Στο χρηματιστήριο όλα ισχύουν ... και τίποτα δεν ισχύει....

Στο χρηματιστήριο όπως έχουμε ξαναπεί και παλαιότερα, δεν υπάρχει κάποιο σύστημα που να κερδίζει πάντα και κάτω από οποιοσδήποτε συνθήκες.

Διότι αν υπήρχε ένα τέτοιο σύστημα τότε θα το είχε ανακαλύψει κάποιος και τώρα το χρηματιστήριο θα είχε αυτοκαταργηθεί, μια που τότε όλοι θα κέρδιζαν και έτσι δεν θα υπήρχε κανείς για να χάσει τα λεφτά του.

Έτσι αυτό που ισχύει τις περισσότερες φορές στην πράξη είναι ότι μόλις ανακαλύψει κανείς κάποιο κερδοφόρο σύστημα στο οποίο να έχει καταφέρει να ενσωματώσει όλες τις παλαιότερες περιπτώσεις στις οποίες έχασε τα λεφτά του, ξαφνικά ανακαλύπτει ότι τώρα έχασε ξανά τα λεφτά του απλά γιατί του έχει διαφύγει κάτι άλλο.

Για την ακρίβεια αυτό που ανακαλύπτει κανείς με τα χρόνια είναι ότι στο χρηματιστήριο όσο πιο πολύ κερδίζει κανείς με ένα συγκεκριμένο σύστημα, τόσο πιο πολύ πλησιάζει η ώρα που πρέπει αυτός να το αλλάξει.

Και αυτό γιατί απλά δεν υπάρχει ένα και μοναδικό σύστημα που να κερδίζει παντού και πάντα, αλλά εκατοντάδες συστήματα ανά περίσταση και περίπτωση και εσύ απλά πρέπει να βρεις ποιο είναι αυτό το σύστημα το οποίο κερδίζει με βάση τα ισχύοντα δεδομένα.

Έτσι όποιο από τα υπάρχοντα συστήματα και να εφαρμόσει κανείς, ανακαλύπτει σχεδόν πάντα στο τέλος ότι όλα αυτά που λέγονται κατά καιρούς για το χρηματιστήριο ισχύουν μεν αλλά ταυτόχρονα δεν ισχύει και τίποτε από όλα αυτά, απλά και μόνο γιατί έχει “παίσει” κανείς πάνω σε μια από τις πολλές “εξαιρέσεις” και έτσι τώρα πια ισχύει κάτι άλλο.

Τα θεμελιώδη.

Στο χρηματιστήριο ισχύει ότι κερδίζει αυτός που αγοράζει φθηνά και πουλάει ακριβά.

Και φυσικά αυτό που ισχύει θεωρητικά είναι ότι όσο χαμηλότερος είναι ο λόγος της τιμής μιας μετοχής ως προς τα κέρδη της( PE), ή ο λόγος της τιμής της προς την λογιστική της αξία(PV) ή όσο μεγαλύτερο είναι το επί τις εκατό μέρισμα αυτής, τόσο πιο φθηνή είναι μια μετοχή.

Όμως αυτό που ισχύει τις πιο πολλές φορές στην πράξη είναι ότι όποιος αγοράζει με βάση τους παραπάνω δείκτες, συνήθως τα “κλαίει” τα λεφτά του και αυτό γιατί στο χρηματιστήριο αυτό που ισχύει τις περισσότερες φορές είναι ότι το φθηνό γίνεται φθηνότερο και το ακριβό ακριβότερο.

Και αυτό συμβαίνει κυρίως γιατί οι δείκτες αυτοί αποτελούν συνήθως παρελθόν και στην πραγματικότητα ίσως η εταιρεία τόσο στο παρόν αλλά κυρίως στο μέλλον να μην τα “πάει” τόσο καλά, με αποτέλεσμα οι δείκτες αυτοί να είναι ήδη “μπαγιάτικοι” και να έχουν ήδη χαλάσει, αλλά εσύ δεν το έχεις πάρει έγκαιρα πρέφα, γιατί ίσως να είσαι απασχολημένος με το γκρινιάζεις παρακολουθώντας τους να γίνονται όλο και πιο φθηνοί, μια που η τιμή της μετοχής γίνεται και αυτή όλο και φθηνότερη.

Όμως από την άλλη αυτό που ισχύει στα σίγουρα είναι ότι όταν αγοράζει κανείς μετοχές με χαμηλό PE και PV προς το τέλος μιας πτωτικής αγοράς και μετά από μια πτώση της τάξης του 70 με 80% και άνω, τότε σχεδόν σίγουρα θα βγει κερδισμένος γιατί τότε όντως αγόρασε φθηνά, διότι το πιο πιθανό είναι οι τιμές να ανέβουν στο άμεσο μέλλον.

Όταν όμως αγοράζει κανείς μετοχές με χαμηλό PE και PV σε μια ανοδική αγορά, τότε αυτό που ισχύει στην πράξη είναι ότι μάλλον αγοράζει τα “κουτσά άλογα” της πιάτσας, για να ανακαλύψει στο τέλος ότι αυτό που πραγματικά ίσχυε για αυτές τις μετοχές είναι ότι όλο και κάποιος λόγος υπήρχε που είχαν χαμηλό PE και PV.

Ακόμη μπορεί στο χρηματιστήριο να ισχύει ότι όποια εταιρία πληρώνει μεγάλο επί τις εκατό μέρισμα και έχει και χαμηλό PE να είναι όντως φθηνή, αλλά αυτό που πραγματικά μπορεί να ισχύει στην πραγματικότητα είναι ότι η συγκεκριμένη εταιρεία ή τομέας μπορεί να βρίσκεται πια στο στάδιο της ωρίμανσης του ή ακόμη και στις αρχές της παρακμής του και απλά πληρώνει μεγάλο μέρισμα γιατί δεν έχει που αλλού να επενδύσει τα κερδισμένα χρήματα του για να “γεννήσουν” και άλλα και έτσι οι μεγαλομέτοχοι απλά τα βγάζουν από την εταιρία για να τα βάλουν στην τσέπη τους, κάτι φυσικά όχι καλό για την εταιρία.

Και το χειρότερο από όλα είναι ότι αυτό που ισχύει τελικά είναι ότι προς το τέλος μιας ανοδικής αγοράς όταν “φουσκώνει” πιο πολύ μια φούσκα, οι πιο φθηνές μετοχές δεν είναι αυτές που έχουν χαμηλότερο ΡΕ και πληρώνουν το μεγαλύτερο μέρισμα, αλλά αυτές που δεν πληρώνουν καθόλου μέρισμα γιατί δεν έχουν καθόλου PE, διότι όπως έχει αποδειχθεί πάλι στην πράξη αυτές είναι οι “παιχνιδιάρες” οι οποίες ανεβαίνουν και πιο πολύ.

Έτσι λοιπόν στο τέλος το πιο πιθανό είναι να ανακαλύψει κανείς ότι στο χρηματιστήριο αυτό που ισχύει είναι πως φθηνές μετοχές είναι αυτές που μπορεί μεν να έχουν μεγάλο PE και PV, αλλά έχουν ακόμη μεγαλύτερο growth και το ακόμη χειρότερο είναι ότι μπορεί να ανακαλύψει κανείς κάποια στιγμή ότι τα περισσότερα κέρδη βγαίνουν συνήθως από μετοχές που τώρα με βάση τα θεμελιώδη είναι “με το ένα πόδι στον τάφο”, αλλά αύριο εμφανίζουν και growth.

Η τεχνική ανάλυση...

Αφού λοιπόν χάσει κανείς τα λεφτά του μαθαίνοντας ότι αυτό που ισχύει τελικά στο χρηματιστήριο είναι ότι τα PE, τα PV και τα μερίσματα είναι μπαγιάτικα και “τρε-μπανάλ” εργαλεία για να περιμένει κανείς ότι θα κερδίσει με αυτά, αρχίζει να ψάχνει για πιο φρέσκα “κουλούρια”.

Έτσι καταλήγει όχι στα φρέσκα τρίγωνα “πανοράματος” αλλά στα τρίγωνα της τεχνικής ανάλυσης, στις σφήνες, τις στηρίξεις, τις αντιστάσεις και τους κινητούς μέσους όρους.

Και αφού μαθαίνει τελικά τι ισχύει σε κάθε σχηματισμό, εκεί που βλέπει να διαμορφώνεται ένας σίγουρος σχεδιασμός ο οποίος του έχει χαρίσει και στο παρελθόν αξιόλογα κέρδη, ξαφνικά τον “ταράζει” η αγορά στα whipsaws και στις ψευδείς διασπάσεις και χάνει ξανά τον μπούσουλα και τα λεφτά του.

Και αφού χάσει τα μισά του λεφτά στα stop loss και αηδιάσει με την όλη κατάσταση, η αγορά τελικά κάνει την κίνηση που περίμενε τόσο καιρό, μόνο που αυτός τώρα βρίσκεται στην “απέξω”.

Η μπορεί να ανακαλύψει κανείς αφού έχασε πάλι τα χρήματά του, ότι όλα αυτά που έμαθε στα βιβλία της τεχνικής ανάλυσης στην συγκεκριμένη περίπτωση δεν ισχύουν, γιατί απλά δεν έλαβε υπόψιν του ότι οι διασπάσεις έγιναν με μικρό όγκο, ότι η συγκεκριμένη μετοχή λέει είχε μικρή διασπορά και εμπορευσιμότητα ή ότι η αγορά λόγω ενός πολύ σημαντικού και άσχημου γεγονότος είχε γίνει “έρμαιο” των ειδήσεων, κατασκευασμένων ή μη και άρα η τεχνική ανάλυση είναι πια άχρηστη.

Και το ακόμη χειρότερο είναι ότι μπορεί να ανακαλύψει στο τέλος ότι ο λόγος για τον οποίο την "πάτησε", ήταν γιατί οι “μάγκες” και τα “δυνατά χέρια” είχαν καταλάβει ότι οι περισσότεροι που δραστηριοποιούνται στην αγορά βάσιζαν τις επενδυτικές τους αποφάσεις στην τεχνική ανάλυση και έτσι είχαν αρχίσει να “ζωγραφίζουν” επίτηδες τις κεφαλές με τις μύτες, τα αυτιά και τους ώμους και όχι μόνο τα τρίγωνα “Πανωράματος”, αλλά ακόμη και ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα, απλά και μόνο για να πάρουν οι “αληταράδες” τα λεφτά από τους τεχνικο-αναλυταράδες.

Η Αντιθετική στρατηγική ..

Στο χρηματιστήριο ισχύει ότι αν θέλει κανείς να κερδίσει πρέπει να αγοράζει όταν οι πολλοί πουλάνε και να πουλά όταν οι πολλοί αγοράζουν.

Όμως πως να ξέρει κανείς πότε ισχύει ότι όντως οι πολλοί πουλάνε και αν αργότερα αυτό που θα ισχύσει είναι ότι ακόμη περισσότεροι θα αρχίσουν να πουλάνε και αυτοί με την σειρά τους, γιατί τα πράγματα θα γίνουν ακόμη χειρότερα;

Και αν στο τέλος ανακαλύψει κανείς ότι όντως ισχύει κάτι πολύ χειρότερο, όπως για παράδειγμα μια “καραμπινάτη” χρεοκοπία ή ένα εταιρικό “λουκέτο” και αργότερα τελικά γίνει και αυτός ένας με αυτούς τους πολλούς που τώρα πουλάνε και πουλήσει και αυτός με την σειρά του τελικά χαμηλότερα;

Και το χειρότερο από όλα είναι ότι στο τέλος το πιο πιθανό είναι να ανακαλύψει κανείς ότι όντως η αντιθετική στρατηγική ισχύει, γιατί με το που φοβήθηκε και πούλησε τις μετοχές του πάνω στον πανικό νούμερο 13, το χρηματιστήριο άρχισε ξαφνικά να ανεβαίνει και πήγε μέχρι τον “θεό”.

Οι οικονομικοί και τεχνολογικοί κύκλοι..

Στο χρηματιστήριο δεν θα πρέπει να ξεχνά κανείς πως ότι ισχύει τώρα το πιο πιθανό είναι ότι θα ισχύει και αύριο και όλα αυτά μέχρι να έρθει η κατάλληλη ώρα και στιγμή αυτό να αλλάξει και να μην ισχύει πια.

Έτσι επειδή κερδίζει κανείς συνεχώς τα τελευταία 2 με 3 ή ακόμη και 21 χρόνια, αυτό δεν σημαίνει ότι θα κερδίζει και για τα επόμενα 2, 3 ή ακόμη και 21.

Γιατί αυτό που ισχύει τελικά είναι πως τα πράγματα τόσο στο χρηματιστήριο, όσο στην ζωή αλλά και στην οικονομία δεν κινούνται γραμμικά, αλλά σε κύκλους.

Βέβαια αυτό που ισχύει αποδεδειγμένα στην πράξη είναι ότι μακροπρόθεσμα βγαίνει κερδισμένος κανείς από το χρηματιστήριο.

Αν όμως πέσει κανείς σε κανένα πτωτικό κύκλο μπορεί να κάνει ακόμη και 2 ίσως και 3 χρόνια για να πάρει πίσω τα λεφτά του και αν είναι πολύ άτυχος και αγοράσει προς το τέλος του κύκλου των μετοχών και της ανάπτυξης και πάνω στην μεγάλη φούσκα, μπορεί και να κάνει και καμιά 20αριά χρόνια για να πάρει πίσω τα λεφτά του.

Αν τα πάρει τελικά και δεν πέσει πάνω σε κανένα “ναυάγιο” και τα χάσει όλα.

Και όλα αυτά γιατί ακόμη και η ίδια τεχνολογία μπορεί να εξελίσσεται μεν, αλλά κινείται και αυτή σε κύκλους. Έτσι αν αγοράσει κανείς καμιά μετοχή απαρχαιωμένης τεχνολογίας και την κρατήσει πολύ καιρό, τότε το πιθανότερο είναι να του “φάει” τα λεφτά η “Δημιουργική καταστροφή” του Joseph Schumpeter.

Έτσι λοιπόν με το που ανακαλύπτει κανείς τι τελικά ισχύει στην οικονομία και ότι το χρηματιστήριο συνήθως προεξοφλεί τα οικονομικά “τεκτενόμενα”, ξαφνικά αυτό παύει να ισχύει πια γιατί εμφανίζεται λέει ο “πανίσχυρος Ben” ο οποίος μέσω μιας “καινούργιας” μεθόδου που ονομάζεται λέει “printing press” μπορεί και ανεβάζει και κατεβάζει όποτε θέλει αυτός και την οικονομία αλλά και τα χρηματιστήρια.

Έτσι τώρα που ακόμη και ένα “παιδί για τα θελήματα του χρηματιστηρίου” που λέει ο λόγος, έχει καταλάβει πια τι ισχύει στην παγκόσμια οικονομία αλλά κυρίως το τι θα συμβεί στο προσεχές μέλλον, τα χρηματιστήρια δεν προεξοφλούν πια την πτώση αλλά την άνοδο, γιατί περιμένουν λέει πως ο Ben θα “καθαρίσει” πάλι, τυπώνοντας κανένα “ωκεανό” από τα χαρτονομίσματα του και έτσι από εδώ και πέρα πια θα ισχύει το: “αφού οι αγορές θα ανέβουν ξανά, που να τις ρίχνουμε τώρα”.

Έτσι τι και αν γνώριζε κανείς καλά από το παρελθόν, ότι αυτό που ισχύει είναι ότι τις περισσότερες φορές μετοχές και εμπορεύματα κινούνται τον περισσότερο χρόνο αντίθετα, για σχεδόν εκατό χρόνια τώρα.

Τώρα αυτό δεν ισχύει πια, γιατί τώρα υπάρχει ο Ben, ο οποίος τυπώνοντας και πληθωρίζοντας σηκώνει τις τιμές όχι μόνο των μετοχών, των εμπορευμάτων και των σπιτιών, αλλά ακόμη και της σεξουαλικής διαθέσεις όλων των πολιτών, λύνοντας έτσι ακόμη και τα τυχών προβλήματα υπογεννητικότητας μιας κοινωνίας.

Τι και αν ήξερε λοιπόν κανείς έως τώρα, πως οι οικονομικοί κύκλοι του καπιταλισμού διαρκούν κατά μέσο όρο περίπου 17 χρόνια;

Έρχεται μια “ωραία των ημερών” πάλι ο Ben και με την “νέα” του μέθοδο παρατείνει τον κύκλο αυτό στα 30 χρόνια και έτσι αυτά που ήξερε κανείς μέχρι τώρα, μάλλον θα πρέπει να τα ξεχάσει.

Αλλά και να μην τα ξεχάσει από μόνος του κανείς, το πιο πιθανό είναι ότι έως τότε μπορεί και να τα έχει “τινάξει τα πέταλα”.

Αλλά ακόμη και στην περίπτωση που μπορεί και να κατάγεται κανείς από κανένα “κοκορακόσογο” και δεν τα έχει “τινάξει” ακόμη, το πιο πιθανό είναι ότι μετά από όλες αυτές τις ανοησίες τόσο του Ben όσο και των απανταχού διοικούντων, θα ξεσηκωθεί ο κόσμος και θα έρθει κανένα απολυταρχικό καθεστώς όπως πχ ένας κομουνισμός ή ένας φασισμός και τότε πάλι δεν θα ισχύει τίποτε από όσα ήξερε κανείς έως τώρα, για όσο χρόνο χρειαστεί για να τα “τινάξει”.

Μετά από όλα αυτά κατά την γνώμη μου, δεν είναι να απορεί κανείς γιατί στο χρηματιστήριο τελικά όλοι οι έχουν δίκιο και οι τρελοί ακόμη περισσότερο.

Ο “Καθηγητής Λυκείου”