάνονται αλλά πολλαπλασιάζονται κιόλας, γεννοβολώντας και άλλα περισσότερα.

Και όλα αυτά σε αντίθεση με τις πρώτες ύλες ή τα προϊόντα και τις υπηρεσίες, τα οποία τις πιο πολλές φορές καταναλώνονται ή μοιραία κάποια στιγμή απαξιώνονται και βγαίνουν εκτός “συστήματος”.

Έτσι βασική προϋπόθεση για να μην έχουμε έναν έντονο πληθωρισμό και φτάσει πχ ένα μανταλάκι να αντιστοιχεί σε ένα ή περισσότερα χαρτονομίσματα, θα πρέπει σε μια οικονομία να έχουμε συνεχώς μια αυξανόμενη παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών, μια που με την ελαττωματικότητα που χαρακτηρίζει όλα σχεδόν τα σημερινά οικονομικά συστήματα, η παραγωγή νέων χαρτονομισμάτων έχει αυξηθεί σχεδόν εκθετικά τα τελευταία χρόνια.

Όμως δυστυχώς το “ντοπάρισμα” μιας οικονομίας με τα επί μακρόν χαμηλά επιτόκια, καθώς και τις συχνές “ενέσεις” ρευστότητας, αυτό που καταφέρνει στο τέλος είναι όλο και περισσότεροι επιχειρηματίες, με όλο και περισσότερες αποτυχημένες από “χέρι” επενδύσεις, να συναγωνίζονται για την απόκτηση των όλο και λιγότερων υπαρχόντων αγαθών και πόρων του συστήματος.

Μοιραία λοιπόν όταν κάποια στιγμή αυτή η πληθωριστική φούσκα σκάσει, αρχίζουν να γίνονται μη βιώσιμες πολλές επενδύσεις, ίσως ακόμη και αυτές που σε άλλες πιθανόν φυσιολογικές συνθήκες θα ήταν κερδοφόρες, και έτσι η προσφορά υλικών αγαθών και πρώτων υλών αρχίζει να μειώνεται περαιτέρω και έτσι κάποια στιγμή γίνεται ιδιαίτερα προβληματική.

Από την άλλη πλευρά οι κεντρικές τράπεζες βλέποντας ότι η φούσκα τους σκάει και πάμε για αποπληθωρισμό, αρχίζουν να αυξάνουν κατακόρυφα την προσφορά του χρήματος στην προσπάθειά τους να αποτρέψουν την κατάρρευση αυτή, αυξάνοντας έτσι περαιτέρω τον πληθωρισμό και κάνοντας τα πράγματα στην πράξη ακόμη χειρότερα.

Επιπλέον δεν θα πρέπει να διαφεύγει της αντίληψής μας, το γεγονός ότι στις μέρες μας Δύση και Ανατολή αναπτύσσονται σχεδόν ταυτόχρονα, καταναλώνοντας συνεχώς περισσότερα προϊόντα και πρώτες ύλες και πως αν αυτό συνεχιστεί για αρκετά χρόνια ακόμη, πιθανόν οι παραγόμενες πρώτες ύλες να μην επαρκούν για όλους μας.
Μοιραία λοιπόν κάποια στιγμή ή εμείς ή αυτοί θα πρέπει να κατεβάσουμε το βιωτικό μας επίπεδο και την κατανάλωσή μας τόσο, ώστε ο πλανήτης μας να μπορεί να μας θρέψει όλους μας.

Έτσι εγώ προσωπικά δεν βλέπω άλλη λύση, παρά κάποιος από τους δυο μας να υιοθετήσει διαφορετικό τρόπο ζωής και να φτωχύνει είτε πχ δια του κομουνισμού, είτε δια μέσω κάποιου πολέμου για να να “μηδενίσει” έτσι τις ανάγκες του και να αρχίσει από την αρχή έναν νέο κύκλο.

Με δεδομένο όμως ότι οι Ασιάτες φαίνεται να μην έχουν ξεχάσει ακόμη το “χουνέρι” που έπαθαν υιοθετώντας το κομμουνιστικό μοντέλο, πιο πιθανό βλέπω το να υιοθετεί ένα κομμάτι της δύσης τον κομουνισμό, παρά πχ οι Κινέζοι ή οι Ρώσοι να επιστρέφουν τόσο γρήγορα εκεί από όπου ξεκίνησαν.

Από την άλλη όμως, επειδή η παραγωγή έχει ήδη μεταφερθεί στην Ασία, βλέπω και πιο πιθανό το διεθνές κεφάλαιο να νοιάζεται περισσότερο για να μην συμβεί κάποιος πόλεμος στην Ασία, παρά στην Ευρώπη ή την Αμερική.

Αν στα παραπάνω προσθέσει κανείς και το αναμφισβήτητο γεγονός ότι ο συναγωνισμός για τα βασικά προϊόντα και τα τρόφιμα καθώς και η έλλειψη πρώτων υλών, αποτέλεσε σχεδόν πάντα στο παρελθόν μια από της βασικές αιτίες της έναρξης πολέμων ακόμη και παγκοσμίων, συνειδητοποιεί αμέσως πως δεν είναι τυχαίο που προς στο τέλος όλων των κύκλων των commodities της ιστορίας, εμφανίζεται είτε πόλεμος είτε πληθωρισμός είτε και τα δύο.

Αυτό που θα πρότεινα εγώ λοιπόν στους διοικούντες και από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού είναι, αντί να κόβουν συνεχώς χαρτονομίσματα στην προσπάθειά τους να αποτρέψουν την κατάρρευση του οικονομικού “εκτρώματος” που έχουν κατασκευάσει, να ανοίξουν και κανέναν βιβλίο οικονομικής ιστορίας, για να διαβάσουν για τους οικονομικούς κύκλους και κυρίως για το πώς κατέρρευσαν όλα τα Fiat χαρτονομίσματα της παγκόσμιας ιστορίας.

Διότι αν άνοιγαν και διάβαζαν κανένα βιβλίο της “προκοπής” χωρίς προκαταλήψεις και υπεροψία, ίσως και να διέκριναν τις τρομερές ομοιότητες με την σημερινή εποχή και να συνειδητοποιούσαν πως στην πραγματικότητα όλα τα Fiat συστήματα της Ιστορίας κατέρρευσαν με σχεδόν παρόμοιο τρόπο, με αυτόν που βιώνουμε σήμερα.

Βέβαια όλοι αυτοί οι διοικούντες ίσως και να νομίζουν για μια ακόμη φορά πάλι, πως αυτή τη φορά τα πράγματα είναι διαφορετικά, γιατί αυτοί είναι πια πανίσχυροι και όχι τα “μικρά και ανόητα ανθρωπάκια” του παρελθόντος και πως η γνώση και η τεχνολογία έχουν προοδεύσει σε τέτοιο βαθμό, που αυτοί μπορούν να πάνε πια κόντρα στους νόμους της οικονομικής “φύσης” για πάντα.

Δυστυχώς όμως για αυτούς τα πράγματα δεν είναι διαφορετικά και στην Ευρώπη ίσως θα ήταν καλύτερα αντί να συνεδριάζουν κάθε φορά για να λύσουν εκ νέου το πρόβλημα, τρέχοντας συνεχώς πίσω από τις εξελίξεις και να ζητάνε συνεχώς νέο τύπωμα χρήματος από την ΕΚΤ και Ευρωομόλογα προσπαθώντας έτσι απλά και μόνο να καθυστερήσουν το λογικό και αναπόφευκτο, θα έπρεπε να αρχίζουν να σχεδιάσουν κατά την γνώμη μου μια συντεταγμένη διάλυση της Ευρωζώνης.

Και αυτό όχι για κανένα άλλο λόγο, αλλά επειδή έχω αρχίσει και πιστεύω πια ότι αν πάμε σε άτακτη κατάρρευση, αντί για την Ευρωπαϊκή ολοκλήρωση την οποία ενστερνίζονται όλο και λιγότεροι πια αφελείς και εκτός πραγματικότητας Ευρωπαίοι διοικούντες, αυτό που προβλέπω εγώ είναι πως στο τέλος πιο πιθανό είναι να καταλήξουμε τελικά σε κανένα Ευρωπαϊκό πόλεμο, οικονομικό και όχι μόνο.

Αλλά δεν είναι μόνο η Ευρωπαϊκή κατάληξη που κατά την γνώμη μου είναι πια πολύ εύκολο να προβλεφτεί, αλλά ακόμη και η περίπτωση της κατά τα άλλα σταθερής και “αναπτυσσόμενης” Αμερικανικής οικονομίας, είναι πια πολύ εύκολο να προβλεφτεί η κατάληξή της, θεωρώ ακόμη και από ότι ήταν η περίπτωση της ίδιας της Ελλάδος.

Διότι μπορεί οι απανταχού “αφελείς” των οικονομικών να νομίζουν ότι το χρέος των ΗΠΑ μπορεί να είναι φέτος πχ 13 τρίλιον και μετά από πέντε χρόνια πχ 20 και μετά από δέκα χρόνια πχ 50 τρίλιον και ότι στην πράξη δεν πρόκειται ποτέ να ανοίξει ούτε “ρουθούνι”, αλλά εγώ πιστεύω ότι πια οι ΗΠΑ έχουν μόνο δύο επιλογές.

Ή να προσπαθήσουν να μειώσουν το έλλειμμα και το χρέος τους και να γίνει ουσιαστικά της “Ελλάδος” και ακόμη χειρότερα ή να συνεχίσουν να κόβουν “κάλπικο” και χωρίς αντίκρισμα χρήμα και να γίνει της Βαϊμάρης και ακόμη χειρότερα.

Το κακό όμως είναι ότι έχουν αρχίσει να με “καίνε” και εμένα τα “κρεμμύδια” πια, γιατί όσο πλησιάζουμε προς τον Δεκέμβριο του 2012 και δεν έχουν γίνει όλα όσα έχω προβλέψει, αρχίζω και φοβάμαι μήπως αυτός που θα δικαιωθεί τελικά δεν θα είναι ο “Καθηγητής Λυκείου”, αλλά ο ίδιος ο Νοστράδαμος...

Ο “Καθηγητής Λυκείου”

9 σχόλια:

  1. Εξαιρετικός, την καλημέρα μου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Καθηγητά πείτε μου κάποιο καλό βιβλίο για να διαβάσω σχετικά με τα fiat νομισματικά συστήματα και πως αυτά κατέρρευσαν... Το ποστ απίστευτο για άλλη μια φορά. Ένας φανατικός αναγνώστης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Αγαπητέ Ανώνυμε,

    Κατ' αρχάς σε ευχαριστώ για την συμμετοχή σου σε αυτό το blog.

    Όσον αφορά τα βιβλία τα οποία αναφέρονται στον τρόπο με τον οποίο κατέρρευσαν τα διάφορα fiat χαρτονομίσματα της ιστορίας, κάποια από αυτά είναι:

    1) Paper money collapse, Detlev S. Schlichter
    2) Gold The once and future money, Nathan Lewis
    3) When Money Dies, Adam Fergusson
    4) Fiat Money Inflation in France, Andrew Dickson White

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Ευχαριστώ καθηγητά για τις προτάσεις! Αν και το "βιβλίο" που θα διαβάσω άμεσα είναι μια επανάληψη όλων των άρθρων σας, μιας και το blog κλείνει σχεδόν ένα χρόνο παρουσίας.. Καλή συνέχεια. Όαση μέσα στις αρλούμπες της εποχής μας ;)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Φίλε Ανώνυμε,

    Ότι και να αποφασίσεις εν τέλει, ένα πράγμα πρέπει να έχεις συνεχώς στο μυαλό σου κατά την γνώμη μου:

    Πως τόσο στα βιβλία όσο και στα blogs, το "παιχνίδι" που "παίζουμε" λέγετε:

    Βρες τον τρελό που στο τέλος θα δικαιωθεί......

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. ΤΑ ΣΕΒΗ ΜΟΥ ..... ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΑΛΗΜΕΡΑ ΜΟΥ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Καλημέρα κ.Καθηγητά.
    Κάθε μέρα επίσκεψη στο blog σας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Καλησπέρα,
    Πολύ καλό το βιβλίο με τη μέθοδο Wyckoff - Lowry. Αν και δεν έχω ακόμα τελειώσει με τη μελέτη του, δεν έχω εντοπίσει κάπου να αναφέρει ακριβώς τον τρόπο με τον οποίο υπολογίζει buying power και selling pressure. Αν και έψαξα στο Διαδίκτυο δεν μπόρεσα να βρω κάτι.

    Αναφέρει κάπου (p.25) ότι χρησιμοποιεί πέντε μετρήσεις (totg, vol totg, totloss, vol totloss, και συνολικό volume) αλλά όχι τον τύπο που τα συνδέει. Αν γνωρίζεις κάτι θα με βοηθούσες πολύ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Αγαπητέ Δημήτρη,

    Οι μετρήσεις Lowry που αναφέρεις, χρησιμοποιούνται με σκοπό να υπολογιστεί το ποσοστό τους, σε σχέση με το συνολικό (άθροισμα) τους.

    Δηλαδή πχ αν οι ανοδικές μετοχές με τους όγκους τους, αποτελούν πχ το 70% του συνόλου των ανοδικών και πτωτικών μαζί.

    Και αυτό γίνεται για δύο λόγους.

    Ο πρώτος είναι για να εντοπιστούν οι UP Days, δηλαδή ημέρες με πάνω από 90% buying power ή οι μέρες πανικού με 90% και πάνω selling pressure (Down Days).

    Ο δεύτερος είναι για να είναι σε θέση κάποιος να εντοπίσει την λεγόμενη "διαφοροποίηση" σε μια αγορά, δηλαδή καταστάσεις στις οποίες ενώ ο δείκτης ανεβαίνει ή πέφτει, οι μετοχές με τους όγκους τους κινούνται αντίθετα πέφτοντας ή ανεβαίνοντας αντίστοιχα.

    Και αυτό γιατί η συγκεκριμένη ένδειξη αποτελεί ένα σημαντικό σημάδι της απαραίτητης για τις αντίστοιχες κορυφές ή πάτους αντιστροφής της τάσης.

    Θα γίνω πιο συγκεκριμένος με ένα παράδειγμα.

    Το φθινόπωρο του 07 παρατήρησα στην Ελληνική αγορά ένα πολύ περίεργο φαινόμενο. Ενώ ο δείκτης ανέβαινε καθημερινά εγώ "έχανα" συνεχώς χρήματα.

    Αυτό γινόταν γιατί ο δείκτης ανέβαινε με την βοήθεια λίγων δεικτοβαρών μετοχών.

    Κατόπιν κατάλαβα ότι αυτό ήταν η λεγόμενη αντιστροφή τάσης.

    Αν για παράδειγμα είχα εξετάσει τους παραπάνω δείκτες τότε πιστεύω ότι δεν θα είχα χάσει τα χρήματά μου.

    Πάντως όπως γράφω και στο κείμενό μου η συμβουλή μου είναι αντί να εξετάζει κανείς αριθμούς και δείκτες για να διαγνώσει μια αντιστροφή, καλύτερα είναι να εξετάζει την "τεχνική" κατάσταση της αγοράς και κυρίως τι κάνουν οι μετοχές ηγέτες.

    Διότι όπως αναφέρω η έγκαιρη αναγνώριση κορυφών ή πάτων είναι κατά την γνώμη μου περισσότερο θέμα εμπειρίας και διαίσθησης, παρά αριθμών δεικτών και τεχνικής ανάλυσης.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.