Το Δολάριο και οι προφήτες της “συμφοράς”.

Πριν από ένα χρόνο περίπου, είχα πει ότι το 2011 θα είναι το έτος που οι ΗΠΑ θα έρθουν επιτέλους “αντιμέτωποι” με το τεράστιο χρέος τους.

Αυτό που θυμάμαι τότε, είναι πως κάποιος μου είχε απαντήσει με το : “Τρέμε Ομπάμα, ο Καθηγητής Λυκείου προβλέπει”.

Δεν ξέρω τελικά αν όντως μέσα στο 2011 άρχισε να “τρέμει το φυλλοκάρδι” του μίστερ Ομπάμα για το Αμερικανικό χρέος.

Αυτό που ξέρω όμως καλά, είναι πώς τα περισσότερα οικονομικά ρεπορτάζ του 11 για την απέναντι άκρη του Ατλαντικού άμεσα ή έμμεσα αναφέρονταν στο τεράστιο Αμερικανικό χρέος, αλλά κυρίως το ότι εκεί απέναντι τους έπιασε μια κάποια πρεμούρα για να αυξήσουν γρήγορα το ανώτατο όριο του χρέους τους, μην τυχών και “βρει στο νταβάνι” και προσγειωθεί απότομα η κατά τα άλλα ευημερούσα Αμερικανική οικονομία.

Τώρα πια νομίζω πως δεν χρειάζεται να κατέχει κανείς ιδιαίτερες οικονομικές γνώσεις για να καταλάβει, πώς η όποια ανάπτυξη της Αμερικανικής οικονομίας στηρίζεται απλά και μόνο σε αυτήν την διαρκή αύξηση του κρατικού χρέους.

Ακόμη δεν χρειάζεται πιστεύω να είναι κανείς γιατρός για να συμπεράνει πως όπως και με την δόση ενός ναρκωτικού η οποία πρέπει συνεχώς να αυξάνεται για να έχει αποτέλεσμα σε έναν μακροχρόνιο χρήστη, έτσι και στην περίπτωση ενός τεχνητού οικονομικού boom το οποίο βασίζεται στην παροχή “κάλπικου” χρήματος, η κάθε μελλοντική δόση για να έχει οικονομικό αποτέλεσμα θα πρέπει απαραίτητα να είναι μεγαλύτερη από την προηγούμενη.

Το δολάριο...

Και φυσικά δεν χρειάζεται να είναι κανείς προφήτης της “συμφοράς” ή μη, για να καταλάβει πώς όταν "κόβεις" το ναρκωτικό σε έναν ναρκομανή, αυτός αρχίζει και το ζητάει σαν τρελός γιατί αλλιώς είναι σίγουρο πως θα καταρεύσει.

Αυτό που προβλέπω λοιπόν τώρα για το νέο έτος είναι, πως όση μειωμένη αντίληψη και να διαθέτει ο κ Μπερνάκε, κάποια στιγμή θα δει το επικείμενο bust στην Αμερικανική και όχι μόνο οικονομία και πως δεν χρειάζεται να έχει κανείς μαντικές ικανότητες για να προβλέψει το τι τελικά αυτός θα πράξει.

Μόνο πως αυτό που φαίνεται ότι μάλλον αγνοεί ο “διακεκριμένος” αυτός οικονομολόγος της εποχής μας, είναι πώς με την οικονομική επέκταση μέσω παροχής χρήματος από το "πουθενά", έρχεται μια στιγμή που το boom δεν μπορεί πια να μεγαλώσει περισσότερο όσα κάλπικα χρήματα και να ρίξει κανείς στην αγορά και πώς η κατάρρευση μέσω του υπερπληθωρισμού καθίσταται πια αναπόφευκτη.

Αυτό μπορεί να το διαπιστώσει κανείς εύκολα, απλά και μόνο εξετάζοντας την παγκόσμια οικονομική ιστορία, για να διαπιστώσει το τρόπο με τον οποίο κατέρρευσαν  ανάλογα fiat πειράματα του παρελθόντος.

Αλλά είπαμε: “Αυτή τη φορά τα πράγματα είναι διαφορετικά”.

Αυτό που απορώ εγώ είναι όχι γιατί οι εκπρόσωποι της “νέας” οικονομίας πιστεύουν πώς ο χρυσός κανόνας καταργήθηκε λέει γιατί ο διαθέσιμος χρυσός δεν ήταν λέει αρκετός για να υποστηρίξει την μεγάλη παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη των ημερών μας.

Αυτό τους είπαν οι πολιτικοί και οι “κολλητοί” τους οικονομολόγοι της “νέας” εποχής από την απέναντι άκρη του Ατλαντικού, αυτό λένε.

Για να καταπίνουν όμως τέτοιες ανοησίες “αμάσητες”, μάλλον δεν θα έχουν εξετάσει προσεκτικά την παγκόσμια οικονομική ιστορία, γιατί αλλιώς θα είχαν διαπιστώσει πως μια από τις μεγαλύτερες περιόδους ανάπτυξης που γνώρισε ποτέ η παγκόσμια ιστορία, αυτής της βιομηχανικής επανάστασης στα τέλη του 19ου αιώνα, έγινε κάτω από τον κανόνα του χρυσού για τις περισσότερες χώρες.

Δυστυχώς όμως αυτό που δεν σκέφτηκαν ακόμη να εξετάσουν όλοι αυτοί οι αφελείς της “νέας” οικονομίας, ήταν το ότι πριν εφαρμοστεί το σύστημα αυτό των fiat money που έχουμε τώρα, υπήρχε ο χρυσός κανόνας ή το ακόμη πιο σημαντικό, το τι σύστημα υπήρχε και πριν από τον κανόνα του χρυσού για πολλές από τις δυτικές και όχι μόνο χώρες.

Γιατί αν κάνανε τον κόπο να εξετάσουν την οικονομική ιστορία, θα έβλεπαν πως πριν από τον χρυσό κανόνα, υπήρχαν πάλι fiat συστήματα τα οποία όμως είτε καλύφθηκαν με χρυσό έγκαιρα πριν καταρρεύσουν όπως έγινε με τις ΗΠΑ μετά από τον εμφύλιο πόλεμο, είτε τελικά κατέρρευσαν με πάταγο μέσω ενός υπερπληθωριστικού σπιράλ, όπως έγινε στην Γαλλία και σε άλλες χώρες.

Αλλά είπαμε: “Αυτή τη φορά τα πράγματα είναι διαφορετικά”.

Έτσι τώρα κάποιοι όλα αυτά τα διαβάζουν σαν “Κινέζικα”. Όμως αν εξετάσει κανείς τον τρόπο με τον οποίο κατέρρευσαν όλα αυτά τα fiat συστήματα του παρελθόντος, θα διαπιστώσει πώς όλα έσβησαν σχεδόν με τον ίδιο τρόπο.

Με την απόσυρση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς αυτά.

Πάντα λοιπόν όπως και με την κατάρρευση στις φούσκες των μετοχών, την αρχή την κάνουν οι θεσμικοί δηλαδή τα “δυνατά χέρια” οι οποίοι ξεφορτώνονται επιθετικά τα μειωμένης αξίας στοιχεία και τελευταίο και καταϊδρωμένο ακολουθεί το πόπολο και η μαρίδα η οποία ανακαλύπτει ξαφνικά ένα πρωί δια της μεταβολής των τιμών όπως και με τις μετοχές, πως αυτό που κατέχει και νόμιζε όλο αυτό τον καιρό πως έφερε κάποια αξία, στην πραγματικότητα δεν αξίζει την τιμή μιας χαρτοπετσέτας.

Και έτσι αρχίζει επιθετικά να “πετάει” δεξιά και αριστερά τα “άχρηστα” αυτά περιουσιακά στοιχεία, είτε αυτά είναι μετοχές είτε είναι χαρτονομίσματα για να αγοράσει αγαθά και υπηρεσίες στην τελευταία περίπτωση.

Και δεν χρειάζεται να είναι κανείς προφήτης για να καταλάβει ότι ο κ Μπερνάκε μέσα σε όλο αυτό το χάος και το "ξεφόρτωμα", είναι δυνατόν να κάνει κάτι άλλο από αυτό που ξέρει καλά και κάνει όλα αυτά τα τελευταία χρόνια. Να συνεχίσει δηλαδή να ρίχνει και άλλο χρήμα στην αγορά, για να λύσει το πρόβλημα.

Βέβαια επειδή στην ζωή όπως και στις αγορές δεν πρέπει να είναι κανείς απόλυτος και να αποκλείει τις εκπλήξεις, μπορεί φυσικά και να συμβεί καμιά “επιφοίτηση από το Άγιο πνεύμα” και να κάνει ο κ Μπερνάκε μια φορά αυτό που πραγματικά χρειάζεται κατά την γνώμη μου αυτή τη στιγμή η Αμερικανική οικονομία.

Να αυξήσει δηλαδή τα επιτόκια και να οδηγήσει την Αμερικανική οικονομία σε ελεγχόμενη ύφεση, όπως ακριβώς έκανε και ο προκάτοχός του Paul Volker στο τέλος της δεκαετίας του 70 σώζοντας την κατά την γνώμη πολλών από μια βέβαιη κατάρρευση.

Πάντως εδώ που τα λέμε εγώ θεωρώ πιο πιθανό η Παπαρήγα να ασπαστεί τον καπιταλισμό, παρά ο Μπερνακε να αυξήσει τα επιτόκια.

Ο “Καθηγητής Λυκείου”